نفتی ها /در حالیکه در روزهای پایانی سال گذشته خبر از بهره برداری بندر خدماتی و صادراتی تمبک در سه ماهه ابتدایی ۱۴۰۰ رسید؛ این روزها برخی از کارشناسان فعال در بخش HSE نسبت به افتتاح غیرایمن این پروژه و احتمال خطرات جانبی ناشی ازآن چون آتش سوزی و وقایع پر خطر جانی غیرقابل جبران هشدار میدهند. براین اساس و بنا بر مستندات ارسالی به دفتر "نفتیها" به نظر میرسد تشکیل کمیتهای متشکل از نهادهای نظارتی و شرکتهای ثالث برای بررسی چگونگی تصویب مدارک QRA در خصوص کاهش احتمالی ریسک تا سطح قابل قبول پیش از راه اندازی اسکلهها جهت اطمینان از ایمنی مورد نیاز، الزامی است.چراکه ریزش احتمالی حجم وسیعی از گازمایع بر روی آب ممکن است بر اثر کوچکترین عوامل محیطی یا جانبی به آتش سوزی یا انفجار منجر گردد. اگرچه این تنها بخشی از دلنگرانیهای موجود در خصوص این پروژه و مباحث ایمنی آن است که میتواند منجر به فاجعهای بزرگ گردد. بنابراین شاید لازم باشد فراتر از هر نوع نگاه تعصبی به موضوع از سوی شرکت نفت و گاز پارس به عنوان مجری طرح، در جهت حفظ امنیت منطقه استراتژیکی چون منطقه ویژه اقتصاد انرژی پارس برروی این مساله نظارت جدی تری لحاظ گردد تا در آینده افسوس امروز ناشی از بی توجهی به این مبحث را در پرونده تاریخی پارس جنوبی به ثبت نرسانیم.
گفته میشود این بندر در زمینی به مساحت تقریبی ۳۶۰ هکتارو برای صادرات LPG به صورت مجزا و گوگرد دانهبندی شده پالایشگاههای پارس ۲ احداث شده است. تمبک که در منطقه ویژه اقصادی انرژی پارس بنا گردیده در صورت کوچکترین مشکل ایمنی میتواند کل این منطقه استراتژیک را با مخاطره مواجه سازد که براین اساس دلنگرانی کارشناسان از اهمیت ویژه ای برخوردارمیگردد که در صورت صحت کوچکترین زاویهای ازاین نگرانیها میتواند تبعات بسیاری سنگینی برای کشور به همراه داشته باشد.
این درحالی است که برخی از کارشناسان درخواست تشکیل تیم متخصص از بیرون از پروژه در جهت بررسی ریسک ایمنی یا زیست محیطی این پروژه را دارند تا در صورت تایید موارد نگران کننده در سطح غیرقابل قبول، بهره برداری در چنین شرایطی مطلقا ممنوع گردد!
بنابراین با توجه به اهمیت استراتژیک این پروژه در قلب پارس جنوبی ضروری است تا پایش مستمر ریسکهای پروژه انجام پذیرفته تا اطمینان لازم از بهره برداری در شرایط ایمن و سازگار با محیط زیست کسب گردد. چراکه در صورت عدم توجه جدی به بحث HSE در این پروژه ریسک بهره برداری بسیار بالا خواهد بود.
ازسویی نباید ۲ حادثه تلخ ایجاد شده دراین پروژه در دی ماه سال ۱۳۹۶ را فراموش کرد که برخی از کارشناسان در آنزمان نیز بر روش نادرست مدیریتی و عدم پیروی پیمانکار از موازین، خط مشی و رویههای تعریف شده و ذاتی طراحی و اجرای مهندسی جهت نیل به یک محصول نهایی استاندارد و با کیفیت را دلیل ایجاد این حوادث اعلام کردند. بنابراین بنا بر حوادث ایجاد شده در آنزمان میبایست با دقت عمل بیشتری به بحث HSE دراین پروژه پرداخت که این امر در قالب استقرار سیستم مدیریت کیفیت، فراهم کردن و تسهیل شرایط بازرسی دستگاه نظارت و شرکتهای ثالث جهت صحه گذاری بر کیفیت مصالح و اجراء بکار رفته و توقف احتمالی عملیات اجرایی بدون مدارک تاییده شده و اصلاح احتمالی موارد اجرا شده باید لحاظ گردد.
برخی از کارشناسان علل اینگونه نگرانی در بهره برداری بدون ایمنی در این پروژه را در وجود ایراداتی در تاییدیههای ایمنی و زیست محیطی این طرح جستجو میکنند. به عنوان مثال بنابر مستندات ارسالی به دفتر "نفتیها" در مدرک QRA این پروژه تنها ۲ سناریوی برخورد کشتی-کشتی و کشتی- خشکی به عنوان منابع ایجاد کننده خطر مورد بررسی قرار گرفته نه مواردی چون گسست، لغزش یا نشست سازه ای در شرایط طراحی منظور شده؛ اما بررسی حوادث دی ماه ۱۳۹۶ و عدم قطعیت مشاهده شده در مباحث ژئوتکنیک و سازهای کیسونهای مغروق یا آسیب دیده نشان دهنده لزوم در نظر گرفته شدن برخی سناریوهای دیگر چون تخریب موج شکن ناشی از عدم قطعیتهای مباحث ژئوتکنیکی و سناریوی نشست، لغزش یا تخریب اسکلهها است.
در مستندات ارسالی به پایگاه خبری-تحلیلی "نفتیها"، موارد مشابه زیادی از احتمالات نگران کننده ناشی از عدم رعایت موازین HSE دراین پروژه مورد اشاره و تاکید قرار گرفته و اغلب این نگرانیها در قالب نامههای مختلف به مسوولان پروژه و مدیران بالادست نفت ازسوی کارشناسان HSE اسبق دراین پروژه ارسال گردیده با اینحال ظاهرا سکوت و برکناری برخی از این کارشناسان و محکوم کردن آنان به ارسال مسایل داخلی پروژه به بیرون از این مجموعه تنها پاسخی بوده که طی این سالها شنیده شده است. با اینحال "نفتیها" قصد هیچگونه زیرسوال بردن مسوولان این پروژه را ندارد و تنها بر این نکته اصرار میورزد که در صورت صحت این دلنگرانیهای غالبا تخصصی و عدم توجه جدی به آن عواقب ناشی ازآن میتواند منافع ملی را به شدت تحت الشعاع قراردهد. برهمین اساس ضروری است پیش از راه اندازی هشداری داده شود که در صورت ایجاد حادثه ای تلخ و ناگوار مسوولان امر به طور جد پاسخگوی سوء مدیریت خود باشند! دراین بین مجموعه ما راه پاسخگویی و روش سازی افکار عمومی در خصوص توجه جدی به موارد ایمنی دراین پروژه را برای مسوولان امر باز گذاشته و اعلام آمادگی مینماید تا در صورت تمایل مسوولان امر اظهارات آنان نیز بدون هیچگونه دخل و تصرفی منتشر گردد!/دانیال قربانی
پست الکترونیکی نفتیها به نشانی naftiha.ir@gmail.com برای دریافت نقطه نظرات، پیشنهادها، انتقادها و شکایات شما به عنوان پل ارتباطی این پایگاه خبری – تحلیلی با شما مخاطبان عزیز، در دسترس قرار دارد که شما مخاطبین عزیز نفتی ها میتوانید از این طریق با ما در ارتباط باشید.