حاشیه‌های نفت و انرژی/از بهانه‌های جفا به پالایشگاه‌سازی تا سناریوی کرونایی برای بنزین

نفتی ها /حاشیه اول امروز نفتی‌ها را با تحلیل و بررسی پاسخ وزارت نفت به منقدینش که از عدم توجه این وزارت خانه به پالایشگاه سازی گلایه داشتند آغاز می‌کنیم .
با افزایش انتقادات از بی توجهی محض بیژن نامدار زنگنه به موضوع پالایشگاه‌سازی، وزارت نفت و رسانه‌های وابسته‌اش، یاد قانون افتاده‌اند و عنوان می‌کنند که اگر وزارت نفت طی ۶ سال اخیر وارد پالایشگاه‌سازی نشده، به دلیل آن است که قانون این اجازه را از وزارت نفت گرفته است.
 گرچه این ادعا، موضوع درستی است اما همه ماجرا نیست؛  وزارت نفت نقش اصلی را در پالایشگاه‌سازی دارد، آنجا که مجوز ساخت پالایشگاه را صادر می‌کند و از طرفی دیگر مجوز خوراک را باطل می‌کند. در واقع اگر پالایشگاهی در کشور بخواهد ساخته شود وزارت نفت نقش اصلی را ایفا می‌کند و بر همین اساس، این وزارتخانه می‌تواند با مانع تراشی و اتخاذ تصمیمات غلط، مانع توسعه صنایع پالایشی شود.
نمونه بارز این مهم بازی مجوزی است که وزارت نفت طی سال‌های اخیر برای طرح‌ها و پروژه‌های پالایشی به پا کرده و موجب شده هیچ اتفاق خاصی در این باره رخ ندهد. به عنوان نمونه پالایشگاه خوزستان جزو طرح‌های پالایشی بود که در دولت قبل مورد تصویب قرار گرفته بود؛ در اوائل اجرای این پروژه، یکی از مدیران خوشنام صنفت پالایش بنام محمد زالی مسئولیت اجرای آن را بر عهده گرفت و با منابع شرکت ملی پالایش و پخش بیش از ۵۰ میلیارد تومان برای امور راه اندازی آن هزینه شد.
قرار بود این پالایشگاه در حوالی خرمشهر و آبادان و در زمینی به مساحت ۳۴۰ هکتار احداث شود که امور اختصاص زمین و آماده سازی آن انجام شده بود ولی طبق قانون باید ۸۰ درصد سهام آن واگذار می‌شد. سال ۹۳ بود که برای خرید این پالایشگاه مزایده‌ای برگزار شد که شرکت انرژی پاسارگاد به اتفاق چند شرکت دیگر، ۴ میلیارد تومان به حساب سازمان خصوصی سازی واریز کردند تا در مزایده شرکت کنند. با برنده شدن شرکت انرژی پاسارگاد در این مناقصه، پول سایر متقاضیان باز گردانده شد ولی پول انرژی پاسارگاد به خزانه رفت.
با این وجود زنگنه طی اقدامی غیر قانونی مجوز خوراک این پالایشگاه را باطل کرد تا بار دیگر مخالفت ذاتی او با ساخت پالایشگاه‌ها عیان شود. البته اینکه طرح پالایشی توسط چه کسی ارائه شود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است بطوری که یکی از نزدیکان  وزیر نفت با ارائه طرح  سیراف، توانست موافقت زنگنه را برای احداث ۸ پالایشگاه ۶۰ هزار بشکه‌ای اخذ کند تا پالایشگاه جدید شیراز فدای طرح غلطی شود که وزیر نفت دوست دارد.
در همین دولت بود که پالایشگاه نفت هرمز دچار یک تصمیم غلط شد؛ این پالایشگاه  قرار بود در ۱۰ کیلومتری بندر عباس و با ظرفیت پالایش ٣٠٠ هزار بشکه نفت خام فوق سنگین و در مجاورت پالایشگاه ستاره خلیج فارس ساخته شود اما زنگنه دستور داد این مجوز هم باطل شود. علل مختلفی منجر به احداث این پالایشگاه در کنار ستاره خلیج فارس شده بود که یکی از آنها استفاده از هیدورژن مازاد تولید شده در پالایشگاه ستاره خلیج فارس به منظور بهبود کیفیت فراورده های تولیدی در این پالایشگاه بود.
این موارد، نشانه‌های روشنی است از اینکه شلختگی و بی برنامگی در وزارت نفت، چگونه صنعت پالایشی کشور را به حال خود رها کرده است؛ اگر پیشرفت فیزیکی پالایشگاه ستاره خلیج فارس در اوایل دولت یازدهم ۶۹ درصد نبود، سرنوشت این پالایشگاه نیز به سرانجام امروز پالایشگاه‌های هرمز، آناهیتا و خوزستان دچار می‌شد!/ میز نفت

حاشیه بعدی به  خبر آمادگی بانک‌ها برای مصادره دارایی‌های شرکت‌های نفتی میپردازد که هفته گذشته سر وصدای زیادی در رسانه های جهانی به پا کرد به پا کرد.
بانک‌های جی پی مورگان چیس اند کو، ولز فارگو اند کو، بانک امریکا کورپ و سیتی گورپ هر یک سرگرم تاسیس شرکت‌های مستقل هستند تا کنترل دارایی‌های نفت و گازی که مصادره می‌کنند را به آن‌ها بسپارند.
شرکت‌های نفت شیل آمریکا به شدت به وام‌ها متکی بودند و اکنون که تقاضا برای نفت به شدت افت کرده و قیمت‌ها سقوط کرده‌اند و شانس بسیاری از آن‌ها را برای دوام آوردن به صفر تقلیل داده است، با بدترین وضعیت ممکن روبرو شده‌اند و حتی توافق اخیر تولیدکنندگان گروه اوپک پلاس برای کاهش چشمگیر تولید نفت نمی‌تواند به نجات آن‌ها کمک کند.
این وضعیت با توجه به این حقیقت که چاه‌های جدید بازدهی کمتر از حد انتظاری خواهند داشت، تشدید شده است. بانک‌ها برای دادن وام‌های بیشتر به صنعت نفت شیل چند ماه پیش از این که اوضاع وخامت بیشتری پیدا کند، محتاط شده بودند. اکنون بازپرداخت بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار بدهی که شرکت‌های نفت شیل با دارایی‌هایشان ضمانت کرده اند، خارج از توان آن‌هاست و بسیاری از این شرکت‌ها در آستانه ورشکستگی قرار دارند.| ایسنا

حاشیه سوم به سناریوهای کرونایی برای بنزین می‌پردازد.
هفته گذشته روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی با عنوان دو تصویر کرونایی از مصرف بنزین نوشت: هرچند بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان این روزها به‌شدت در تلاش برای حل معضل مازاد عرضه‎ای هستند که جهان را فرا گرفته است، اما در سمت تقاضا هیچ رشدی در بازار وجود ندارد. حدود دوسوم از جمعیت کره زمین به‌دنبال شیوع ویروس کرونا خانه‌نشین شده‌اند. قرنطینه به معنای کاهش ترددهای درون‌شهری، برون‌شهری و همچنین سفرهای هوایی است. از این‌رو کاهش مصرف سوخت حمل‌ونقل، محکم‌ترین ضربه را به بدنه این روزهای بازار نفت وارد کرده است.
در ادامه این مطلب آمده:  قیمت بنزین در فوب خلیج‌فارس اما به کمتر از ۲۰ دلار بر بشکه معادل ۵/ ۱۲ سنت درهر لیتر رسیده است. این درحالی است که بنزین سهمیه‌ای براساس نرخ دلار در بازار نیمایی حدود ۱۱ سنت و بنزین آزاد حدود ۲۲ سنت است. اما درحالی قیمت بنزین فوب خلیج‌فارس به کمتر از ۲۰ دلار بر بشکه رسیده که قیمت نفت‌خام برنت بیش از ۳۰ دلار است. بنابراین قیمت بنزین در فوب خلیج‌فارس و همچنین سنگاپور درحال‌حاضر کمتر از قیمت نفت‌خام به‌عنوان ماده اولیه آن است.با این حال قیمت خرده‎فروشی بنزین افت چندانی نداشته است. متوسط خرده‌فروشی بنزین ۹۵ سنت در لیتر است که حدود ۱۳ درصد کاهش را نسبت به پیش از عصر کرونا نشان می‌دهد. چراکه بخش مهمی از قیمت بنزین برای مصرف‌کنندگان شامل مالیات و هزینه حمل و توزیع است. بنابراین هرچند قیمت بنزین در بازارهای جهانی افت شدیدی داشته، اما قیمت آن برای مصرف‌کنندگان نهایی به همان نسبت کاهش نیافته است. در آمریکا نیز قیمت خرده‌فروشی به حدود ۶۰ سنت در هر لیتر رسیده که نسبت به ابتدای سال‌جاری میلادی حدود ۱۷ سنت کاهش معادل بیش از ۲۰ درصد را نشان می‎دهد.

حاشیه آخر اما باز به ماجرای مبهم آیدین ختلان میپردازد.
پس از ورود نهادهای نظارتی به پرونده دستیار جنجالی وزیر نفت، همه اختیارات و سمت‌های آیدین ختلان از او گرفته شد هرچند با پوشش استعفا. این اتفاقات دو ماه پیش از اینکه رسما اعلام‌ شود در این کانال منتشر شد و ختلان کاملا سکوت کرد.

با وجود اینکه او حالا یک دستیار ساده است اما در هفته اول تعطیلات عید، به او گفته شده از دستیاری زنگنه هم استعفا بدهد تا برای همیشه ارتباط وی با نفت قطع شود./ گرچه رفتن ختلان خبر خوبی برای نفتی‌هاست اما او‌ باید به بسیاری از پرسش‌ها پاسخ دهد.

 

لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد.