یادداشت/نامزدهای ریاست جمهوری بخوانند! / درد این روزهای صنعت پتروشیمی چیست؟

نقتی ها /روزهای پر شور انتخابات شاید بهترین زمان برای ارائه  نقاط ضعف، گلایه مندی‌ها و اعتراضات موجود در صنعت کشور بالاخص صنعت پتروشیمی بدور از سیاه‌نمایی و لجن پراکنی که شاید متاسفانه در ایام رقابت‌ها مرسوم است، باشد!
این روزها به دلیل مشکلات ریشه دار در صنعت پتروشیمی متاسفانه شاهد از دست دادن نخبگان و متخصصان این صنعت هستیم که این امر به عوامل مختلفی پیوند خورده است که باید به زودی برای آنها راه حلی جدی یافت تا از بحران حاد سال‌های پیش روی این صنعت مثل کمبود شدید نیروی متخصص انسانی با انگیزه جلوگیری کنیم!
دراین راستا شاید بتوان شروع مشکلات را از زمان آغاز  و سپس اجرای خصوصی سازی ها ذیل اصل ۴۴ قانون اساسی دراین صنعت بدانیم . در مجموعه وزارت نفت ، صنعت پتروشیمی بیشتر  از سایر قسمتها مشمول این خصوصی سازی گردید واگرچه طراحان و مجریان آنها با دلایل و استدلال‌های صحیح روی کاغذ مبادرت به آن نموده‌اند اما در کنار موفقیت‌ها و محسّناتی که درزمینه افزایش  میزان تولید پتروشیمی‌ها  بوده  اما نقاط ضعف بسیار حادّی دارد که با گذشت حدود ۱۰ سال از شروع آن کاملاً عیان شده است.
چه آن قسمت  از مجموعه پتروشیمی که دولتی ماند و با منفک شدن شرکت‌ها از آن،  ابهّت و کارایی سابق خود  را از  دست داد و چه آن قسمت از آن که در قالب هلدینگ‌های مختلف مسیر و مقصد های متفاوتی را در پیش گرفت، اینکه وجود هلدینگ‌های مختلف  داخلی با رقابت‌های کاری و اقتصادی با هم ، آیا کمکی به توانمند شدن کلیّت صنعت پتروشیمی کشور در مقابل رقبای منطقه ای و جهانی ما که در موضوع تحریم از رقیب به طرفِ مخاصمه شرکت‌های  ایرانی نیز بدل شدند ، می‌کند یا خیر جای صحبت و بررسی بسیار دارد اما حداقل آنچه که کاملاً مشهود است "منابع ارزشمند انسانی" که همیشه از آن به عنوان سرمایه شرکت‌ها یاد می‌شود و در عمل چنین برخورد و نگاهی متاسفانه وجود ندارد در حال افول و اضمحلال است.
به نظر می‌رسد، شرایط و وضعیت نیروی انسانی خصوصاً نیروهای رسمی-نفتی که از شرکت ملی صنایع پتروشیمی به شرکت‌های  واگذار شده مامور گردیده اند و ستون فقرات شرکت‌ها هستند یا در زمان خصوصی‌سازی مورد توجه قرار نگرفته یا در سال‌های اجرای آن مورد غفلت قرار گرفته است امروز به معضلی تبدیل شده که اعتراضات صنفی و تجمع ها را در پی داشته است.
صنعت نفت که با انحلال آموزشگاه‌های فنی شرکت نفت، انحلال فروشگاه‌های شرکتی، سینماها و باشگاه‌های رفاهی شرکت، واگذاری هواپیمایی نفت، ممنوعیت ساخت خانه‌های سازمانی، ممنوعیت بورس تحصیلی، تلاش جهت انحلال دانشگاه صنعت نفت، عدم حمایت و عدم حفظ فارغ التحصیلان فرهیخته این دانشگاه که به مهاجرت تعداد زیادی از آنها انجامیده است  و ...  امروز به وضعیتی افتاده است که کارکنان زحمت کش آن حتی جهت تعدیل مدرک تحصیلی که با هزینه شخصی و صرف وقت خانواده خود و نه بورسیه و یا ماموریت تحصیلی، اخذ نموده‌اند می‌بایست مجبور به تجمع جلوی مجلس، وزارت نفت و ... شوند!
مجموعه‌های با سابقه و قوام یافته پژوهشی صنعت نفت تضعیف و منحل می‌گردند تا به جای آنها شرکتی شکل گیرد  کذا و کذا!
برهمین اساس از متولیان امر باید پرسید:
-    آیا سامان دادن به انتقالی پرسنل شرکت‌های واگذار شده باید قریب به ۱۰ سال لاینحل بماند؟!
-    ‌آیا می توانید حال همکارانی را که نبود امکان انتقالی سعادت نگهداری از پدر و مادر پیرو زمین گیرشان را از آنها سلب نمود بفهمید؟!
-     آیا نگاه سرمایه داری و سود آوری، شما را حتی به بازی گرفتن سلامتی کارکنان و خانواده هایشان در خصوصی کردن بهداشت و درمان صنعت نفت سوق نداده است؟!
-    آیا شما اساتید که تکمیل زنجیره ارزش شرکت‌ها فکر شب و روزتان شده است در مورد زنجیره پاره شده ارزش‌هایی که فقدان آنها باعث دلسردی و نگرانی پرسنل گردیده است فکرکرده اید؟!  ارزش هایی که شاید برای بعضی از مسئولان خنده آور باشد اما خود آنها یا نوستالژی آنها را کارکنان پتروشیمی مصمم هستند که اجازه ندهند تبدیل به خاطره گردند، دیدید که پرسنل حتّی روی آرم شرکت نفت و این مشعل ارزشمند روی کارت‌های تردد شان غیرت دارند، روی مُنفک شدن پتروشیمی از وزارت نفت و الحاق به وزارت صنایع چه واکنشی نشان دادند، حتّی وعده‌های افزایش حقوق با اداره کاری شدن نیز نتوانست تعصب مقدّس آنها به رسمی نفت بودن را متزلزل کند.
قطعا کارکنان صنعت پتروشیمی شامل قرارداد معین، موقت و پیمانکاری نیز انتظارات به حقی دارند که فراتر از قانون و توان شرکت‌ها نیست اما بر زمین مانده اند.
امید آن می رفت که ساختار صحیح و دقیق وزارت نفت که عمری به درازای اکتشاف نفت در ایران دارد الگوی سایر وزارتخانه‌ها قرار گیرد نه اینکه نفت و ساختار آن به این حال و روز بیفتد.
امید است با حضور پر شور در انتخابات و تعیین فرد اصلح و فسادستیز در جایگاه ریاست جمهوری بتوانیم  دست عده ای شعار محور را از ساختار ریشه‌دار صنعت نفت کوتاه کنیم؛ آنهم صنعتی که متاسفانه خصوصا در سالهای اخیر زمینه دست‌اندازی آنهایی که حیات نامبارک و زیست نامشروعشان  در بهم زدن ساختارهای مبتنی بر شایسته‌سالاری واقعی و نه شعاری  و حذف عناصر متعهد و دلسوز بوده است  ، در آن به وفور دیده و لمس شده است!

احسان اسدی پور
کارشناس صنعت پتروشیمی