نفتی ها /نخستین حاشیه این هفته "نفتی‌ها" را با موضوع تمرکز مجلس بر قاچاق سوخت و بحث‌های کمیسیون‌ها بر راه‌های جلوگیری از قاچاق سوخت آغاز می‌کنیم؛در هفته ای که گذشت روز گذشته در جلسات کمیسیون برنامه و بودجه و کمیسیون انرژی مجلس، مباحثی در خصوص وضعیت قاچاق سوخت و چگونگی جلوگیری از استمرار آن ارائه شد و به‌نظر می‌رسد پس از سالها مجلس و دیگر نهادهای نظارتی، ذره‌بین خود را روی "قاچاق سوخت" متمرکز کرده اند.
ورود رئیس مجلس شورای اسلامی و طرح قاچاق سازمان‌یافته ۲۵ تا ۳۰ میلیون لیتری روزانه سوخت و پس از آن، ورود رئیس جمهوری و طرح سوال اساسی چرایی گم‌شدن روزانه حداقل ۲۰ میلیون لیتر سوخت، آغازگر یک حرکت جمعی برای شناسایی ابعاد پنهان قاچاق سوخت و جلوگیری از ادامه این روند معیوب بوده است.
هفته گذشته کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی موضوع قاچاق سوخت را در دستور کار خود داشت. در این جلسه، که با حضور مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مسئولان ذی‌ربط در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، فراجا و دستگاه‌های امنیتی برگزار شد، آخرین اطلاعات هر ارگان در خصوص چگونگی قاچاق سوخت اشتراک‌گذاری شد.
جلیل مختار، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در تشریح این جلسه با اشاره به بررسی وضعیت قاچاق فرآورده‌های نفتی با حضور مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، مسئولان ذی‌ربط در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، فراجا و دستگاه‌های امنیتی، گفت: به دنبال آمارهای اعلام شده در رسانه‌ها طی روزهای اخیر، مبنی بر قاچاق حدود ۲۰ میلیون لیتر، جلسه امروز کمیسیون، پیرامون مسئله قاچاق سوخت تشکیل شد که پس از ارائه توضیحات لازم تاکید شد؛ تکالیف ابلاغ شده به دستگاه‌های اجرایی در سال ۹۸، مانند تغییر الگوی مصرف مطابق ماده (۳) قانون مبارزه با قاچاق به درستی اجرا شود چراکه با اجرای این قانون می‌توان تا به طور قابل‌ملاحظه‌ای قاچاق سوخت را کنترل کرد.
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی که با خانه ملت داشت، ادامه داد: همچنین منشاء قاچاق از مسیرهای مانند حمل و نقل سبک و سنگین، انتقال از طریق تان;ر، سرقت از خط لوله به نیروگاه‌ها، صنایع و حوزه کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت تا بتوان برای مقابله با آنها راهکار ارائه کرد، البته بازبینی سهمیه‌های تخصیص سوخت، میترینگ و هوشمندسازی، تغییر روش پرداخت یارانه‌ها، اصلاح قانون در رابطه با خرید و فروش سوخت، انتقال کارت سوخت به کارت بانکی، ایجاد بارنامه‌ای الکترونیکی و... به عنوان راهکار جهت عبور از معضل قاچاق مطرح شد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه براساس ماده (۱۶) قانون مبارزه با قاچاق تنها مرجع اعلام رسمی آمار قاچاق فقط ستاد مبارزه با قاچاق است که می‌تواند آمار قاچاق را رسما اعلام کند، مطرح کرد: به اعتقاد نمایندگان کمیسیون پیشگیری بهتر از درمان است، بنابراین باید در مسئله قاچاق سوخت به سمت پیشگیری برویم، درواقع اجرای قوانین و نظارت بر اجرای آن بهترین اقدام برای جلوگیری از وقوع قاچاق است.
وی اضافه کرد: در پایان این نشست مقرر شد؛ گزارشی جامع توسط ستاد مقابله با قاچاق درباره میزان و آمار دقیق قاچاق همراه با بیان تحلیل و راهکار به کمیسیون ارائه شود، همچنین فراجا نیز گزارشی از پرونده‌های کشف کرده و اتفاقات که در این حوزه افتاده به دست کمیسیون بساند.
سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: همچنین مقرر شد؛ جلسه مشخصی درباره قاچاق در -برخی از استان‌های مرزی که آمار قاچاق بالا است- تشکیل شود و در نهایت گزارش‌های ارائه شده توسط دستگاه‌ها در کمیته‌ای ویژه‌ای زیر نظر کمیسیون انرژی این مسئله آنالیز و مورد بررسی قرار گیرد تا خروجی این بررسی‌ها را به مردم و صحن مجلس ارائه دهیم، البته گزارش‌های خلاف واقع به لحاظ قانونی پیگیری خواهند شد.
از سوی دیگر، محسن پاکنژاد، وزیر نفت در گفت‌وگویی که با سایت اطلاع‌رسانی وزارت نفت داشته، در خصوص قاچاق سوخت گقت: روشن شدن وضع قاچاق سوخت در کشور یک مطالبه عمومی است و ما وظیفه داریم در کنار سایر دستگاه‌هایی که مسئولیت پیگیری قاچاق را دارند؛ امیدواریم در آینده در این زمینه به نتیجه برسیم.
پاکنژاد با اشاره به نشست اخیر سران قوا در زمینه ناترازی‌ها در کشور گفت: در این نشست تصمیم‌هایی در سطح کلان برای ناترازی در همه بخش‌ها همچون انرژی، حوزه بانکی و صندوق‌های بازنشستگی اتخاذ و با توجه به حضور مسئولان ذی‌ربط جمع‌بندی‌هایی در این زمینه انجام شد.
همچنین وزیر نفت از برگزاری نشستی با نمایندگان استان تهران در خصوص قاچاق سوخت خبر داد و گفت: در این نشست دو موضوع ناترازی انرژی و قاچاق سوخت مورد بررسی قرار گرفت و راهکارهایی که می‌تواند در ارتباط با پیشگیری از استمرار آن در کشور مؤثر باشد، ارائه شد.
وزیر نفت در نشست دیگری در کمیسیون برنامه و بودجه نیز حضور پیدا کرد، یکی از مباحث مطرح شده در این نشست نیز موضوع قاچاق سوخت بود.در نشست روز گذشته کمیسیون برنامه و بودجه با وزیر نفت که جمعی از مدیران وزارت نفت و شرکت ملی نفت هم حضور داشتند، در خصوص وضعیت تولید نفت، ناترازی انرژی و قاجاق سوخت مباحثی مطرح شد./ تسنیم
حاشیه دوم به انتقاد فرمانده سپاه به شرایط بنزین ایران می‌پردازد،
پیش‌بینی دقیق قیمت بنزین در سال ۱۴۰۴ به عوامل متعددی بستگی دارد که شامل سیاست‌های دولت، نرخ تورم، شرایط اقتصادی، و تحولات بازار جهانی انرژی است.
طی سال‌های اخیر، قیمت حامل‌های انرژی یکی از داغ‌ترین موضوعات اقتصادی در ایران بوده است. حالا با نزدیک شدن به سال ۱۴۰۴، گمانه‌زنی‌ها درباره قیمت بنزین بیشتر شده است. از یک سو، دولت به‌دنبال کاهش یارانه‌های انرژی است و از سوی دیگر، شرایط تورمی کشور فشار بیشتری بر هزینه‌های خانوار وارد می‌کند.
در این میان، آینده قیمت بنزین با سه سناریو پیش‌بینی می‌شود:
افزایش تدریجی متناسب با تورم: قیمت بنزین در این حالت به ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان برای سهمیه‌ای و ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ تومان برای آزاد خواهد رسید .
ثبات قیمت‌ها به دلیل ملاحظات اجتماعی: این احتمال وجود دارد که دولت برای جلوگیری از فشار به مردم قیمت را ثابت نگه دارد، اما این تصمیم ممکن است منجر به کمبود عرضه شود.
افزایش چشمگیر به دلیل اصلاحات اقتصادی: در این حالت قیمت بنزین می‌تواند به ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ تومان (سهمیه‌ای) و ۸۰۰۰ تا ۱۰ هزار تومان (آزاد) برسد.
به نظر می‌رسد دولت مسیر افزایش تدریجی را انتخاب کند، اما هنوز تصمیم نهایی اعلام نشده است.
حاشیه بعدی هم به ماجرای روی‌گردانی چین از خرید نفت ایران می‌پردازد؛ با توجه به تحریم‌های اخیر آمریکا علیه صنعت نفت ایران، چندین نفتکش مستقیما تحریم شدند. داده‌های موسسات ردیابی نفتکش‌ها در جهان، نشان از افزایش ذخایر نفتی روی آب ایران به دلیل تشدید تحریم‌ها دارد.وضوع تشدید تحریم‌ها علیه صنعت نفت ایران، یکی از مهم‌ترین موضوعات اقتصادی-سیاسی حال حاضر ایران است. به طوری که این تحریم‌ها مستقیماً سیاست‌های نفتی ایران را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
در تازه‌ترین اقدام و آن‌طور که تانکرترکز، موسسه ردیابی نفتکش‌ها در جهان، گزارش داده، به‌رغم کاهش صادرات نفت و میعانات گازی ایران در نیمه اول دسامبر، به ناگهان در نیمه دوم ماه این صادرات افزایش یافته است.
پیش‌تر موسسه کپلر که نفتکش‌ها را ردیابی می‌کند اعلام کرده بود صادرات نفت و میعانات گازی ایران به چین طی ماه نوامبر ۳۰ درصد کاهش یافته و به پایین‌ترین سطح در چهار ماه اخیر یعنی ۱.۳۱ میلیون بشکه در روز رسیده است.
چنان‌‌که کپلر توضیح داده، با توجه به تشدید تحریم‌های آمریکا علیه نفتکش‌های حامل نفت ایران، بسیاری از این نفتکش‌ها قادر به حمل محموله نبوده‌اند و از این رو، ذخیره‌سازی شناور نفت و میعانات گازی ایران افزایش یافته است. حال با توجه به آمار تانکرترکرز، به نظر می‌رسد ایران در تلاش برای فروش محموله‌های شناور روی آب است.
بنا بر گزارش موسسه کپلر، کاهش چشمگیر ۵۲۴ هزار بشکه‌ای فروش نفت ایران در ماه نوامبر نسبت به ماه قبل، تاثیر تنش‌های ژئوپولیتیک، کمبود انرژی داخلی و چالش‌های فزاینده حمل‌ونقل ناشی از تحریم‌ها را نشان می‌دهد. تحلیل کپلر از ۱۴۷ نفتکشی که امسال در حمل‌ونقل نفت خام ایران دخیل بوده‌اند، اختلال پیش‌آمده در پی دور جدید تحریم‌های آمریکا را آشکار می‌کند. این اتفاق منجر به افزایش ذخیره‌سازی شناور در نزدیکی مالزی و سنگاپور شده است.
بر اساس داده‌های تازه کپلر، میزان نفت ذخیره‌شده در نفتکش‌های شناور تا ۱۵ دسامبر، حدود ۱۶.۸۲ میلیون بشکه بود. تقریباً دوسوم این مقدار در نفتکش‌هایی در سواحل شرقی مالزی ذخیره شده است.
بلومبرگ نیز طی انتشار گزارشی در ۲۰ دسامبر اعلام کرد حجم نفت ایران که در نفتکش‌های دریایی ذخیره شده، به بالاترین سطح از اواخر جولای رسیده است. بلومبرگ دلیل این امر را تشدید تحریم‌های آمریکا علیه نفتکش‌های ایران پس از بازگشت دونالد ترامپ عنوان کرد.
داده‌های ردیابی کشتی که بلومبرگ جمع‌آوری کرده نشان می‌دهد نفتکش «بندیگو» با پرچم باربادوس، از ۲۰ اکتبر در آب‌های سواحل مالزی لنگر انداخته و به طور کامل بارگیری شد. این کشتی ۱۹ ساله، نفت خود را از یک نفتکش ایرانی به نام «هیلدا» که نفت را از پایانه صادراتی جزیره خارگ حمل کرده، دریافت کرده است.
همچنین نفتکش ۲۲ ساله «انولا» که تحت پرچم جیبوتی فعالیت می‌کند، از ۱۱ نوامبر در همان منطقه حضور دارد و با نفت خام ایران بارگیری شده است. این کشتی نفت خود را از یک ابرنفتکش دیگر به نام «دینو» که متعلق به شرکت ملی نفت ایران بوده دریافت کرد. شایان ذکر است نفتکش «انولا» جزو نفتکش‌هایی بود که در لیست آخرین تحریم‌های آمریکا قرار داشت.
تاکنون تقریباً ۳۵ نفتکش دخیل در صادرات نفت ایران از سوی آمریکا تحریم شده و اکنون نیمی از نفتکش‌های ایران تحریم هستند. از طرف دیگر، تنها مشتریان نفتی ایران در چین، پالایشگاه‌های کوچک چینی هستند که به دلیل آلودگی بالا در معرض تعطیلی قرار دارند.
این پالایشگاه‌ها به دلیل تولید آلایندگی بالا و بهره‌وری پایین، از سوی دولت مرکزی چین هم تحت فشار قرار دارند و در کل از مبادلات بین‌المللی خارج هستند. از این رو، تحریم‌های وضع‌شده در روند این پالایشگاه‌ها تاثیر چندانی ندارند.
داده‌های کپلر و ورتکسا حاکی از آن است که صادرات نفت ایران در پاییز امسال به‌شدت کاهش یافته و تقریباً ۵۰۰ هزار بشکه در روز نسبت به تابستان کم شده است. با توجه به تحریم شدن برخی از نفتکش‌های ایرانی، به نظر می‌رسد این میزان نفت و میعانات گازی موجب افزایش ذخیره‌سازی شناور شده است.
ذخیره‌سازی‌های شناور و بدون مشتری زمان خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، از برجام هم افزایش چشمگیری یافته بود. در سال ۲۰۱۸، ذخایر روی آب ایران که عمدتاً بدون مشتری مانده بودند تا سطح ۶۰ میلیون بشکه نیز گزارش شده بود. اما این تعداد در آگوست ۲۰۲۳ به نزدیک صفر کاهش یافت و روند خرید نفت ایران از سوی پالایشگاه‌های کوچک چینی موسوم به «تی‌پات» افزایش یافت.
حال با توجه به روی کار آمدن ترامپ، بیم کاهش صادرات نفت ایران می‌رود. ترامپ در دوره پیشین ریاست جمهوری خود، با تقویت شرکت‌های نفتی آمریکا و تحت فشار گذاشتن کشورهایی مانند چین به خرید نفت از آمریکا، اوضاع را دگرگون کرد.
حال باید دید با توجه به روی کار آمدن ترامپ، اوضاع صادرات نفت ایران چگونه می‌شود؛ آیا ذخایر نفت و میعانات گازی روی دریا افزایش می‌یابد؟/تجارت نیوز
"لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد."