نفتی ها /فائزه پناهی؛ «دیگر ناترازی انرژی مطرح نیست، کمبود داریم» این جمله بخشی از اظهارات اخیر سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز در همایش تکمیل چرخه تولید لوله در صنعت گاز است.
هفته گذشته بود که از ناترازی ۲۶۰ میلیون مترمکعبی در روز سخن گفت و توضیح داد اما این بدان معنا نیست که وزارت نفت اقداماتی انجام نداده است، تدابیر خوبی در این حوزه در نظر گرفته شده و امیدواریم زمستان امسال آمادگی کامل داشته باشیم. همان روز هم محمد رضا عارف معاون اول رئیس جمهور اعلام کرد که از الان مشخص است که زمستان با ناترازی گاز روبهرو خواهیم شد. بعد از آن هم در تابستان ناترازی برق خواهیم داشت.
پیش بینیهای سازمان هواشناسی حاکی از آن است که امسال هم زمستان سختی پیش رو خواهیم داشت که این موضوع اگر اتفاق بیفتد روند مصرف گاز را دو چندان افزایش میدهد و در حالت خوشبینانه احتمال آنکه ناترازی گاز ۳۰۰ میلیون متر مکعب هم گذر کند، وجود دارد و مشخص نیست شرکت ملی گاز امسال چه تدابیری را برای تأمین گاز بخش خانگی و سایر بخشها در نظر بگیرد. آیا تنها به تعرفههای پلکانی بسنده میکند یا باید از ۶ ماهه ابتدایی سال موضوعات دیگری را نیز در نظر میگرفت.
حالا اوضاع به گونه ای رقم خورده که مسئولین علنا از نبود گاز صحبت میکنند و وضعیت بحرانی تأمین گاز در ایران و راهکار حل مسأله ناترازی به مهمترین مسائل ماه های آتی تبدیل شده است؛ موضوع مهم بعدی اما اینجاست که وقتی صحبت از جبران ناترازیها برای زمستان میشود، اساساً منظور راهکارهای موقت خواهد بود، همان اقداماتی که در سالهای اخیر شاهد آن بودیم از جمله قطعی گاز صنایع در فصول سرد سال که به نفع بخش خانگی انجام شد و این در صورتی است که تکمیل فازهای پارس جنوبی و وارد مدار شدن آن میتواند بخشی از ناترازیها را جبران کند.
افزون بر این یکی دیگر از مشکلات ما سوزاندن گاز در چاههاست. ایران دومین کشوری است که گاز خود را در حجم زیاد میسوزاند که هم هدررفت سرمایه ملی است و هم بحران محیط زیستی ایجاد میکند. ما طبق تعهدات بینالمللی باید یک چاره اساسی برای گازسوزی بیندیشیم. مجموع گازی که ما میسوزانیم، رقم قابلتوجهی است و بیش از یک فاز پارسجنوبی است.
افزون بر این به گفته کارشناسان : یکسری از روندها در حوزه انرژی باید به شکل بنیادی مدیریت شود. ما رشد مصرف قابلتوجهی را در فرآورده نفتی و گاز به ثبت رساندهایم. قیمت انرژی نیز در ایران غیرواقعی است و منطق مدیریت آن از دست مصرفکننده در میرود. در نتیجه با رشد شدید مصرف مواجه خواهیم بود هرچند بحث کاهش مصرف گاز تنها به مصرفکنندگان برنمیگردد و باید در حوزه توسعه و سرمایهگذاری نیز اقدام شود.