در واحد MTBE بندرامام چه می‌گذرد؟ / پای ۲۶ میلیون یورو در میان است!

نفتی‌ها /دانیال قربانی: اینکه پتروشیمی بندرامام در سال ۱۳۹۶ اقدام به دریافت لیسانس و خرید کاتالیست در واحد MTBE می‌کند و قراردادی با یک شرکت آمریکایی بالغ بر ۲۶ میلیون یورو به امضاء می‌رساند؛ موضوعی است که بنابرمستندات ارسالی مورد تایید است اما اینکه شنیده‌ها حکایت از آن دارد که این مبلغ پرداخت گردیده و خبری از لیسانس تا کنون درمیان نبوده و مهم‌تراز آن اینکه هنوز مشخص نیست میزان کاتالیست ارسالی تا چه اندازه با قرارداد تطابق دارد؛ موضوعی است که نیازمند ورود نهادهای نظارتی به موضوع است!
بنابراین گزارش، به نظر می‌رسد این موضوع از چند زاویه با ابهام مواجه است؛ ابتدا آنکه واحد MTBE پتروشیمی بندرامام در آن‌زمان هم بنابر توانمندی داخلی ساخته و فعال بوده است. به زبانی ساده‌تر سال‌ها پیش حدود سال ۱۳۸۰ این واحد باهمت متخصصان داخلی و بهره گیری از مهندسی معکوس به بهره برداری رسیده بود و به اذعان کارشناسان سازنده این واحد، در زمان تلاش، برای دریافت اخذ لیسانس هم هیچ مشکلی در تولید وجود نداشته است!
نکته دوم آنکه مدت‌هاست که بهره‌گیری از تکنولوژی تولید MTBE در دنیا منسوخ شده و ETBE جایگزین آن شده است. به نحویکه در تکنولوژی جدید به جای بهره‌گیری از متانول از اتانول استفاده می‌شود که هم سبک‌تر است و هم مشکلات زیست محیطی بسیار کمتری در بردارد. حال یک سوال بر ابهامات افزوده می‌شود که در چنین شرایطی اگر لازم به تدبیری برای توسعه این واحد بود قطعا بهترین راهکار تهیه لیسانس واحد ETBE بود که خود می‌توانست به بهبود وضعیت زیست محیطی ایران کمی موثر تلقی گردد؛ ضمن آنکه همین امر باعث ورود این تکنولوژی به کشور می‌شد!
نکته سوم، اگر شنیده‌ها اشتباه باشد و مسوولان مدعی آن باشند که لیسانس مذکور دریافت شده؛ باید اینگونه سوال طرح کرد پس چرا اسناد و مدارک و دستورالعمل‌ها ممهور به مهر صاحب لیسانس و همچنین قطعات و تجهیزاتی که نیاز این واحد است از سوی این شرکت ارائه نشده یا ساده‌تر چرا دستورالعمل‌های فرایندی جدید مورد نیاز این واحد از سوی این شرکت تاکنون تامین نگردیده؛ بنابراین باید گفت همین چند نکته ساده اگر صحت داشته باشد باید دلیلی باشد برای افزایش موارد مبهم دراین قرارداد!
نکته چهارم؛ ظاهرا بنابر شنیده‌ها بخشی از کاتالیست‌ها از سوی این شرکت آمریکایی به پتروشیمی بندرامام تحویل گردیده و همچنان از این کاتالیست‌ها در این پروژه بهره گرفته می‌شود؛ هرچند که برخی از مسوولان امضاء کننده این قرارداد همچنان معتقدند که وجود کاتالیست‌های با کیفیت آمریکایی توانسته تولید این واحد را به ظرفیت واقعی ۵۰۰ هزار تن سالانه در سال ۱۳۹۹ برساند اما بسیاری از کارشناسان معتقدند مشابه همین کاتالیست‌ها در کشور نیز تولید و استفاده گردید اما مسوولان امر ظاهرا کیفیت آن را تایید نکرده و همین امر دلیل واردات این محصول بوده است. به اعتقاد این کارشناسان، کاتالیست ساخت ایران حتی در برخی از موارد بهتر از کاتالیست‌های فرانسوی و چینی که در ابتدا  وارد این رآکتورها شده بود، عمل کرده اند تا جاییکه در انزمان کارشناسان داخلی با تکیه بر توان ملی، به ظرفیت تولید روزانه ۱۲۵۰ تن می‌رسند که بنابر اظهارات آنان، در صورت ادامه روند اجرای درست دستورالعمل‌های فرایندی رسیدن به ظرفیت کامل تولید (۵۰۰ هزار تن در سال) ممکن بوده است. با اینحال فراتر از این اختلاف نظر میان کارشناسان و مسوولان امر، یک سوال مهمتر نیز دراین بخش به قوت خود باقی است که شاید لازم باشد مسوولان امر به آن پاسخ دهند که چه میزان از کاتالیست تعهد شده دراین قرارداد وارد کشور شده و چه مقدار از پول آن پرداخت گردیده است؟
و البته نکته پنجم و پایانی؛ سوال اینجاست بنابر قرارداد موجود که نسخه‌ای از آن در اختیار "نفتی‌ها" قرار گرفته پتروشیمی بندرامام در بخش خرید لیسانس به پرداخت ۸ میلیون و پانصد هزار یورو، در بخش خرید کاتالیست و حمل تا بندر عباس به پرداخت ۴۵۰/۴۵۰/۹ یورو و در بخش خرید جاذب و حمل تا بندر عباس به پرداخت۴۶۱/۰۱۶/۱ یورو و در نهایت در بخش  پالتینیوم و حمل تا بندر عباس به پرداخت ۴۵۵/۹۵۰/۶ یورو مجموعا" به پرداخت ۳۶۶/۸۷۲/۲۵ یورو ملزم گردیده که هنوز مشخص نیست تا چه اندازه این مبلغ تا کنون پرداخت شده است؟ هر چند برخی از کارشناسان امر معتقدند تمام پول یعنی حدود ۲۶ میلیون یورو تماما پرداخت گردیده که لازم است نهادهای نظارتی با ورود به این موضوع از صحت و سقم آن مطلع گردند و درعین حال مسوولان این پتروشیمی با مستندات لازم پاسخگوی این ابهام باشند!
دراین بین "نفتی‌ها" اعلام آمادگی می‌نماید که نظرات مسوولان پتروشیمی بندرامام در خصوص ابهامات مطرح شده را بدون هیچگونه دخل و تصرفی منتشر نماید!

پست الکترونیکی نفتی‌ها به نشانی naftiha.ir@gmail.com برای دریافت نقطه نظرات، پیشنهادها، انتقادها و شکایات شما به عنوان پل ارتباطی این پایگاه خبری – تحلیلی با شما مخاطبان عزیز، در دسترس قرار دارد که شما مخاطبین عزیز نفتی ها می‌توانید از این طریق با ما در ارتباط باشید.