نفتی ها /فائزه پناهی، رویترز در گزارشی امروز نوشت:"چین، بزرگترین واردکننده نفت جهان، بهطور ویژه به نفت ایران وابسته است؛ طوری که در ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۵، نزدیک به ۱۳.۶ درصد از نفت وارداتی خود را از ایران خریداری کرده است و این یعنی بیش از ۱.۳۸ میلیون بشکه نفت روزانه که رقم قابل توجهی برای کشوری با چنین حجم واردات عظیمی است."
اما چرا این موضوع اهمیت دارد؟ چون تحریمهای آمریکا که قرار بود خط لوله درآمد نفتی ایران را قطع کند، نهتنها آن را زمینگیر نکرده، بلکه ایران را به یک بازیگر کلیدی در بازار نفت آسیا بدل کرده است. چین، با خرید نفت ایران با تخفیفهای چشمگیر ۷ تا ۸ دلاری نسبت به نفت کشورهای منطقه، توانسته هزینههای انرژی خود را کاهش دهد و همزمان به نوعی علیه سیاستهای تحریمی واشنگتن ایستادگی کند.
در واقع با وجود تلاشهای گسترده دولت آمریکا برای قطع جریان نفت ایران به بازارهای جهانی، از طریق تحریمهای هدفمند علیه شرکتهای چینی فعال در این حوزه، اما واقعیت اقتصادی و منطق بازار، دیوار تحریمها را به چالش کشیده است. تحریمها قرار بود خرید نفت ایران را بهشدت محدود کنند، اما سودآوری بالای نفت ایران برای خریداران چینی، بهویژه شرکتهای کوچک و مستقل «تیپاتها»، باعث شده این موانع کارکرد خود را تا حد زیادی از دست بدهند.
این واقعیت تلخ برای سیاستگذاران آمریکایی، نشانهای است از ضعف تحریمها در برابر انعطافپذیری بازارهای جهانی انرژی و هوشمندی بازیگران اقتصادی که با وجود فشارهای سیاسی، منافع اقتصادی خود را حفظ میکنند. در نهایت، ایران توانسته ضمن حفظ درآمدهای نفتی، سیاست تحریمی آمریکا را به نوعی ناکارآمد کند و نشان دهد که اقتصاد ایران در مقابله با فشارهای خارجی، بیشتر از آنچه تصور میشود، مقاوم و چالاک است.
در نهایت این که، تحریمهای آمریکا نتوانستهاند رابطه چین و ایران را قطع کنند، بلکه این ارتباط، امنیت انرژی پکن را در دوران بیثباتی جهانی به شکل غیرمنتظرهای تضمین نموده و سبب شده ایران با ترفندهای هوشمندانه و استفاده از واسطهها، نفت خود را به چین میرساند و باعث شده چین بتواند بخشی از نیاز حیاتیاش را با نفت ارزان و پایدار تأمین کند.این واقعیت نشان میدهد که نفت ایران فراتر از یک منبع انرژی، به یک اهرم ژئوپلیتیک مهم برای چین تبدیل شده و در شرایط پیچیده تحریمها، سهم قابلتوجهی در تضمین امنیت انرژی این کشور ایفا میکند./reuters