نفتی ها /فائزه پناهی_ در حالی که مسئولین کشور معتقدند که اگر میزان دقیق تولید، صادرات و مقاصد نفتی ایران را اعلام کنند، ممکن است کشور بیش از پیش آسیبپذیر شود و کشورهای تحریمکننده از این اطلاعات سوءاستفاده کنند! اما نکته درخور توجه این است که این موضوعات سرانجام از سوی سازمانهایی مانند تانکر ترکرز، کپلر و رسانههای غربی عمومی شده و نفتکشهای حامل نفت ایران و مقاصد آنها بالاخره مشخص خواهد شد.
همین شهریور سال گذشته موسسه کپلر تمام اطلاعات مقاصد صادرات ماهانه نفت ایران و مقایه آنها را منتشر کرد موضوع اما این است که از این دست اطلاعات کم در رسانه های خارجی منتشر نشده است ولی این که در نهایت چرا خود مردم و رسانههای داخلی نامحرم این اطلاعات هستند هنوز در هالهای ای از ابهام است.
در تازهترین اخبار منتشرشده از سوی دیوان محاسبات کشور، مشخص است نبود آمار شفاف در این زمینه، تنها محدود به افکار عمومی و رسانهها نمیشود و گویا دیوان محاسبات کشور نیز از فرایند فروش نفت بیاطلاع است.
دیوان محاسبات کشور بهتازگی گزارشی مبنی بر محقق نشدن بخش بزرگی از منابع هدفمندی یارانهها منتشر کرده است. بخش بزرگی از منابع هدفمندی یارانهها مربوط به میزان فروش نفت و گاز در کشور است و دیوان محاسبات مشور، از واریز نشدن درآمدهای نفتی و گازی از سوی شرکتهای ذیربط تابعه وزارت نفت به حسابهای هدفمندی یارانهها خبر داده است.
این در حالی است که بخش بزرگی از منابع هدفمندی یارانهها، مطابق قانون بودجه ۱۴۰۳ مربوط به وزارت نفت است. حال نکته جالب توجه آن است که نهتنها درآمدهای این وزارتخانه وصول نشده، بلکه دیوان محاسبات کشور هم از فرایند فروش نفت و گاز و چرایی وصول نشدن درآمدهای وزارت نفت به حساب هدفمندی یارانهها خبر ندارد.
باید گفت رویه غیرشفاف وزارت نفت و انتشار عمومی نیافتن بسیاری از مسائل حساس در کشور، تنها به بحرانها میافزاید. برآورد و اعلام دقیق میزان صادرات نفت، گاز و دیگر مسائلی که به طور عمومی منتشر نمیشوند میتواند به بسیاری از کارشناسان در یافتن راهکار برونرفت از بحران کمک کند.
انتشار عمومی این آمارها، چرایی وصول نشدن درآمدهای نفتی و گازی را هم مشخص خواهد کرد. موضوعی که باید هرچه سریعتر در دستور کار مسئولان قرار گیرد؛ چراکه هیچ دولتی با آمارهای غیرشفاف نمیتواند منافع ملت را تامین کند.
افزون بر این مشکلات اما این عدم شفافیت و در نهایت نپیوستن به FATF سبب شد کشورهای دنیا پیرو قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه FATF، به خرید نفت از ایران تمایل کمتری نشان دهند؛ چراکه ایران به استاندارد شفافیت در سیستمهای بانکی پایبند نیست. حال درصورت انجام معامله نفتی با ایران، این کشورها وضعیت خود را به خطر میاندازند و حاضر به خرید نفت ایران نخواهند بود. این موضوع باعث شده تعداد مشتریان نفتی ایران کم شود و به دنبال کاهش مشتریان، ایران مجبور به دادن تخفیفهای کلان به تنها مشتریان خود مانند چین شده است.