نفتی ها /مظاهر انصاری در همایش ایمنی فرآیند در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به اینکه نخستین نسخه مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) سال ۱۹۹۰ ارائه شده است، اظهار داشت: با بررسی‌های انجام‌شده در ۲۵ شرکت آمریکایی که این سیستم در آنها اجرا شده بود، برآورد شد با استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) ۸۰ درصد حوادث کاهش یافته است.
وی افزود: ایمنی پویاست و باید مؤلفه‌های آن نیز پویا باشد و از جوانب مختلف بررسی و رسیدگی شود.
مدیرکل HSE وزارت نفت با تأکید بر اینکه صنایع فرآیندی می‌توانند با استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) حوادث را کاهش دهند، گفت: در این زمینه شرکت‌های موفق باید تجربیات خود را به سایر شرکت‌ها منتقل کنند.
وی تصریح کرد: در اصول ایمنی هدف اخذ گواهینامه نیست، بلکه هدف اجرا کردن دقیق مؤلفه‌هاست.
انصاری با اشاره به اینکه قلب مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) مدیریت ریسک است، ادامه داد: اگر ابزار ریسک را اولویت‌بندی و مدیریت کنیم، حوادث به تمام معنا در صنعت کاهش می‌یابد.
مدیرکل HSE وزارت نفت اعلام کرد: ساختار نظام‌نامه HSE صنعت نفت در حال بازنگری است و نگاه جزیره‌ای به صنعت نداریم و اگر می‌خواهیم HSE موفق باشد باید همه واحدها با هم همکاری داشته باشند.
استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند در ۴۵ درصد شرکت‌های پتروشیمی
در ادامه داوود عمادی مدیر اچ‌اس‌ئی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با اعلام اینکه در ۴۵ درصد شرکت‌های پتروشیمی کشور سیستم مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) مستقر شده یا در حال استقرار است، گفت: براساس نقشه راه صنعت پتروشیمی، این سیستم در پنج سال آینده در ۸۰ درصد و در سال ۱۴۱۲ در ۱۰۰ درصد صنعت پتروشیمی مستقر می‌شود.
وی گفت: چگونگی پیاده‌سازی مدیریت ایمنی فرآیند (PSM)، چگونگی رخداد حوادث، چالش‌ها و راهکارهای استقرار مدیریت ایمنی فرآیند در صنعت و شاخص‌های پایش عملکردی استقرار مدیریت ایمنی فرآیند از اهداف این همایش است.
عمادی با بیان اینکه موضوع مدیریت ایمنی فرآیند در سال ۱۳۸۸ در صنعت پتروشیمی مطرح شد، افزود: شرکت پلیمر آریاساسول نخستین شرکت در صنعت پتروشیمی است که استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) را آغاز کرد.
وی ادامه داد: پس از حادثه‌ای که در یکی از پتروشیمی‌های کشور در سال ۱۳۹۵ رخ داد، استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند در صنعت شتاب گرفت. ۱۲ درصد پتروشیمی‌ها سال ۱۳۹۰ استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند را آغاز کرده بودند که هم‌اکنون این رقم به ۴۵ درصد در صنعت پتروشیمی رسیده است.
مدیر HSE شرکت صنایع ملی پتروشیمی تأکید کرد: بر اساس نقشه راه صنعت پتروشیمی، در پنج سال آینده در ۸۰ درصد و سال ۱۴۱۲ در تمام مجموعه صنعت پتروشیمی سیستم مدیریت ایمنی فرآیند (PSM) مستقر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند نقش بالایی در کاهش حوادث در صنعت دارد، گفت: صنعت پتروشیمی هم‌اکنون در حال استقرار و پایش اثربخشی سیستم مدیریت ایمنی فرآیند در کل صنعت است.
کنترل حوادث صنعت نفت مستلزم تقویت یکپارچگی تجهیزات، کار ایمن و انضباط عملیاتی است
همچنین شهرام احمدی معاون ایمنی و آتش‌نشانی اداره کل اچ‌اس‌ئی وزارت نفت گفت: حوادث فرآیندی در صنعت نفت با تقویت سه عنصر انضباط عملیاتی، انجام کار ایمن و مدیریت یکپارچگی دارایی‌های فیزیکی کنترل می‌شود.
وی با ارائه گزارش تحلیل آماری سه سال اخیر حوادث فرآیندی در صنعت نفت گفت: بر اساس تحلیل وضع موجود، مهمترین جهت‌گیری مورد نیاز در حوزه ایمنی فرآیند تمرکز بر عناصر مدیریت ریسکهای فرآیندی با تقویت سه عنصر راهبری انضباط عملیاتی، روش‌های انجام کار ایمن بر اساس رویکرد اجرای صحیح نظام پروانه‌های کار و مدیریت یکپارچگی دارایی‌های فیزیکی و قابل اطمینان است.
احمدی افزود: ۵۵ درصد حوادث حوزه ایمنی فرآیند در تأسیسات بهره‌برداری، ۲۶ درصد در خطوط لوله و ۱۶ درصد در تأسیسات ذخیره و بارگیری رخ داده است.
معاون ایمنی و آتش‌نشانی اداره کل اچ‌اس‌ئی وزارت نفت اظهار کرد: نظام مدیریت ایمنی فرآیند باید مبتنی بر حوزه ریسکهای موجود در سازمان‌ها باشد و بر این اساس شرکت‌ها باید ابتدا نسبت به شناسایی وضع موجود و حوزه‌های متأثر از ریسکهای عمده اقدام و سپس نسبت به برنامه‌ریزی و استقرار تظام مدیریت ایمنی فرآیند اقدام کنند.
ضرورت توجه ویژه به سرمایه انسانی برای پیشگیری از حوادث
در ادامه این همایش سیدجلال نورموسوی مدیر اچ‌اس‌ئی و پدافندغیرعامل شرکت ملی گاز ایران بر ضرورت توجه ویژه به سرمایه انسانی برای پیشگیری از حوادث تأکید کرد.
وی با تأکید بر اهمیت آموزش و تعهد در نظام مدیریتی گفت: این موضوع باید در همه واحدهای صنعت گاز اجرایی شود.
وی افزود: مهمترین رکن در حوادث صنعت نفت و گاز نیروی انسانی است و اگر نواقصی به‌وجود می‌آید کارکنان نیروی انسانی حتی از جان مایه می‌گذارند، بنابراین نیاز به توجه ویژه دارند.
مدیر HSE و پدافندغیرعامل شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: ذهنیت مدیران باید در بحث ساختاری تغییر یابد و برای کارکنان ایجاد انگیزه کرد تا گوشه‌ای از تلاش آنها جبران شود.
نورموسوی تأکید کرد: در بخش سرمایه انسانی همچنین باید به سلامت جسمی، روحی و روانی فرد و خانواده‌اش توجه شود تا بتوان شاهد کاهش بخشی از حوادث بود و این موضوع شامل معاینات دوره‌ای، تغذیه، ورزش و ... می‌شود.
وی یادآور شد: دیگر نباید از حوادث درس‌آموزی کنیم، بلکه باید با شبیه‌سازی آنها از وقوع حوادث پیشگیری کنیم.
استقرار سیستم مدیریت ایمنی فرآیند لازمه پایداری کسب‌وکار است
محمدرضا حیدرزاده مدیرعامل آریاساسول نیز گفت: لازمه پایداری در کسب وکار به ویژه تداوم پایداری در تولید توجه ویژه به مفاهیمی همچون مدیریت ایمنی فرآیند در بنگاه‌های صنعتی است که نتیجه آن کاهش حوادث و تولید ایمن و در نهایت سودآوری بنگاه‌هاست.
وی افزود: حوزه انرژی به ویژه صنعت پتروشیمی جزو صنایع با فناوری بالاست بنابراین مفاهیمی همچون مدیریت ایمنی فرآیند لازمه شرکت‌هایی از این دست است.
وی بیان داشت: آریاساسول به واسطه مزیت‌های رقابتی فراوانی که در صنعت دارد و همسو با تجاری‌سازی محصولات نوآورانه و فناورانه خود از طریق مرکز نوآوری و دانش‌بنیان شرکت که در سال گذشته تأسیس شد، تصمیم به برگزاری همایشی با محوریت مدیریت ایمنی فرآیند برای هم‌اندیشی و تبادل دانش میان همه صنایع کرد.
مدیرعامل آریاساسول ادامه داد: لازمه پایداری در کسب و کار به ویژه تداوم پایداری در تولید توجه ویژه به مفاهیمی همچون مدیریت ایمنی فرآیند در بنگاه‌های صنعتی است که نتیجه آن کاهش حوادث و تولید ایمن و در نهایت سودآوری بنگاه‌ها خواهد بود.
وی تصریح کرد: بی‌شک نقش رویکرد ایمنی فرآیند در نهادینه سازی تولید بدون حادثه نه تنها باید اولویت هر بنگاه تولید محور باشد که ارتقا و استقرار آن به عنوان یک نگرش در سازمان سبب افزایش بهره‌وری خواهد شد.
وی با بیان اینکه در آریاساسول نیز از سال ۱۳۸۹ این سیستم مدیریتی استقرار یافته و اقدام‌های قابل توجهی از سوی تمامی همکاران این مجموعه انجام شده است، گفت: ادامه این روند با جدیت و البته با رویکرد متمایز در حال پیگیری است که نتیجه استقرار این سیستم مدیریتی در سنوات گذشته رشد تولید و سودآوری پایدار سازمان شده است.
وی افزود: همین امر منجر به این نتیجه شد که در ۶ ماهه نخست امسال اثرات مثبت پیاده‌سازی این سیستم به شکل برجسته‌ای نمود داشته و حاصل آن دستیابی به رکورد تولید ۶ ماهه در تمامی ادوار گذشته در شرکت پلیمر آریاساسول بوده است.
حیدرزاده ادامه داد: دستیابی به این رکورد تولید در شرایطی حاصل شده است که به همت تلاش شبانه‌روزی همه سرمایه‌های انسانی در سازمان کمترین میزان حوادث فرآیندی را در این مدت شاهد بودیم.
وی با بیان اینکه با توجه به بالا رفتن عمر تجهیزات واحدهای صنایع نفت گاز و پتروشیمی و با توجه به شرایط موجود تحریم ها، تضمین پایداری تولید و صادرات محصولات در تأمین ارز مورد نیاز کشور بسیار حیاتی و حائز اهمیت است، اظهار کرد: بنابراین استقرار مفاهیمی همچون سیستم مدیریت ایمنی فرآیند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهد بود و برای رسیدن به این جایگاه مهم و مزیت رقابتی اقدام‌های موثری در قالب استقرار و پیاده‌سازی سیستم مدیریت ایمنی فرآیند در شرکت پلیمر آریاساسول انجام شده است.
وی گفت: تعهد مدیریت ارشد به استقرار و پیاده‌سازی سیستم مدیریت ایمنی فرآیند، شناسایی و مدیریت دقیق ریسکهای سازمانی و به ویژه ریسکهای عملیاتی همسو با مدیریت تداوم کسب و کار، یادگیری از تجارب گذشته الگوبرداری از بهترین تجارب دنیا از مهمترین اقدام‌های آریاساسول در قالب استقرار و پیاده‌سازی سیستم مدیریت ایمنی فرآیند است.
حیدرزاده افزود: برای پیاده‌سازی هر فرهنگی در سازمان تعهد مدیریت ارشد مهمترین عامل پیشران است که به این منظور اقدام‌های ارزنده‌ای همچون ایجاد و تأکید بر ترویج فرهنگ پیشگیری از رویدادهای فرآیندی، ایجاد سیستم تجزیه و تحلیل رویدادها، ایجاد برنامه اجرایی با ساختار مدون به منظور پایش مستمر فرآیندها و توانمندسازی کارکنان انجام شده است که می‌تواند به عنوان یک تجربه برتر در سایر صنایع حوزه انرژی بکارگیری و پیاده‌سازی شود.
وی اظهار امیدواری کرد که با استقرار و پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریتی همچون سیستم ایمنی فرآیند شاهد تولید و توسعه پایدار در کشور باشیم.
وی ادامه داد: ما با این نگاه و برای ترویج فرهنگ ایمنی فرآیند و با حمایت شرکت ملی صنایع پتروشیمی اقدام به برگزاری این همایش کرده است تا بتواند از این طریق و همسو با هم‌افزایی با سایر صنایع و شرکت‌های همکار گامی هرچند کوچک برای توسعه کشور برداشته باشیم.