نفتی ها / با یک نگاه به دادههای Global Petrol Prices که تا تاریخ ۳ فوریه ۲۰۲۵ جمعآوری شدهاند میتوان به تفاوتهای بینظیری در قیمت بنزین در سراسر جهان دست یافت که بهطور عمده متاثر از شرایط اقتصادی، منابع انرژی، سیاستهای دولتی و ساختارهای اجتماعی و اقتصادی هر کشور هستند.
در این بین، کشورهای تولیدکنندهی انرژی مانند ایران، لیبی، ونزوئلا و دیگر کشورهای خاورمیانه به دلیل داشتن منابع عظیم نفت و گاز، توانستهاند قیمتهای بسیار پایینی را برای بنزین در نظر بگیرند؛ برای مثال ایران با قیمت بنزین ۰.۱۱ دلار برای هر گالن، ارزانترین قیمت را در جهان دارد. این قیمت پایین ناشی از یارانههای دولتی است که بهطور گستردهای برای حمایت از مصرف داخلی انرژی تخصیص داده میشود. این روند مشابه در کشورهای دیگر نیز مشاهده میشود که دولتها با ارائه یارانههای فراوان به سوخت، هزینهها را برای شهروندان خود کاهش میدهند. در این کشورها، هدف افزایش مصرف داخلی انرژی و بهدست آوردن مزیت اقتصادی از منابع نفتی و گازی است که در اختیار دارند.
در سویی دیگر کشورهای غیر تولیدکننده انرژی، به ویژه در اروپا و برخی از کشورهای آسیایی، با قیمتهای بالای بنزین مواجه هستند. بهعنوان مثال، در هنگکنگ، قیمت هر گالن بنزین نزدیک به ۱۳ دلار است، که یکی از بالاترین قیمتهای جهان محسوب میشود. این تفاوت قابل توجه بهطور عمده به سیاستهای مالیاتی شدید و هزینههای بالای حمل و نقل و توزیع انرژی در این مناطق برمیگردد. در کشورهای شمال اروپا مانند نروژ که خود از بزرگترین تولیدکنندگان نفت است، نیز به دلیل سیاستهای مالیاتی سنگین و تشویق به استفاده از سوختهای جایگزین و انرژیهای تجدیدپذیر، قیمتها بسیار بالاتر از بسیاری از کشورهای تولیدکننده نفت است. در واقع، نروژ با قرار دادن مالیاتهای بالا روی سوخت، تلاش میکند مصرف سوختهای فسیلی را کاهش دهد و مصرف انرژیهای پاک را ترویج کند که این سیاستها منجر به افزایش خرید خودروهای الکتریکی در نروژ شده است، بهطوریکه تا حدود ۹۰ درصد از خودروهای جدید فروختهشده در این کشور به خودروهای برقی تبدیل شدهاند.
در نهایت، باید به نکتهای بسیار مهم توجه کرد: تفاوت قیمتهای بنزین در کشورهای مختلف نه تنها به شرایط اقتصادی و منابع انرژی آن کشورها برمیگردد، بلکه تحت تاثیر عواملی مانند سیاستهای مالیاتی، یارانههای دولتی و حمایتهای اجتماعی نیز قرار دارد. این تفاوتها باید در قالب یک رویکرد کلان و جامع در نظر گرفته شوند تا همگان به درک بهتری از چالشها و فرصتهای موجود در بازار انرژی جهانی دست یابند.
این تحلیل به وضوح نشان میدهد که چگونه سیاستهای انرژی، مالیاتی، تولید و توزیع میتوانند بهطور چشمگیری قیمت سوخت در کشورهای مختلف را تحت تاثیر قرار دهند و در عین حال به تغییرات در مصرف سوختهای فسیلی و حرکت به سوی انرژیهای پاک و پایدار کمک کنند.