نفتی ها /اگرچه بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱ تحت تاثیر عوامل مختلف، از تجربه تلخ سرمایه گذاران در سالهای قبل گرفته تا هیجان در بازارهای موازی، بازهم وضعیت مطلوبی نداشت اما شاید زمستان این سال را بتوان کمی امیدوار کننده در نظر گرفت. در ماه های آخر سال گذشته، هیجان در بازارهای طلا و ارز چنان افزایش یافت که یکی از کم سابقه ترین افزایش قیمت ها را در این بازارها رقم زد. ناگفته پیداست که این وضعیت باعث کاهش ارزش پول ملی می شود و با چنین وضعی معلوم است که باید بازدهی بازارهای مثل بورس چنان باشد که جبران این کاهش ارزش پول ملی را هم بکند والا سهامداران علی رغم سود ظاهری، ممکن است که زیاند دیده باشند.
نکته دیگر اینکه معمولا بورس با اتکا به شاخص هایی مثل شاخص کلل سنجیده می شود؛ اما بررسی و مقایسه سهام های مختلف نشان می دهد که در هر وضعیتی، سهم هایی با بازدهی بالاتر از انتظار و میانگین وجود دارد و سهم هایی با زیان بیش از اندازه هم هستند که جز سرمایه سوزی چیزی برای سهامداران ندارد. این گزارش، سعی دارد با بررسی و مقایسه ۳۳ سهم مرتبط با پتروشیمی در بورس ۱۴۰۱، با آمار و ارقام نشان دهد که سود و زیان سهامداران می تواند با هم متفاوت باشد.
بازه بازدهی سالیانه ظاهری سهم های پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ از «زیان ۳۱ درصدی» تا «سود ۱۹۲ درصدی» را در برمی گیرد. مقایسه این بازه با بازده مربوط به سال ۱۴۰۰ (که در گزارش سال گذشته نفتی ها به آن اشاره شد) نشان می دهد که سهام پتروشیمی در سال ۱۴۰۱ وضعیت به مراتب بهتری نسبت به سال ۱۴۰۰ داشته است. در آن سال بازه بازدهی این سهم ها از «زیان ۶۲ درصدی» تا «سود ۸۶ درصدی» بود.
بازه بازدهی امسال نشان می دهد که در حالی که سهامداران یک سهم خاص از پتروشیمی در طول سال ۱۴۰۱ ۳۱ درصد از اصل سرمایه خود را از دست داده اند، سهامداران یک سهم دیگر ۱۹۲درصد سود کرده اند. اگر این دو سهامداران هر کدام در اول فروردین ۱۴۰۰ «ده میلیون تومان» سهم داشتند، دارایی سهامدار سهم اول در پایان سال «۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان» شده ولی سهامدار سهم دوم «۲۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان» دارایی دارد؛ و این نشان دهنده اهمیت انتخاب سهم در سود یا زیان سرمایه گذاران است.
نمای کلی
از میان این ۳۳ سهم، بازده سالیانه، فقط ۲ نماد بازده سالیانه شان منفی بوده و ۳۱ سهم بازده سالیانه شان مثبت بوده است. «بازده سالیانه» مجموعه سود یا زیانی است که سهامدار بابت «تغییر قیمت سهام» + «سود نقدی که در مجمع عمومی سالیانه نصیب سرمایه گذار می شود» + «افزایش سرمایه و مزایای احتمالی ناشی از حق تقدم سهام جایزه» کسب می کند.
اگر «شاخص کل» را ملاک سوددهی میانگین بورس بگیریم، در سال ۱۴۰۱ این شاخص از «یک میلیون و ۳۶۷ هزار واحد» در آغاز سال، به «یک میلیون و ۹۶۰ هزار واحد» در پایان سال رسید. به این ترتیب بر مبنای این ملاک، سهامداران به طور میانگین در این سال ۴۳.۳ درصد سود کرده اند! این عدد تقریبا مساوی با میزان تورم در سال ۱۴۰۱ است که نشان می دهد سرمایه گذاران بورس در مجموع فقط توانسته اند از کاهش ارزش پولشان جلوگیری کنند. با این حال می توان این عدد را ملاک قرار داد و سود سهام مختلف پتروشیمی را با آن مقایسه کرد.
در این اوضاع ۳۳ سهم پتروشیمی سود و زیان های متفاوت به شرح زیر داشتند:
مشخصات پنج سهم که بیشترین بازده سالیانه را داشتند به شرح زیر است:
بررسی پرزیان‌ها
مشخصات دو سهم که بازده منفی سالیانه داشتند به شرح زیر است: