نفتی ها /حاشیه نخست این هفته را با هشدار مراد خلیلی، عضو هیئت‌مدیره انجمن اپک در خصوص وضعیت نگران‌کننده بهره‌وری در چاه‌های نفتی ایران آغاز می‌کنیم؛ جایی که به گفته او، تنها از ۱۰ تا ۱۵ درصد چاه‌ها بهره‌برداری می‌شود و بهره‌وری در برخی میادین به زیر ۳۰ درصد سقوط کرده است. این رقم، فاصله‌ای معنادار با کشورهای نفت‌خیزی چون عربستان و برخی کشورهای اروپایی دارد که میزان بهره‌برداری در آنها به ۵۰ تا ۶۰ درصد می‌رسد.
خلیلی با انتقاد از عقب‌ماندگی در به‌روزرسانی فناوری‌های استخراج، این وضعیت را یکی از اصلی‌ترین عوامل کاهش درآمد نفتی دانست؛ فرصتی از دست‌رفته در شرایطی که کشور بیش از هر زمان دیگری به جهش ارزی و اقتصادی نیاز دارد. او تأکید کرد که با سرمایه‌گذاری هدفمند و استفاده از ظرفیت‌های داخلی، می‌توان تحول قابل توجهی در بهره‌وری و درآمدهای نفتی ایجاد کرد.
عضو هیئت‌مدیره اپک در ادامه به توانمندی داخلی در ساخت تجهیزات نفتی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر حدود ۸۵ درصد از تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت در کشور تولید می‌شود و از این میزان، بیش از ۷۰ درصد توانسته‌اند از تست‌های بین‌المللی عبور کنند. اما با وجود این ظرفیت ارزشمند، جای خالی شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های فرامرزی، از جمله در عراق، به‌وضوح احساس می‌شود.
او حضور پررنگ هیئتی از معاونان وزارت نفت عراق در نمایشگاه بیست‌ونهم نفت و گاز را نشانه‌ای مثبت دانست و افزود: مسئولان عراقی پس از بازدید از توانمندی‌های ایران، اعلام کردند که تاکنون نتوانسته‌اند از ظرفیت صنعت نفت ایران استفاده کامل ببرند و وعده دادند که موانع برای ورود شرکت‌های ایرانی به پروژه‌های نفتی عراق برطرف شود.
خلیلی در پایان، با اشاره به شعار سال مبنی بر «رونق تولید و رشد سرمایه‌گذاری» تأکید کرد که صنعت نفت، یکی از پرسودترین و راهبردی‌ترین حوزه‌ها برای جذب سرمایه است. به گفته او، توسعه پتروپالایشگاه‌ها با حمایت دولت، می‌تواند یکی از مهم‌ترین مسیرهای جهش اقتصادی کشور باشد.
با وجود تمام این فرصت‌ها، پرسش اساسی پابرجاست: تا چه زمانی باید چاه‌های میلیارد دلاری کشور با راندمان زیر ۳۰ درصد به کار ادامه دهند؟ نفت داریم، اما بهره‌وری نه؛ و این یعنی ثروت عظیم زیرزمین، همچنان در حاشیه تصمیم‌گیری‌های کلان گرفتار مانده است./میزان
دومین حاشیه این هفته را اظهارات وزیر کشور در خصوص شایعه تعطیلی ۱۵ روزه صنایع به خود اختصاص داده است ؛ موضوعی که طی روزهای گذشته موجب نگرانی فعالان اقتصادی و تشکل‌های صنعتی شده بود.
اسکندر مومنی، وزیر کشور، روز ۲۶ اردیبهشت در جلسه شورای اداری استان کرمان به صراحت این شایعه را رد کرد و گفت: «تعطیلی ۱۵ روزه صنایع شایعه‌ای نادرست است. قرار نیست چراغ تولید کشور خاموش شود. موضوع اصلی، مدیریت عادلانه مصرف انرژی در روزهای اوج است.»
او با اشاره به ناترازی انرژی که گریبان‌گیر کشور شده، تأکید کرد که هیچ کشوری تولید برق خود را بر اساس چند روز اوج مصرف سالانه تنظیم نمی‌کند، زیرا چنین کاری هزینه‌ای گزاف خواهد داشت. به گفته مومنی، وزارت نیرو برنامه‌ای طبقه‌بندی‌شده برای مدیریت مصرف در بخش‌های مختلف از جمله خانگی، صنعتی و خدماتی دارد و تمرکز سیاست‌گذاران، عبور از روزهای پرمصرف با کمترین آسیب به تولید است.
وزیر کشور همچنین از اهمیت و جایگاه بی‌بدیل بخش خصوصی در مسیر توسعه اقتصادی کشور سخن گفت و تأکید کرد که نگاه دولت به فعالان اقتصادی، حمایتی و تسهیل‌گرانه است، نه مداخله‌جویانه. او گفت: «بخش خصوصی باید همکار توسعه باشد، نه قربانی بوروکراسی.»
مومنی در ادامه به ظرفیت‌های استان کرمان در تولید و سرمایه‌گذاری اشاره کرد و از وجود بیش از ۲۸۰۰ واحد تولیدی در این استان خبر داد که متأسفانه ۵۳۴ واحد آن راکد است. او تملک کارخانه‌ها توسط بانک‌ها را یکی از مسائل تلخ و آزاردهنده اقتصاد کشور دانست و از مسئولان استانی خواست تا در کارگروه رفع موانع تولید، احیای این واحدها را با جدیت دنبال کنند.
در کنار این مباحث، وزیر کشور بر لزوم حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر نیز تأکید کرد و استفاده گسترده از انرژی خورشیدی را نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت عنوان کرد: «این منبع لایزال از سوی خداوند در اختیار کشور قرار گرفته و باید با عزمی ملی از آن بهره‌برداری کنیم.»
در مجموع، موضع‌گیری صریح وزیر کشور در رد شایعه تعطیلی صنایع، ضمن کاستن از التهاب بازار و صنعت، بار دیگر بر ضرورت مدیریت هوشمندانه منابع انرژی در شرایط دشوار تأکید کرد؛ اما این تنها آغاز مسیر است. صنعت همچنان منتظر برنامه‌ای دقیق، شفاف و مشارکت‌محور برای عبور از تابستانی داغ و پرچالش است.
حاشیه بعدی حاشیه بعدی این هفته به پیک‌های موتوری و نقش آنها در بحران ناترازی بنزین اختصاص دارد؛ ناوگانی که حالا نه‌تنها به دغدغه‌ای در حوزه حمل‌ونقل تبدیل شده، بلکه در کانون سیاست‌های صرفه‌جویی انرژی نیز قرار گرفته است.
حاشیه آخر این هفته به روایتی شخصی، اما عمیق و نمادین از بیژن زنگنه، وزیر پیشین نفت اختصاص دارد؛ روایتی از حسرت امیر قطر، سند فراموش‌شده‌ای به نام چشم‌انداز ۱۴۰۴، و مرثیه‌ای بر نسلی که با عشق ایران را ساخت.
"لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد."
