نفتی ها /در شرایطی که عراق به صراحت اعلام کرده که تا سال ۲۰۲۸ واردات گاز از ایران را متوقف خواهد کرد، این تصمیم می‌تواند به عنوان یک نقطه عطف در روابط اقتصادی و استراتژیک دو کشور در زمینه انرژی تلقی شود. این گام نه تنها به معنای کاهش وابستگی عراق به منابع انرژی ایران است، بلکه یک زنگ خطر جدی برای ایران محسوب می‌شود. از یک سو، عراق می‌خواهد منابع جایگزینی برای تأمین نیازهای انرژی خود پیدا کند و از سوی دیگر، ایران با توجه به تحریم‌ها ، قادر به پاسخگویی کامل به این تهدید نیست.
تا همین چند سال پیش، عراق به عنوان یکی از مهم‌ترین مشتریان گاز ایران، کاملاً به منابع انرژی ایران وابسته بود. اما در کمال تعجب، اکنون این کشور تصمیم به قطع واردات گاز از ایران گرفته است. این تغییر مسیر را نباید به سادگی نادیده گرفت. عراق، با وجود بحران‌های امنیتی و زیرساختی در دوران پس از سقوط صدام، توانسته با سرعتی شگفت‌انگیز به‌سوی استقلال در تأمین منابع انرژی حرکت کند.
یک سوال کلیدی اینجاست که چگونه عراق توانسته است در شرایطی که به شدت از منابع ایران وابسته بود، راهی برای خود بیابد؟ موفقیت عراق در کاهش وابستگی به گاز ایران به چند عامل بستگی دارد:
سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه در زیرساخت‌ها: عراق با کمک شرکت‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید، توانسته است ظرفیت‌های تولید گاز داخلی خود را افزایش دهد. این کشور به‌دنبال منابع انرژی جدید و متنوع از جمله گاز طبیعی از کشورهای همسایه مانند ترکیه و کشورهای حوزه خلیج فارس است.
تقویت روابط ژئوپولیتیکی: عراق با توجه به موقعیت استراتژیک خود و فشارهای تحریمی علیه ایران، تصمیم به تقویت روابط خود با کشورهای دیگر گرفته است. ترکیه، قطر، و حتی عربستان سعودی در حال حاضر به شریکان انرژی این کشور تبدیل شده‌اند و این مسأله به عراق اجازه می‌دهد تا به سرعت از وابستگی به ایران رها شود.
تغییرات ساختاری در بازار انرژی جهانی: عراق به عنوان یک عضو جدید در بازار جهانی انرژی، از ظرفیت‌های بیشتری برای جذب سرمایه‌گذاری و استفاده از منابع جدید بهره‌برداری کرده است.
برای ایران اما ، این تحول به معنای از دست دادن یک بازار کلیدی است که می‌تواند ضربه‌ای جدی به صنعت انرژی کشور وارد کند. در حالی که ایران با فشارهای اقتصادی و تحریمی فراوان روبرو است، عراق در حال فاصله‌گرفتن از وابستگی به گاز ایران است و این به معنای کاهش ظرفیت‌های صادراتی ایران در یک بازار استراتژیک است.
کاهش واردات گاز عراق به ایران تنها یک تهدید اقتصادی برای کشور نیست، بلکه یک چالش جدی در حوزه سیاسی و امنیتی نیز به شمار می‌آید. چرا که ایران در گذشته توانسته بود با استفاده از منابع انرژی خود، روابط خود را با کشورهای همسایه تقویت کند. اما حالا عراق با توانمندی‌های جدید خود، به سمت استقلال در تأمین انرژی حرکت می‌کند و ایران باید برای حفظ جایگاه خود در این بازار، استراتژی‌های جدید و نوآورانه‌ای را به کار گیرد.
کاهش صادرات گاز به عراق ممکن است تنها اولین نشانه از روندی باشد که در آینده می‌تواند به از دست دادن بازارهای دیگر منجر شود و ایران باید راه‌حل‌های جدیدی برای حفظ جایگاه خود در بازار انرژی پیدا کند، چرا که عراق تنها یک شروع است و نباید فراموش کنیم که کشورهای دیگر نیز همواره به دنبال منابع جدید خواهند بود.