نفتی ها /در حالی‌که برنامه کلان وزارت نفت برای افزایش تولید روزانه نفت ایران به میزان ۲۵۰ هزار بشکه در دستور کار شرکت ملی نفت ایران قرار دارد، تازه‌ترین گزارش از سه میدان غرب کشور چشمه‌خوش، دالپری و پایدار شرق از تحقق جهشی کم‌سابقه در تولید حکایت دارد. بر اساس اعلام شرکت مهندسی و توسعه نفت، تولید پایدار این سه میدان اکنون به ۱۲۰ هزار بشکه در روز رسیده است؛ رقمی که تنها در مدت کمتر از یک‌سال با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و مدیریت صیانتی حاصل شده است.
دستاورد فناورانه با هزینه کمتر از برنامه مصوب
«مجید نجاریان»، مجری طرح توسعه این میادین، گفته است که افزایش دوبرابری تولید با تنها ۲۵ درصد از هزینه برنامه‌ای مصوب انجام شده؛ امری که در شرایط محدودیت‌های ارزی و فنی می‌تواند به عنوان یکی از الگوهای بهینه توسعه میادین خشکی معرفی شود. فناوری‌های کلیدی مورد استفاده شامل واحدهای نمک‌زدایی سیار (اسکید مانتد)، پمپ‌های درون‌چاهی برقی دوگانه مدل ۲۰۰۰ (ESP) و سامانه‌های مدیریت دانش تولید (PMIS) است؛ مجموعه‌ای که امکان کنترل دقیق پارامترهای بهره‌برداری و کاهش افت تولید را فراهم کرده است.
این طرح در قالب قراردادهای IPC با حضور پیمانکار روسی «زد ان وستوک» اجرا شده و مدل همکاری میان نیروی انسانی ایرانی و تجهیزات روسی در آن به طور موفق آزموده شده است. این همکاری به گفته کارشناسان، نشانگر آن است که ایران به تدریج در حال تثبیت چارچوب‌های فنی و حقوقی جدیدی برای توسعه میادین خود است؛ چارچوبی که ضمن جذب فناوری خارجی، تمرکز بر انتقال دانش و توان داخلی دارد.
درآمد روزانه افزون بر پنج میلیون دلار
با تولید ۱۲۰ هزار بشکه در روز و با فرض میانگین قیمت ۴۲ دلار برای هر بشکه نفت سنگین ایران، درآمد مستقیم این سه میدان حدود ۵ تا ۵.۲ میلیون دلار در روز برآورد می‌شود. این میزان در مقیاس سالانه، بیش از ۱.۸ میلیارد دلار به درآمد شرکت ملی نفت ایران می‌افزاید. این رشد، در کنار طرح‌های در حال اجرا در جنوب غرب کشور از جمله در میادین آزادی، لایه نفتی پارس جنوبی و میدان یادآوران، نقش مهمی در جبران افت طبیعی تولید برخی چاه‌های قدیمی خواهد داشت.
تأثیر راهبردی در برنامه ملی افزایش تولید
مطابق برآوردهای وزارت نفت، جهش تولید در میادین غرب کشور حدود نیمی از هدف کوتاه‌مدت افزایش ۲۵۰ هزار بشکه‌ای تولید را تأمین کرده است. بخش دوم این برنامه قرار است از طریق توسعه فازهای جدید میدان یادآوران، حفاری‌های تکمیلی در آزادگان جنوبی و راه‌اندازی پروژه بازیافت پیشرفته نفت سنگین در میدان‌های مارون و بی‌بی‌حکیمه محقق شود.
در مجموع، تحقق تولید پایدار ۱۲۰ هزار بشکه‌ای در غرب کشور، نه صرفاً یک موفقیت فنی، بلکه نخستین گام عملی در اجرای نقشه راه افزایش تولید ملی تا سقف ۴ میلیون بشکه در روز محسوب می‌شود؛ مسیری که با تداوم مدیریت علمی، هم‌افزایی با شرکت‌های روسی و اتکا به توان بومی، می‌تواند وابستگی ایران به واردات سوخت را کاهش و قدرت صادراتی کشور را تقویت کند./مهر
