نفتی ها /حاشیه نخست این هفته پایگاه تحلیلی خبری " نفتی‌ها را با گزارش جدید رویترز پیرامون صادرات نفت ایران آغاز می‌کنیم. رویترز در این خصوص نوشته است:صادرات و تولید نفت ایران علی‌رغم تحریم‌های آمریکا به یک رکورد جدید در ۲۰۲۳ رسیده است، بدین‌ترتیب نفت ایران در شرایطی که سایر تولیدکنندگان تولید خود را محدود کرده‌اند، بر عرضه جهانی نفت افزوده است.
صادرات نفت تهران از زمان خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا از قرارداد اتمی برجام در ۲۰۱۸ و اعمال دوباره تحریم‌ها با هدف محدود کردن صادرات و درآمد نفت ایران، کاهش یافته بود.صادرات نفت خام ایران در ماه مه از ۱.۵ میلیون بشکه در روز فراتر رفت که بالاترین رقم صادرات ماهانه از ۲۰۱۸ را نشان می‌داد. صادرات نفت ایران در ۲۰۱۸، قبل‌از خروج آمریکا از قرارداد برجام، حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز بود.
ایران تولید نفت خام خود را در ماه مه بالاتر از ۳ میلیون بشکه در روز اعلام کرد که حدود ۳ درصد از عرضه جهانی نفت و طبق آمار اوپک، بالاترین رقم از ۲۰۱۸ است؛ از سویی دیگر آژانس بین‌المللی انرژی در این هفته اعلام کرد ایران در ماه مه ۲.۸۷ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده که نزدیک به آمار رسمی این کشور است.
افزایش تولید و صادرات نفت ایران در شرایطی صورت می‌گیرد که ائتلاف اوپک‌پلاس تولید خود را برای حمایت از بازار نفت پایین آورده است.
اما در این میان یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا گفت تمام تحریم‌های ایران پابرجا خواهد بود و این کشور با تمام کسانی که این تحریم‌ها را نقض کنند برخورد می‌کند.چین بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران است و برخی از بشکه‌های نفت این کشور به سوریه و ونزوئلا می‌روند./ تسنیم
حاشیه دوم این هفته هم به ماجرای پس فرستاده شدن بنزین ایرانی توسط طالبان می‌پردازد؛ گویا اداره ملی استاندارد طالبان، دیروز هفت تانکر حامل بنزین را که از سوی ایران ارسال شده مسترد کرده است. در همین زمینه حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهور در افغانستان، گفت: در حال حاضر هیچ مجوزی مبنی بر صادرات یا حتی ترانزیت بنزین از ایران به افغانستان وجود ندارد بنابراین تانکرهای مسترد شده متعلق به ایران نیست.
وی ادامه داد: تنها ممکن است برخی پالایشگاه‌های کوچک‌مقیاس کشور اقدام به صادرات بنزین به افغانستان کرده باشند که آنها هم مجوز رسمی ندارند. چراکه کیفیت بنزین تولیدی آنها استاندارد نیست. هر سوختی که از مبادی رسمی ایران به این کشور صادر شده بدون مشکل بوده است.
به گفته این مقام مسٔول بنزین افغانستان از طریق روسیه و ترکمنستان تامین می‌شود. این کشورها گاها از طریق ایران اقدام به ارسال محصولات خود می‌کنند. اما در حال حاضر با توجه به عدم اعلام نیاز افغانستان چنین روندی دنبال نمی‌شود.
افغانستان به تازگی استانداردهای سوخت وارداتی خود را بالا برده و مینی‌ریفاینرهای ایرانی کیفیت لازم را در تولید ندارند، بنابراین چالش‌هایی در این زمینه میان معامله‌گران دو کشور به‌وجود آمده است. حتی به گفته حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت و گاز و پتروشیمی، گویا افغانستان برای تولیدکنندگانی که براساس استانداردهای افغانستان تولید سوخت نکردند، پرونده تخلف در گمرک ثبت کرده است./تابناک
حاشیه سوم هم اما چندان از حاشیه قبلی دور نیست و خبر از در دستور کار قرار گرفتن تولید بنزین یورو پنج می‌دهد.
مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند در این خصوص گفت: تولید بنزین یورو ۵ در دستور کار است، اما اکنون همان بنزین یورو ۴ را تولید می‌کنیم و تولید بنزین یورو ۵ برای سال‌های آینده برنامه‌ریزی شده است.مجید رجبی امروز در مراسم رونمایی از کاتالیست ساخت ایران RFCC در جمع خبرنگاران به سوالی مبنی بر اینکه آیا تولید بنزین یورو۵ در دستور کار است؟ گفت: در حال حاضر ۱۶ میلیون لیتر در روز بنزین یورو۴ تولید می‌کنیم و در حال حاضر تولید بنزین یورو۵ در دستور کار اصلی نیست، اما امکان تولید وجود دارد. در این حوزه تولید و عرضه نیز داشتیم و ثابت کردیم که می‌توانیم اما فعلا اعلام شده که بنزین یورو۴ تولید شود.
وی در خصوص کیفیت بنزین با توجه به افزایش مصرف، گفت: در حال حاضر بنزین یورو ۴ کاملا مطابق با استانداردهای اروپایی و مورد نیاز کشور تولید می‌شود که کیفیت خوبی دارد و پایدار است.
مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند با اشاره به کاتالیستی که امروز رونمایی شد گفت: این کاتالیست موجب می‌شود تا در تامین این مقدار بنزین دغدغه نداشته باشیم چرا که اگر این کاتالیست وجود نداشت ممکن بود در تامین کاتالیست با وقفه مواجه شویم.
رجبی تاکید کرد: با تولید کاتالیست بومی تولید بنزین پالایشگاه و سایر تولیدات با یک اطمینان خاطر انجام می‌شود و این موضوع که به ما اعلام شده باشد کیفیت بنزین را کاهش دهیم وجود نداشته است.
وی با بیان اینکه بنزین پالایشگاه تحت نظارت یک سازمان مختص وزارت نفت مورد بررسی قرار می‌گیرد و تا تاییدیه آنها صادر نشود اجازه ارسال وجود ندارد، گفت: کیفیت به هیچ عنوان فدای کمیت نخواهد شد و تولیداتی که داریم را با کیفیت بالا ارائه می‌دهیم.
مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند در پاسخ به این سوال که آیا امکان و برنامه افزایش تولید دارید؟ گفت: خیر در حال حاضر چنین برنامه‌ای وجود ندارد اکنون ۱۲ میلیون گازوئیل دو الی سه میلیون لیتر نفت سفید با کیفیت بالا عرضه می‌شود، همچنین سوخت جت را به مقدار نیاز تولید می‌کنیم. همچنین ۱۸۰۰ تن نیز گاز مایع در این پالایشگاه تولید می‌شود.
رجبی همچنین در صحبت‌های خود در مراسم با بیان اینکه تولید کاتالیست ساخت ایران که امروز از آن رونمایی شد یک محصول با ارزش برای صنعت نفت و پالایش کشور است، اظهار کرد: این کاتالیست توسط یک شرکت دانش بنیان ایرانی و با حمایت پالایشگاه شازند تولید شده است.
به گفته وی استارت این کار ۱۰ سال پیش زده شد و اکنون به محصول نهایی دست یافته‌ایم.
حاشیه بعدی هفته گذشته حوزه نفت اما به ماجرای تسویه بدهی گازی ترکمنستان هم پرداخته است. ماجرای پرداخت بدهی گازی ترکمنستان هم تبدیل به دستاورد جدید شده است؛ مالک شریعتی سخنگوی کمیسیون انرژی جلس این را بیان کرده البته با زیر سوال بردن بدیهی ترین موضوعات روز!
مالک شریعتی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در توییتی ادعا کرده که بدهی گازی ترکمنستان بدون برجام پرداخت شده و قرارداد واردات گاز از این کشور هم در چارچوب «منهای برجام» امضا شده است. البته او در بخش دیگری از توییت خود از محمد جواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه ایران پرسیده است که آیا در یک چلسه خصوصی، نگفته است که زنگنه در خصوص پرونده ترکمنستان، خیانت کرده است یا خیر؟
درباره این توییت آقای سخنگو باید گفت تسویه بدهی ترکمنستان اساسا ارتباطی به فعال بودن یا نبودن برجام ندارد؛ میزنفت در همان روزهایی که برای نخستین بار، خبر محکومیت ایران در داوری بدهی به ترکمنستان را با جزئیات دقیق منتشر کرد، در گزارشی به این موضوع پرداخت و نوشت که قرار است از محل مطالبات ایران از صادرات گاز خود به عراق، این بدهی پرداخت شود. خبری که در تاریخ ۲۲ تیر ۹۹ منتشر شد.
با گذشت سه سال از این خبر، وزیر نفت و سایر افراد آگاه اعلام کردند که بدهی ۱.۶ میلیارد دلاری به ترکمن گاز، از همین محل پرداخت شده است؛ بنابراین باید به آقای شریعتی متذکر شد برای دستاوردسازی، نمی توان اخبار سوخته گذشته را به عنوان یک سند افتخارآفرین به اذهان عمومی قالب کرد.
چه بدون برجام و چه با برجام، مشخص بود که ترکمنستان پول خود را از محل منابع بلوکه شده ایران در عراق برداشت می کند و این همان، برنامه آمریکا بود که مجوزش را برای دو طرف صادر کرد. حالا از شریعتی باید سوال گرد اگر پرداخت بدهی به ترکمن ها مایه مباهات است، پس بلاتکلیفی ۱۰ میلیارد دلار طلب گازی از عراق بیانگر چیست؟
اما درباره احیای قرارداد واردات گاز ترکمنستان؛ در این باره هم باید گفت که اصولا ترکمنستان برای احیای روابط گازی خود با ایران، شرط کرده بود ابتدا باید اصل بدهی پرداخت شود تا در مرحله بعد، به سمت قرارداد جدید پیش رفت؛ اگر وزارت نفت در احیای این قرارداد توانمند بود چرا در زمستان سال گذشته این قرارداد احیا نشد؟ چرا در اوج نیاز به گاز این کشور، تلاش های وزارت نفت برای واردات گاز بی نتیجه ماند؟
پاسخ به این پرسش را هم مالک شریعتی می داند و هم وزیر نفت، ترکمنستان از نیاز ایران به گاز کاملا مطلع بوده لذا در یک موضع بالا و تحکمی، ابتدا پول خود را طلب کرد و سپس قرارداد شیرینی را با تهران امضا کرد؛ با دیکته کردن همه شرایط خود!
اگر چنین وضعیتی، از نظر سخنگوی کمیسیون انرژی عزتمندانه و دستاورد است، احتمالا باید در بدیهی ترین موضوعات مربوط به دیپلماسی انرژی تجدیدنظری بنادین صورت گیرد تا شاید بتوان گفته های عجیب شریعتی را هضم کرد.
لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد.