نفتی ها /وزارت نیرو اعلام کرد: همهساله و با فرا رسیدن فصل سرد سال، موضوع آلودگی هوا و منابع مؤثر در این پدیده مورد توجه قرار میگیرد، در این بین برخی اظهارنظرهای غیرکارشناسی سبب میشود نهتنها افکار عمومی و رسانه از منابع اصلی آلودگی بهویژه در کلانشهرها منحرف شود، بلکه مطالبی مورد اشاره قرار گیرد که اساساً با واقعیت همخوانی ندارد.
در تازهترین اظهارنظرهای صورتگرفته درباره نقش نیروگاهها در ایجاد آلودگی هوای شهر تهران، برخی از اعضای شورای شهر با بیان اینکه در نیروگاههای پایتخت مازوت مصرف میشود، عامل اصلی آلایندههای جوی تهران را این موضوع عنوان کردهاند.
"سوده نجفی" و "مهدی پیرهادی" از جمله اعضای شورای شهر تهران هستند که طی روزهای گذشته با اظهارنظر درباره مصرف سوخت مازوت در نیروگاههای شهر تهران، توجهات را در زمینه منابع آلودگی هوای تهران در زمان حاضر بهسمت نیروگاهها جلب کردهاند.
این مواضع در حالی بیان میشود که از سویی اساساً از بین 141 نیروگاه بزرگ کشور تنها 16 نیروگاه قابلیت و امکان مصرف سوخت مازوت دارند و از سوی دیگر هیچکدام از نیروگاههای فعال استان تهران مازوت مصرف نمیکنند.
آنطور که "مصطفی رجبی مشهدی" سخنگوی صنعت برق کشور و نیز دیگر مسئولان ارشد صنعت برق کشور بیان میکنند، در تهران برای تأمین برق هیچ نیروگاهی مازوت مصرف نمیکند، همچنین در کل کشور فقط 16 نیروگاه بخاری وجود دارد و بقیه نیروگاهها گازی و سیکل ترکیبی هستند که اساساً امکان مصرف مازوت را ندارند، از بین این 16 نیروگاه نیز مخزن سوخت دو نیروگاه بعثت و اصفهان سالهاست پلمب شده و از دسترس استفاده خارج است.
توضیح بیشتر اینکه نیروگاههای موجود در استان تهران شامل نیروگاههای طرشت، بعثت و ری هر سه از سوخت گاز استفاده میکنند و نیروگاههای دیگر شامل شهدای پاکدشت و پرند نیز بهدلیل ماهیت سیکل ترکیبی امکان مصرف مازوت ندارند.
در مورد نیروگاه طرشت نکته اینکه این نیروگاه بیش از 40 سال است که هیچ مازوتی را در خود جای نداده و حتی بخش مازوتسوز این نیروگاه نیز به زمین فوتبال تبدیل شده است، ضمن اینکه این نیروگاه همهساله و در فصول سرد بهدلیل افت فشار گاز و قرار گرفتن نیروگاه در منطقه شهری از مدار خارج و وارد دوره تعمیرات میشود.
واحد مازوت نیروگاه برق بعثت نیز سالهاست بهدلیل محدودیتهای زیستمحیطی بهطور کامل پلمب شده و این نیروگاه گاز طبیعی مصرف میکند، با این توضیح که مصرف گاز نیروگاه بعثت بهصورت تقریبی یک میلیون و 600 مترمکعب در شبانهروز است و هر زمان که فشار گاز افت کند، تولید کاهش مییابد و به هیچ عنوان از سوخت دوم در این نیروگاه استفاده نمیشود.
نیروگاه شهدای پاکدشت نیز که بزرگترین نیروگاه سیکلترکیبی محسوب میشود، از سال 1382 وارد چرخه بهرهبرداری شد و در قالب دو فاز ابتدا فاز گازی و در مرحله دوم بهصورت سیکلترکیبی تا کنون مورد بهرهبرداری قرار گرفته است. در خصوص سوخت مصرفی این نیروگاه باید گفت سوخت اصلی این نیروگاه مطابق مدارک سازنده سوخت گاز طبیعی است و از سوخت گازوئیل در صورت نیاز بهعنوان سوخت دوم و کمکی استفاده میشود.
همچنین نیروگاه پرند نیز که یکی از نیروگاههای گازی استان تهران با ظرفیت تولید 1526 مگاوات است از سوخت گاز برای تولید برق استفاده میکند و سوخت مازوت در این نیروگاه نیز استفاده نمیشود.
در نهایت نیروگاه ری نیز که یکی از قدیمیترین نیروگاهها شناخته میشود، طراحی واحدهای تولیدی آن بهگونهای است که به هیچ عنوان قابلیت استفاده از سوخت مازوت را ندارند، سوخت اول و اصلی این نیروگاه گاز طبیعی بوده و تنها سوخت جایگزین دراین نیروگاه سوخت مایع گازوئیل است که درمواقع عدم تخصیص سهمیه گاز، این مجموعه برای تأمین برق موردنیاز شبکه از سوخت جایگزین یعنی گازوئیل استفاده خواهد کرد، در عین حال بهدلیل این که استفاده از سوخت مایع گازوئیل آثار مخرب بیشتری روی تجهیزات توربین خواهد داشت، هرگز اولویت مصرفی نیست.
مستند به اطلاعات فوق که قابل راستیآزمایی است، مشاهده میشود که نهتنها هیچ کدام از نیروگاههای استان تهران مصرف مازوت ندارند، بلکه از میان 141 نیروگاه بزرگ کل کشور نیز تنها 16 نیروگاه از مازوت برای تولید انرژی برق استفاده میکنند.
با این تفاسیر بهنظر میرسد آنچه تهران در حوزه آلودگی هوای در زمان حاضر با آن درگیر است، کاهش ضریب تخلیه آلودگی هوای تهران بهدلیل سرد شدن هوا، افزایش تعداد خودرو و عدم بازنشستگی خودروهای فرسوده و در نتیجه افزایش مصرف بنزین است.
این موضوع از آن جهت مورد تأکید قرار میگیرد که بر اساس بسیاری از آمار و اطلاعات مستند سهم منابع متحرک در آلودگی هوای تهران بیش از 80 درصد است و این در حالی است که در بخش منابع ثابت، سهم نیروگاهها از کل آلایندگی شهر تهران تنها 3.8 درصد است.
بهعنوان نمونه در این خصوص پیشتر "مرضیه حصاری"، مدیرکل دفتر حملونقل عمومی و ترافیک شهری سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور از سهم 75 تا 80 درصدی منابع متحرک یا وسایل نقلیه در آلایندگی کلانشهر تهران خبر داده بود.
همچنین "پرویز سروری"، رئیس شورایعالی استانها نیز ضمن رد مصرف مازوت در نیروگاههای تهران به رسانهها گفته بود: بیش از 80 درصد سهم آلایندگی شهر تهران مربوط به منابع آلاینده متحرک است.
بر این اساس بهنظر میرسد طرح برخی مطالب غیرکارشناسی و غیرمستند در مورد مصرف مازوت در نیروگاههای تهران تنها ارائه یک آدرس غلط در مورد منابع آلایندههای جوی شهر تهران است که نهتنها زمینه حل مشکل بزرگ موجود را فراهم نمیکند، بلکه موجب انحراف اذهان و تشدید مشکلات خواهد شد.