نفتی ها /از ابتدای سال جاری تا پایان شهریورماه با رشد ۸ میلیون لیتری، متوسط مصرف روزانه بنزین کشور که در سال گذشته ۱۲۴ میلیون لیتر بود به ۱۳۲ میلیون لیتر افزایش یافت و میزان ناترازی بنزین به ۲۲ تا ۲۵ میلیون لیتر در روز رسیده است.
ناترازی بنزین سال به سال در حال افزایش است و سیر صعودی مصرف، نسبت به برنامه‌های افزایش ظرفیت تولید، شیب تندتری دارد.
متوسط روزانه مصرف بنزین که در ۵ ماهه نخست امسال به ۱۳۰ میلیون لیتر رسیده بود، در آمار ۶ ماهه (از ابتدای سال جاری تا پایان شهریورماه) به ۱۳۲ میلیون لیتر افزایش پیدا کرد.
میانگین مصرف روزانه بنزین کشور در تابستان سال جاری ۱۳۴.۳ میلیون لیتر بوده که نسبت به تابستان سال گذشته با میانگین مصرف روزانه ۱۲۹.۴ میلیون لیتر، حدود ۵ میلیون لیتر رشد را نشان می‌دهد.
متوسط مصرف بنزین در هفته پایانی شهریورماه به ۱۴۰ میلیون لیتر رسید و در برخی روزهای پایانی تابستان، مصرف ۱۴۵ میلیون لیتری را نیز تجربه کردیم.
ناترازی بنزین چه‌قدر است؟
درحالی میانگین مصرف بنزین در نیمه نخست سال جاری به ۱۳۲ میلیون لیتر رسیده که ظرفیت تولید پالایشگاهی بنزین کشور حدود ۱۱۰ میلیون لیتر و میزان ناترازی این فرآورده مهم استراتژیک حدود ۲۲ میلیون لیتر در روز است.
اگر میانگین تولید بنزین پالایشگاهی کشور را در مقایسه با میانگین مصرف بنزین ملاک قرار دهیم، ناترازی بنزین حدود ۲۵ میلیون لیتر در روز خواهد بود.
پشت‌پرده توزیع ۲۴ساعته بنزین چیست؟
بنزین محصولی است که در ایران در هر زمان از شبانه روز در هر نقطه از پهنه گسترده کشور که باشید، به‌نازل‌ترین قیمت قابل دسترسی است. اگرچه ناترازی بنزین و کسری بیش از ۲۰ میلیون لیتری آن در هر روز نسبت به میزان تقاضا، هیچ‌گاه منجر به کسری عرضه این فرآورده استراتژیک نفتی در ایران نشده و همواره جایگاه‌های عرضه سوخت کشور به‌صورت ۲۴ ساعته و با نرخ یارانه‌ای در حال توزیع بنزین هستند، اما پشت پرده رسیدن به این سطح از ارائه خدمات مطلوب در توزیع بنزین، علاوه بر اتخاذ تصمیمات مدیریتی و ابتکارهای فنی در پالایشگاه‌های کشور که به‌میزان تولید روزانه بنزین با دریافت خوراک بیشتر افزوده است، واردات بنزین با احجام بالاست که ارزبری بالایی داشته و فشار مضاعف بر اقتصاد کشور می‌آورد.
ورود به دوره رشد سالانه ۱۰ درصدی مصرف بنزین
متوسط رشد سالانه مصرف بنزین از ابتدای انقلاب تا سال ۱۳۹۹ حدود ۵ درصد بوده، اما در چهار سال گذشته مصرف بنزین سالانه ۱۰ درصد رشد داشته و با ادامه این روند تا سال ۱۴۰۷ مصرف بنزین به روزانه ۱۷۰ میلیون لیتر می‌رسد. از اینرو، اصلاح روند مصرف بنزین در کشور و جلوگیری از ادامه این رشد افسارگسیخته، ضروری است.
جدای از آنکه دولت چه‌زمانی تصمیم به اصلاح نرخ بنزین می‌گیرد که بهترین گزینه برای این اقدام، بدون شک ارائه پیشنهادات در قالب لایحه بودجه سنواتی به مجلس شورای اسلامی است؛ اقدامات و برنامه‌های غیرقیمتی برای کنترل روند رشد افسارگسیخته مصرف بنزین می‌تواند در دستور کار دولت قرار بگیرد که از جمله مهمترین آن، بحث متنوع‌سازی سبد سوخت و کاهش سهم بنزین در سبد سوخت بخش حمل‌ونقل سبک کشور است./تسنیم
