نفتی ها /نخستین حاشیه این هفته "نفتی‌ها" را با یک خبر بنزین آغاز می‌کنیم؛در هفته ای که گذشت خبرگزاری صدای افغان نوشت:اداره استاندارد افغانستان اعلام کرده که ۲۴ تانکر بنزین بی‌کیفیت را به جمهوری اسلامی ایران بازگردانده است.
موضوع اما اینجاست که این اتفاق پیش از این هم افتاده بود که در ادامه مسئولین در واکنش به این موضوع گفته بودند ایران به افعانستان بنزین صادر نمی‌کند و اگر هم محصولی بازگردانده شده باشد متعلق به ایران نیست. در گذشته به دنبال درخواست مقامات این کشور و برای جبران کمبود سوخت آنها صادرات کالاهایی مانند بنزین، ال پی جی و ... از سوی ایران انجام می‌شد. اما در حال حاضر نهتنها مجوز صادرات بلکه حتی مجوز ترانزیت این کالاها هم صادر نشده است.
دومین حاشیه این هفته هم جزئیات ضربه نفتی به توان نظامی ایران اختصاص دارد. سازمان برنامه‌وبودجه با همکاری وزارت نفت، بندی را در لایحه بوده ۱۴۰۳ قرار داده است که یک چالش بزرگ را برای بنیه نظامی – دفاعی کشور ایجاد کرده و سطح اختلافات را به بالاترین سطح کشانده است.
از دولت گذشته بود که بندی مهم در قانون بودجه کشور گذاشته شد به نام بند «ی» تبصره یک قانون بودجه سنواتی؛ این بند می‌گوید نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به‌منظور تقویت بنیه دفاعی، به میزان مشخصی محموله نفتی دریافت کرده و با فروش آن، نیازهای خود را بر اساس تکالیف قانونی تأمین می‌کنند.
این قانون در روزهایی تدوین و اجرایی شد که شرایط کشور، شرایط عادی نبود و تحریم‌ها، موجب کاهش فروش نفت و به‌تبع آن، کاهش درآمدهای نفتی شده بود. بر همین اساس، دولت به ستاد کل نیروهای مسلح اجازه داد از وزارت نفت سهمیه‌ای دریافت کرده و با ضوابطی که در بند «ی» مشخص‌شده، آن را به فروش برسانند.
حاکمیت و دولت این مجوز را در شرایطی صادر کرد که شرکت ملی نفت به دلیل تحریم‌ها، نمی‌توانست مانند شرایط استاندارد نفت بفروشد لذا به‌جای بودجه و منابع مالی موردنیاز نیروهای مسلح، در ازای آن سهمیه نفت و میعانات گازی مشخص کرد که همین موضوع طی ۵ سال گذشته، باعث شد تا سازمان مهمی به‌منظور دور زدن تحریم‌ها در ستاد کل نیروهای مسلح تشکیل شود و بخش مهمی از مشکلات بخش دفاعی کشور با درآمدهای حاصل از فروش سهمیه‌های نفت تأمین شود.
اما دولت در یک اقدام عجیب، این بند را در لایحه پیشنهادی دولت به مجلس در قانون بودجه ۱۴۰۳تغییر داد تا کار به نامه‌نگاری‌های مهمی بیانجامد؛ طبق تصمیم سازمان برنامه‌وبودجه و به اصرار داود منظور، رئیس این سازمان دیگر سهمیه نفتی به نیروهای مسلح تخصیص نمی‌یابد بلکه خود دولت با فروش نفت، منابع مالی موردنیاز نیروهای مسلح را تأمین می‌کند.
این در حالی است که به گفته شخص رئیس سازمان برنامه‌وبودجه، دولت نتوانسته به تعهدات بودجه‌ای خود در قبال فروش نفت عمل کند و فروش نفت، کمتر از رقمی است که در بودجه ۱۴۰۲ مشخص‌شده؛ همین موضوع موجب بروز کسری بودجه بزرگی در سال ۱۴۰۲ شده است.
در چنین شرایطی، مشخص نیست چرا سازمان برنامه و وزارت نفت که خود در تحقق ارقام بودجه‌ای درجا می‌زنند، قصد دارند ضربه بزرگی به بنیه دفاعی کشور وارد کنند./میز نفت
حاشیه سوم اما به اظهار نظر حسین راغفر از اقتصاد دانان معروف کشور اختصاص دارد که گفته است: ایده تخصیص بنزین به کد ملی، مبتذل است!
این اقتصاد دان در رابطه با نرخ بنزین و اختصاص بنزین به هر کد ملی گفت: بنزین میبایست به صورت هدفمند توزیع شود اختصاص بنزین به هر کد ملی یک صحبت مبتذل و مخرب است که از قبل شکست خوردن آن مشهود است. پیامد تصمیمات اشتباه دولت بر سر خودش آوار خواهد شد.
وی افزود : قطعا قیمت بنزین افزایش خواهد یافت حال به دلیل ملاحظات انتخاباتی این اتفاق رخ نداده است اما پس از آن اتفاق خواهد افتاد.
وی افزود: افزایش قیمت بنزین به معنی تورم شدید و افزایش هزینه های حمل و نقل است.
راغفر در رابطه با لایحه افزایش سن بازنشستگی گفت: یکی از مشکلات ما ناترازی صندوق های بازنشستگی است و این مسئله با افزایش سن بازنشستگی حل نمی شود و تنها اندکی تاثیرگزار است و اقدامات پارامتریک مانند افزایش سن بازنشستگی پیامد هایی همچون عدم ایجاد ظرفیت های اشتغال برای نیروی کار جوان ایجاد خواهد کرد.
حاشیه آخر این هفته هم به شرط رایگان شدن گاز می‌پردازد.
مسلم رحمانی، مدیر امور هماهنگی گازرسانی شرکت ملی گاز ایران، درباره تعرفه‌های گاز سال جاری گفت: تعرفه‌های گاز، امسال در مقایسه با سال ۱۴۰۱ تغییری نکرده است. در سال جاری، فاصله پلکان‌ها ۱۰۰ تایی شده است. در برخی مناطق حدود ۸۰ درصد مشترکان (چه شهری، چه روستایی) مصارف غیرمتعارف دارند؛ مثلاً در یک منزل ۷ بخاری به صورت هم‌زمان روشن است.
مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران در توضیح افزایش مصرف گاز از سوی بخش تجاری در زمستان گفت: بخش تجاری (از جمله رستوران‌ها) در تابستان تقریباً روزانه ۵ میلیون متر مکعب مصرف می‌کنند؛ اما در زمستان این عدد به ۴۹.۵ یا ۵۰ میلیون متر مکعب می‌رسد.
وی با بیان این موضوع که دمای رفاه برای مراکز تجاری ۱۸ درجه است، توضیح داد: دو سه سال است که در کشور در فضای باز رستوران‌ها و مراکز تجاری از گرماتاب‌ها یا مشعل‌ها استفاده می‌شود؛ همچنین در برخی از مناطق مرفه‌نشین از استخر‌های روباز یا بالکن‌هایی با گرماتاب‌های برقی یا گازی استفاده می‌کنند که به معنای هدررفت صددرصد منابعی است که قابلیت صادرات دارد؛ ضمن اینکه این موضوع باعث آلودگی محیط زیست نیز می‌شود.
به گفته وی، مصرف ۱.۳ درصد مشترکان پرمصرف نزدیک به ۵ درصد کل مصرف بخش خانگی یعنی ۵ میلیارد مترمکعب است.
مدیر هماهنگی امور گازرسانی شرکت ملی گاز ایران اظهار کرد: طبق مصوبه امسال دولت درباره پاداش صرفه‌جویی، فرصت خوبی مهیا شده و اگر مشترکان در بازه زمانی ۱۶ آذر تا ۱۵ اسفندماه در مقایسه با دوره مشابه سال پیش ۱۰ تا ۳۵ درصد کمتر مصرف کنند، از پاداش بیش از ۱۰ برابر قیمت متوسط ۳ پله نخست بهره‌مند می‌شوند.
رحمانی تأکید کرد: با این تفاسیر مشترکان نهتنها هزینه‌ای پرداخت نخواهند کرد، بلکه مبلغی نیز به عنوان پاداش صرفه‌جویی دریافت می‌کنند و در قبض خود مشاهده خواهند کرد؛ مثلاً اگر یک مشترک در تهران، یک بخاری منزل خود را که همواره روشن است به مدت ۴ ساعت در روز خاموش کند، بی‌شک شامل این پاداش می‌شود.
بر اساس این گزارش، حدود ۷۰ درصد مشترکان الگوی مصرف را رعایت می‌کنند و تعداد مشترکان بسیار پرمصرف که بیش از سه برابر الگوی مصرف گاز مصرف می‌کنند، کمتر از ۱.۳ درصد مشترکان را شامل می‌شود که از این مشترکان درخواست شده تا با مدیریت مصرف، هم گازب‌های کمتری پرداخت و هم با مصرف بهینه، به تامین پایدار گاز در روز‌های سرد سال کمک کنند.
این در حالی است که شرکت ملی گاز ایران هم از تشویق مشترکان خوش‌مصرف در آیین‌نامه جدید اصلاح تعرفه‌های گاز خبر داده و اعلام کرده است: الگوی مصرف این‌گونه است که در سه پلکان نخست، مشترکان کم‌مصرف قرار دارند که حدود ۷۰ درصد مصارف به این پلکان تعلق دارد. پلکان‌های بعدی به‌ترتیب مشترکان با مصرف متوسط، پرمصرف و بسیار پرمصرف خواهند بود، ضمن آنکه دامنه مصرف نیز از ۷۵ مترمکعب به ۱۰۰ مترمکعب افزایش یافته است؛ از ابتدای سال ۱۴۰۲، دامنه مصرف برای ۱۲ پله اشاره‌شده، ۱۰۰ مترمکعب خواهد بود، ضمن آنکه با وجود افزایش دامنه مصرف، تعرفه‌ها هیچ تغییری نکرده و همانند سال پیش اعمال می‌شود و تنها در پلکان ۱۱ و ۱۲، به ازای هر مترمکعب، ۵ و ۶ هزار تومان دریافت می‌شود.
لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد.