نفتی ها /به تازگی در گزارشی درباره مشکلات تأمین انرژی و افزایش تعرفه انرژی در قاره اروپا از کاهش بی‌سابقه مصرف گاز در این قاره خبر داد.
مستند به این گزارش مصرف گاز در اروپا پس از تهاجم روسیه به اوکراین به شکلی بی‌سابقه کاهش یافته است، بدون اینکه از منابع دیگر جبران شود.
در اینجا یک سؤال مطرح است و آن اینکه تأمین گاز غیرروسی به اروپا (از جمله انگلستان) از زمان تهاجم روسیه به اوکراین تا چه حد افزایش یافته است؟
اهمیت این سؤال از آنجایی مطرح می‌شود که بدانیم پیش از این، گاز روسیه - که بیشتر از طریق خطوط لوله و تا حدی کمتر به صورت گاز طبیعی مایع به اروپا صادر می‌شد، بیش از یک‌سوم نیاز گاز این قاره را تأمین می‌کرد، این یعنی اگر اروپا می‌خواست به وابستگی به گاز روسیه پایان دهد، یا باید منابع جایگزینی پیدا می‌کرد یا باید روش‌های نوینی برای صرفه‌جویی در مصرف گاز را در پیش می‌گرفت.
این گزارش می‌افزاید، هرچند ممکن است در دهه‌های آینده فناوری‌های جدید بتوانند به کاهش وابستگی اروپا به گاز طبیعی کمک کنند، اما در حال حاضر چنین فناوری‌هایی در دسترس نیست.
در حقیقت برای دهه‌ها، اروپا به ویژه آلمان و تا حدی ایتالیا و دیگر کشور‌های اروپای شرقی مدل‌های اقتصادی خود را بر اساس تولید ماشین‌آلات پیشرفته و کارخانه‌هایی که با گاز ارزان روسیه کار می‌کردند، بنا نهاده بودند و اکنون پرسش این است که در شرایطی که صادرات گاز از روسیه به اروپا به شدت کاهش یافته است، شرایط چگونه پیش می‌رود؟
تصور عمومی این است که اروپا توانسته است منابع جایگزین گاز را از سایر نقاط تأمین کند. به عنوان مثال، گاز بیشتری از طریق خط لوله از جمهوری آذربایجان وارد شده و گاز طبیعی مایع بیشتری به صورت LNG از قطر و به ویژه ایالات متحده وارد شده است.
»اسکای نیوز» در این گزارش تأکید کرده است، این تصور در حالی مطرح است که داده‌های واقعی نشان می‌دهد میزان گاز غیرروسی وارد شده به اروپا در سال ۲۰۲۴ تنها ۰.۵ درصد بیشتر از میانگین سال‌های ۲۰۱۷-۲۰۲۱ بوده است.
این افزایش ناچیز در حالی است که واردات گاز روسیه در همین بازه ۳۷ درصد کاهش یافته است، واقعیتی که اثبات می‌کند اروپایی‌ها در چند سال گذشته به کاهش بی‌سابقه مصرف گاز روی آورده‌اند.
مستند به این گزارش بخشی از انرژی ازدست رفته اروپا از طریق منابع تجدیدپذیر جبران شده است و بخش مهم‌تر آن نیز به واسطه اتخاذ سیاست‌های صرفه‌جویی با ابزار‌های مختلف مانند افزایش تعرفه در حال کنترل است.
برای مثال، انگلستان در سال گذشته رکورد تولید برق از باد و سایر منابع سبز را ثبت کرد، اما این منابع محدودیت دارند. انرژی تجدیدپذیر نمی‌تواند خانه‌هایی که از دیگ‌های بخار گازی استفاده می‌کنند را گرم کند و نمی‌تواند گرمای مورد نیاز فرآیند‌های صنعتی را تأمین کند.
بر این اساس کمبود انرژی گاز در اروپا تأثیر قابل‌توجهی بر صنایع داشته است و به عنوان نمونه تولید مواد شیمیایی در انگلستان بیش از یک سوم و تولید صنعتی انرژی‌بر در آلمان نیز از زمان تهاجم روسیه ۲۰ درصد کاهش یافته است.
اگرچه تا پایان سال گذشته، تنها دو مسیر از چهار مسیر اصلی انتقال گاز روسیه به اروپا فعال باقی مانده بود، به تازگی و با بسته شدن مسیر انتقال گاز روسیه از خاک اوکراین میزان صادرات گاز روسیه به اروپا بازهم کمتر شده است.
در این گزارش اشاره شده است که اگرچه میزان گاز از دست رفته ۴ درصد از کل تأمین اروپا در سال ۲۰۲۴ را تشکیل می‌دهد، اما این کاهش فشار بیشتری بر بازار وارد خواهد کرد.
در این میان ذخایر گاز اروپا نیز که به عنوان یک سپر امنیتی عمل می‌کند، به سرعت در حال کاهش است. این وضعیت احتمالاً اروپا را مجبور خواهد کرد که در تابستان برای پر کردن ذخایر خود قیمت‌های بالاتری را بپردازد.
در بخش پایانی این گزارش اشاره شده است که هرچند انگلستان به طور مستقیم از روسیه گاز دریافت نمی‌کند، اما به بازار اروپا متصل است و هرگونه کمبود در آنجا بر قیمت‌های انگلستان تأثیر می‌گذارد.
بر همین اساس قیمت عمده فروشی گاز در انگلستان اکنون به بالاترین سطح خود از بهار ۲۰۲۳ رسیده است و نکته مهم‌تر اینکه احتمال افزایش قبض‌ها در آینده نزدیک همچنان وجود دارد.
مستند به این گزارش، اروپایی‌ها در فصل سرد سال جاری کاهش شدید واردات گاز از روسیه را از طریق روش‌هایی مانند کاهش تولیدات صنعتی، تمرکز روی انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش تعرفه برق مشترکان مدیریت کرده‌اند و برای بهبود شرایط در سال‌های آینده به تحولات سیاسی و روابط قدرت‌های جهانی چشم دوخته‌اند./ایلنا
