نفتی ها /فائزه پناهی، در حرکتی که میتواند مسیر تأمین انرژی در جهان در حال توسعه را زیر و رو کند، بانک جهانی در آخرین نشست خود به صورت رسمی اعلام کرد که درهای حمایت مالی از پروژههای انرژی هستهای را باز میکند. این تصمیم، که با فشار مستقیم ایالات متحده و استقبال حامیان سوختهای فسیلی همراه شده، نشانهی یک چرخش جدی از سیاستهای قبلی تمرکز بر انرژیهای تجدیدپذیر به سمت منابع سنتیتر و بحثبرانگیزتر است.
بیانیه کمیته توسعه بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول رسماً از «بررسی گزینههای بیشتر برای تأمین انرژی مقرونبهصرفه و قابل اتکا»، از جمله حمایت از پروژههای هستهای، حمایت کرد. این چرخش، دقیقاً در راستای دستورات دولت دونالد ترامپ برای کاهش محدودیتها بر سرمایهگذاری در حوزه نفت، گاز و انرژی هستهای تفسیر میشود؛ حرکتی که میتواند نقش بازیگران سنتی بازار انرژی مانند غولهای نفتی را دوباره پررنگ کند.
در این میان، اسکات بسنت، وزیر خزانهداری ایالات متحده، آشکارا بانک جهانی را متهم به «انحراف از مأموریت اصلی» کرده و از آن خواسته است تمرکز خود را روی انرژی ارزان، بهویژه منابع فسیلی، معطوف کند؛ و کمتر تحت تأثیر اهداف تغییرات اقلیمی قرار گیرد. بسنت از پایان ممنوعیت تأمین مالی پروژههای هستهای توسط بانک جهانی استقبال کرده و خواستار حمایت مستقیم از تولید گاز و دیگر اشکال انرژی فسیلی شده است.
همزمان، بانک جهانی هدفگذاری کرده که تا سال ۲۰۳۰ دسترسی ۳۰۰ میلیون آفریقایی به برق را ممکن کند. اما سؤال اصلی اینجاست: با بازگشت احتمالی نفت، گاز و حتی انرژی هستهای به صدر فهرست اولویتها، چه سرنوشتی در انتظار تحولات اقلیمی، انرژیهای تجدیدپذیر و تعهدات سبز پیشین خواهد بود؟
در حالی که اروپا به رهبری آلمان همچنان بر حقوق زنان و تغییرات اقلیمی پافشاری میکند، حمایت ضعیف از موضع جدید آمریکا در نشست توسعه، حاکی از شکافی عمیق در رویکرد قدرتهای بزرگ به آینده انرژی جهان است.
آیا باید منتظر بازگشت باشکوه نفت و گاز به عنوان ناجیان توسعه جهانی باشیم؟ یا این حرکت بانک جهانی، آغازگر فصل تازهای از نبرد انرژی بین سنت و مدرنیته خواهد بود؟reuters