نفتی ها /میگویند ایران دومین کشور ارزان از نظر قیمت بنزین است؛ اما حقیقت این است که این تمام واقعیت نیست، زیرا هزینه ای که ایرانیها برای سوخت پرداخت میکنند نسبت به سطح درآمدیشان نه تنها پایین نبوده بلکه از بسیاری کشورها بالاتر است، از سویی دیگر انصاف نیست قیمت انرژی را بر اساس فاکتورهای جهانی و قیمت آن در سایر کشورها محاسبه کنیم اما در سایر پارامترهای اقتصادی از قبیل متوسط سرانه درآمد یا وضعیت مصرف سوخت در خودروهای داخلی کاری به دنیا نداشته باشیم.
با این اوصاف پیچیدن خبر چندباره تغییر قیمت یا سهمیه بنزین و تکذیبش و اجرای طرحهای نصفه و نیمه و ضربالعجلی بنزینی آتشی شده بر پیکره حوزه پر التهاب سوخت کشور؛ حالا هنوز سال شروع نشده، شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی توقف تدریجی عرضه بنزین با کارت جایگاه را کلید زده و انتظار میرود در روزهای آینده سوختگیری با کارت جایگاه متوقف و محدود به شرایط اضطراری شود؛ البته هر چند در سال ۸۶ اعلام شده بود که کارت برای شرایط اضطراری در جایگاه باشد اما به گفته مسئولین اکنون به نحوی شده که مردم حتی ترجیح میدهند از کارت جایگاهدار استفاده کنند.
این در حالی است که با گدشت یک و روز و نیم از اجرای این طرح در تهران و برخی مناظق خبر میرسد برخی جایگاههای عرضه سوخت اعلام میکنند که هیچ کارت آزادی در اختیار ندارند و مردمی که به هر دلیل کارت شخصی بههمراه ندارند، امکان سوختگیری در چنین جایگاههایی نخواهند داشت!
حالا این سوال مطرح میشود که با توجه به سابقه نه چندان درخشانمان در حوزه بنزین چرا طرحیکه حداقل شش ماه نیاز به آمادگی داشت اینگونه در حال اجراست و آیا شرکت ملی پخش زیرساختها را فراهم کرده؟ضمن اینکه در نقل و انتقالات خودرو موضوع کارت سوخت هم به چالش خواهد خورد و باید دید آیا تمهیداتی در این خصوص هم گرفته شده است؟ و بی شک کسی دوست ندارد تجربه طرح عرضه سوخت به سرپرست خانوار که در برخی نقاط کشور اجرا شد و درنهایت دولت به این تصمیم رسید که این طرح در کل کشور قابل اجرا نیست؛ را دوباره در ابعادی دیگر تجربه کند
موضوع بعدی اما اینجاست که با این که در یک سال گذشته اظهار نظرهای متعددی درباره ارزانی انرژی به خصوص بنزین در ایران را از سوی مسئولین مختلف شنیده شد. اما جالب اینجاست که کسی درباره ارزان فروشی بنزین به خارجی ها صحبت نمی کند. ارزان فروشی که سال گذشته حسابی سرو صدا به پا کرد. درست در روزهایی که قیمت بنزین در فوب ۵۵ سنت در لیتر برآورد میشود، ایران بنزین تولیدی را با قیمت لیتری ۲۶ سنت فروخته بود. افغانستان، عراق، ارمنستان و امارات متحده عربی چهار کشوری هستند که از ما بنزین خریدهاند، آن هم با قیمتهای یارانهای. آمارهای اعلامی نشان می دهد که ایران از سال ۱۴۰۰ تا مهر ۱۴۰۱ چیزی حدود ۱۹هزار میلیارد تومان به کشورهای همسایه یارانه سوخت داده است. ارزانفروشی بنزین ایران به همسایگان در حالی اتفاق میافتد که همه دولتهای گذشته یکی از مصیبتهای ایران را ارزانفروشی انرژی عنوان میکردند.