نفتی ها /فائزه پناهی، در بحبوحه جنگ تحمیلی و بیسابقه میان ایران و رژیم صهیونیستی، اعلام تحریمهای جدید از سوی آمریکا – که در ظاهر تند بهنظر میرسند – اتفاقاً بهعنوان نشانهای از تمایل به باز نگهداشتن درهای مذاکره تعبیر شدهاند.
نفت برنت با افتی ۲.۳۳ درصدی به ۷۷ دلار رسید و نفت وستتگزاس نیز کاهش نسبی را تجربه کرد. در نگاه اول، چنین کاهش قیمتی در فضای جنگی غیرمنطقی بهنظر میرسد؛ اما رمز ماجرا در زیر پوستِ تحریمها و پیامهای متناقض دیپلماتیک نهفته است.
تحریمهایی که اعلام شد، گرچه چند نهاد و فرد مرتبط با ایران را هدف گرفت، اما همزمان با تأکید بر عدم تصمیمگیری نهایی ترامپ درباره ورود مستقیم به جنگ، تفسیر دوگانهای در بازار ایجاد کرد: آمادگی برای فشار، اما نه تمایل فوری به درگیری. این "ابهام عامدانه" شاید یکی از مؤثرترین ابزارهای سیاست نفتی در شرایط بحرانی باشد.
از سوی دیگر، بازار نفت به تجربه میداند که ایران – سومین تولیدکننده اوپک – در مواقع تهدید، احتمالاً به سناریوهایی چون بستن تنگه هرمز یا هدف گرفتن زیرساختهای صادراتی متوسل خواهد شد. این تهدیدها اگرچه هنوز محقق نشدهاند، اما سایهشان همچنان بر سر بازار سنگینی میکند و قیمت ۱۰۰ دلاری را به واقعیتی بالقوه تبدیل کردهاند.
در این میان، شرکتهای انرژی آمریکایی نیز با کاهش تعداد دکلهای فعال برای هشتمین هفته پیاپی، نشان دادند که چشمانداز تقاضا و ریسکهای سیاسی، روی تصمیمات تولیدی آنها تأثیر مستقیم گذاشته است. همین کاهش ظرفیت، در صورت وقوع هرگونه اختلال عرضه از سمت ایران یا منطقه، میتواند زمینهساز جهشهای ناگهانی قیمت شود.
اما شاید جذابترین جنبه ماجرا از منظر ایران، موقعیتی است که میتوان آن را "دوراهی فرصتساز" نامید: از یکسو تهدیدهای منطقهای و احتمال بروز بحران انرژی، اهرم چانهزنی ایران را در گفتگوهای احتمالی تقویت میکند؛ از سوی دیگر، اگر این فرصت بهدرستی مدیریت نشود و یک رویداد خارج از کنترل رخ دهد – مثلاً حملهای ناخواسته به زیرساخت نفتی یا اشتباهی در محاسبات راهبردی – بازار بهسرعت از تخمینهای فعلی عبور کرده و وارد فاز پرتنشتری خواهد شد.
نکته کلیدی اینجاست که برخلاف ظاهر ماجرا، تحریمهای اخیر نه برای انزوا بلکه برای سنجش سطح انعطافپذیری ایران وضع شدهاند. در یک بازار که همواره میان خبر و تحلیل در نوسان است، این دست حرکات میتوانند پیامهایی از "احتمال باز شدن مسیر گفتگو" را به سرمایهگذاران منتقل کنند.
گویا در این بزنگاه حساس، نفت نه فقط کالایی استراتژیک، بلکه تبدیل به زبان مشترکی شده برای تنش، تهدید و حتی صلح .economictime