نفتی ها /نخستین حاشیه این هفته "نقتیها" را با خبر بنزینی جلیل سالاری آغاز میکنیم؛ چار که ئر هفته ای گذشت - مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی از سر به سر شدن تولید و مصرف بنزین خبر داد.
جلیل سالاری در جمع خبرنگاران افزود: متوسط مصرف بنزین در سال جاری به ۱۱۶ میلیون لیتر در روز رسیده که امیدواریم روند کاهشی مصرف ادامه داشته باشد.
وی گفت: میزان تولید فعلی بنزین به طور متوسط ۱۱۵ میلیون لیتر در روز است و در شرایط سربهسری تولید و مصرف بنزین هستیم
معاون وزیر نفت افزود: بنزین سوپر در کشور هماکنون هم تولید و عرضه میشود، اما با توجه به اینکه عمده بنزین سوپر توزیعی، مربوط به تولیدات پالایشگاه امام خمینی شازند است، با اتمام تعمیرات واحدهای این پالایشگاه، شاهد افزایش عرضه بنزین سوپر خواهیم بود./ تسنیم
این اما در حالی است که محمد علی قدیری کارشناس حوزه انرژی گفت: در حال حاضر در کشور شاهد توزیع بیش از ۲۰۰ میلیون لیتر سوخت بنزین و گازوئیل در روز هستیم، توزیع این حجم از سوخت در حالی اتفاق می افتد که در گازوئیل اختلاف قیمت ۱۰۰ برابری و در بنزین اختلاف ۱۰ برابری نسبت به قیمت های بین المللی وجود دارد و همین امر باعث شده که انگیزههای قاچاق و سودهای بادآورده از این محل در ایران بسیار زیاد شود و طبق برآوردها و اظهار نظرهایی رسمی و غیر رسمی مسئولان، رقم تخمین قاچاق سوخت در کشور حدود ۲۰ میلیون لیتر در روز برآورد شده است که این عدد، شامل بنزین و گازوئیل است.
قدیری ادامه داد: این حجم از قاچاق سوخت از نظر ارزش حدود ۵ میلیارد دلار یا بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است و این مقدار از انحراف و قاچاق سوخت در کشور برآورد میشود که در شهرهای کشور با عث شده است مردم از شغلهای مولد فاصله گرفته و به سراغ مشاغل زنجیره قاچاق سوخت بروند، طبق برآوردی که انجام داده ام، ۵ میلیارد دلار عدم النفع حاصل از قاچاق سوخت، تقریبا معادل ساخت یک پالایشگاه ۲۰۰ هزار بشکهای است.
حاشیه دوم این هفته هم به رونمایی از اولین مشتریان نفتی ونزوئلا میپردازد.
به گفته دو منبع آگاه، شرکت بازرگانی ترافیگورا هفته گذشته به دنبال کرایه نفتکش برای حمل یک میلیون بشکه نفت کوره ونزوئلا در نوامبر بود.شرکت PDVSA همچنین سرگرم مذاکره با شرکت «مرکوریا انرژی» و «ساهارا انرژی» برای فروش نقدی است.
شرکت های پالایش اروپایی، آمریکایی و آسیایی از جمله ریلاینس اینداستریز، تیپکو آسفالت، والرو انرژی، پی بی اف انرژی و اِنی هم سرگرم مذاکره با شرکت PDVSA برای گسترش واردات نفت از ونزوئلا هستند.
مشتریان نفتی ونزوئلا، شرکت ایتالیایی اِنی و رپسول اسپانیا ماههاست با شرکت PDVSA برای گسترش تولید گاز در ونزوئلا، سرگرم مذاکره هستند. اِنی همچنین امیدوار است تولید نفت را افزایش داده و فروش گرید نفتی محبوب کوروکورو که سابق بر این به آمریکا صادر میشد را ازسربگیرد.
شرکت فرانسوی «مورل اند پرام» که داراییهای شرکت شل را در ونزوئلا خریداری کرده است، ماه جاری و پیش از رفع موقتی تحریمهای آمریکا، اعلام کرده بود از واشنگتن برای موافقت با دریافت نفت ونزوئلا در قبال بدهی این کشور، درخواست کرده است.
شرکت PDVSA در حال حاضر ۳۰ میلیون بشکه نفت و سوخت در ذخایر خود در خشکی و مخازن شناور دارد که در مقایسه با بیش از ۴۰ میلیون بشکه در سال ۲۰۱۹، کمتر است، اما همچنان حجم قابل توجهی محسوب میشود.
مطالعه بیشتر: سواپ ایران و ترکمنستان برای صادرات گاز به عراق به کجا رسید؟
به گفته منابع آگاه، از بسیاری از مشتریان احتمالی در بازار نقدی درخواست شده است برای دریافت محمولهها، پولشان را از قبل پرداخت کنند.
بر اساس گزارش رویترز، با این حال، مشکل کیفیت نفت ونزوئلا که ناشی از زیرساخت فرسوده است، به این راحتی، حل شدنی نیست و این کشور را مجبور میکنند، همچنان با تخفیف در قیمت فروش عرضه کند.
جاشیه بعدی هم به خبر صفر شدن ذخایر نفتی ایران روی آب میپردازد.
طبق آمار موسسه کپلر، میزان ذخایر نفتی شناور روی آب ایران از ۶۰ میلیون بشکه در ابتدای دولت سیزدهم به تقریبا صفر رسیده است، در حالی که رقم تولید نفت ایران نیز ۱.۱ میلیون بشکه افزایش یافته است.
با بازگشت تحریمهای نفتی آمریکا از نوامبر سال ۲۰۱۸، صادرات نفت ایران افت چشمگیری پیدا کرد و این موضوع باعث شد که ذخایر نفتی روی آب ایران افزایش یابد، زیرا در آن برهه ایران نفت تولید میکرد، ولی در فروش آن با مشکل مواجه بود.
طبق آمار موسسه کپلر، تا قبل از ماه آگوست ۲۰۲۱ و روی کار آمدن دولت سیزدهم، ذخایر نفتی روی آب شناور ایران تا حدود ۶۰ میلیون بشکه نیز پیش رفت، اما با تغییرات سطوح مدیریتی وزارت نفت، این ذخایر شناور روی آب روند کاهشی پیدا کرد.
البته روند تغییرات ذخایر نفت روی آب ایران از آگوست ۲۰۲۱ تا آگوست ۲۰۲۲ محسوس نبود و کمتر از ۱۰ میلیون بشکه کاهش یافت از از آگوست ۲۰۲۲ به ناگهان شیب فروش ذخایر نفتی ایران صعودی شد، به گونهای که در آگوست سال ۲۰۲۳ این رقم به نزدیک صفر رسید.
نکته جالب توجه اینکه، در ۲ سال گذشته علاوه بر فروش ذخایر شناور روی آب ایران، تولید نفت کشور نیز افزایش یافته است. محسن خجستهمهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به روند صعودی تولید نفت ایران گفت: «تولید نفت ایران در ابتدای دولت سیزدهم ۲.۲ میلیون بشکه در روز بود و اکنون به حدود ۳.۳ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است».
جواد اوجی وزیر نفت نیز در ابتدای شهریورماه سال جاری از رسیدن تولید نفت به ۳.۳ میلیون بشکه خبر داده است. بدین ترتیب از ۲ سال گذشته علاوه بر فروش ۶۰ میلیون بشکه روی آب ایران، به میزان ۱.۱ میلیون بشکه نیز به تولید نفت ایران افزوده شده است.
البته تاثیر این اتفاقات خود را در رقم صادرات نفت ایران نیز به وضوح نشان داده است. طبق آمار تانکر ترکرز (تصویر ۲)، صادرات نفت ایران رونق گرفته و در ماه آگوست و سپتامبر حدود ۴۰ درصد از سه ماهه اول سال جاری میلادی بیشتر شده و به بیش از ۱.۷ میلیون بشکه در روز رسیده است.
کاهش ۵۰ میلیون بشکهای ذخایر نفت با وجود ۱۷۶ تحریم نفتی جدید
افزایش تولید و صادرات نفت ایران در حالی رقم خورد که دولت بایدن نیز در 2 سال اخیر بر تحریمهای نفتی علیه فروش نفت و پتروشیمی ایران افزوده است. طبق تصویر 1، شیب کاهشی ذخایر نفتی شناور ایران از آگوست 2022 تشدید شده است. این اتفاق درحالی است که از این ماه، وزارت خزانهداری آمریکا (تصویر 3) 176 تحریم بر شبکه فروش نفت ایران شامل نفتکشها، شرکتها و افراد اعمال کرده است.
جواد اوجی وزیر نفت نیز در این باره با اشاره به افزایش صادرات نفت ایران عنوان کرد: ادعا میکنند که آمریکا به ایران برای فروش محصولات نفتی چراغ سبز نشان داده، اگر این طور است، پس چرا مدام نفتکشهای ایران را توقیف میکنند و شرکتهای ایرانی را تحریم میکنند تا نفت نفروشیم. نخیر دوستان؛ آمریکاییها نمیتوانند جلوی مهندسان نفت ایران را بگیرند. یک زمانی آنها تعیین تکلیف میکردند که ایران چقدر نفت تولید کند ولی آن دوران دیگر گذشته است.
در دولت سیزدهم ابتکارات جدیدی برای فروش نفت ایران در شرایط تحریم رقم خورده است که از جمله آنها میتوان به بازارسازی نفت در پالایشگاههای فراسرزمینی اشاره کرد. البته با توجه به اینکه عمده درآمد نفتی ایران صرف واردات کالای اساسی با ارز ترجیحی میشود، این افزایش درآمدها زمانی در سفره مردم ملموس میشود که در مبادی واردات کالای اساسی تنوعسازی و دلارزدایی شود./فارس
لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتیها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری میباشد.