نفتی ها / فائزه پناهی، طبق گزارشات رسمی میگوید شورون و شرکتهای چندملیتی دیگر، میلیونها دلار در بلاکهای دریای سرخ سرمایهگذاری کردند، اما دستخالی برگشتند. اما واقعیت پیچیدهتر از یک شکست اکتشافی ساده است. این تصمیم نشانهایست از بازچینی حسابشدهی اولویتها، بازتعریف نقشهای ژئوپلیتیکی، و شاید تلنگری به چشماندازهایی که مصر برای خود در بازار انرژی ترسیم کرده بود.
درست در زمانیکه قاهره تلاش دارد خود را بهعنوان هاب انرژی منطقه معرفی کند، خروج شرکتهایی چون شورون، شل و سایر بازیگران بینالمللی از پروژههای کلیدی میتواند پیامهای نگرانکنندهای برای آیندهی این رویای استراتژیک داشته باشد. شورون بهطور مشخص اعلام کرده که تمرکزش را از دریای سرخ به مدیترانه منتقل کرده؛ منطقهای که بهدلیل نزدیکی به بازارهای اروپا، امنیت بیشتر و پتانسیل اثباتشده، جذابیت بیشتری برای سرمایهگذاران دارد. این در حالیست که تولید گاز طبیعی مصر از ژانویه ۲۰۲۴ تا ژانویه ۲۰۲۵ روند نزولی داشته و از ۴.۶ میلیارد مترمکعب به ۳.۶ میلیارد کاهش یافته؛ یک هشدار آشکار درباره ظرفیتهای واقعی بخش انرژی این کشور.
اما ماجرا به همینجا ختم نمیشود، در پشت این تغییر جهت، یک پیام ضمنی از سوی شرکتهای بزرگ انرژی هم نهفته است: امنیت، پایداری و بازده اقتصادی در خاورمیانه دیگر تضمینشده نیست. سرمایهگذاری ۳۴ میلیون دلاری یک شرکت در پروژهای که فقط ۱۰ میلیون دلار تعهد اولیه داشته، بدون هیچ کشفی، فقط یک ناکامی فنی نیست—بلکه نمود عدم قطعیت در منطقهای است که تنشهای ژئوپلیتیکی، ریسکهای عملیاتی، و فقدان شفافیت میتواند سرمایهگذاران را بهسادگی فراری دهد.
همزمان با این عقبنشینی، دولت مصر تلاش میکند تصویر مثبتی از آینده انرژی کشور ترسیم کند. وعدههایی مثل تأمین شناورهای ذخیره و بازگازسازی، واردات LNG و برنامههای اضطراری تابستانی، در واقع بیش از آنکه نشانهای از آمادگی باشد، بیانگر بحرانی نهفته در زیرساختهای انرژی کشور است؛ بحرانی که تابستان گذشته را به یاد میآورد، زمانی که خاموشیها، مصرف بالای برق و واردات گرانقیمت انرژی، فشار اقتصادی مضاعفی بر دولت وارد کرد.
در نمایی کلانتر، خروج شورون را باید بخشی از بازترسیم نقشهی منابع انرژی جهانی دانست. در رقابتی که میان مدیترانه شرقی، خلیج فارس و منابع گازی آفریقا برای جذب سرمایهگذاریهای غربی در جریان است، عقبنشینی در یک نقطه بهمعنای پیشروی بازیگری دیگر در نقطهای دیگر است. شورون شاید در دریای سرخ چیزی نیافته باشد، اما آنچه آموخت از هر کشفی گرانبهاتر بود: در بازار پرریسک امروز، دیگر تنها جغرافیا تعیینکننده نیست—بلکه امنیت سیاسی، شفافیت قانونی، و افقهای باثبات اقتصادی، معیارهای اصلی تصمیمگیریاند.reuters