نفتی ها /نخستین حاشبه این هفته "نفتی‌ها را اما با ماجرای گران‌فروشی ۴.۵ میلیون دلاری بنزین آغاز می‌کنیم.
پس از افزایش ناترازی تولید و مصرف بنزین در کشور زنگ خطر واردات به صدا درآمد تا اینکه چندی پیش رویترز از واردات اولین محموله ۳۰ هزار تنی بنزین و گازوئیل از روسیه به ایران خبر داد. در این بین رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت به تجارت‌نیوز خبر داد که ایران هر تن بنزین را ۱۵۰ دلار گران‌تر از قیمت‌های بین‌المللی می‌خرد. بدین
چندی پیش رویترز در گزارشی نوشت که روسیه در دو ماه گذشته (فوریه و مارس) بیش از ۳۰ هزار تن گازوئیل و بنزین به ایران صادر کرده است. این در حالی است که بر اساس آمار گمرک ایران تا سال پیش یکی از صادرکنندگان بنزین به حساب می‌آمد. حال باید دید چه عاملی باعث شد ایران از صادرکننده بنزین به واردکننده این محصول تغییر نقش دهد؟
زنگ خطر افزایش مصرف بنزین از اواخر سال گذشته به صدا درآمده است. شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران نیز، با ارائه آماری در بازه زمانی اول تا ۱۳ فروردین ماه نسبت به افزایش مصرف بنزین هشدار داد.
از سویی دیگراحمد معروف‌خانی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت، به تجارت‌نیوز گفت: روند واردات بنزین به کشور از شش ماه پیش دنبال می‌شد و علاوه بر روسیه، ترکمنستان و ازبکستان نیز در ورود این محصول به ایران نقش داشتند. این محصولات از طریق بندرهای شمال و جنوب وارد خاک ایران می‌شوند.
او در تشریح اینکه چرا ایران به‌رغم دارا بودن ذخایر عظیم نفتی واردکننده بنزین شد؟ توضیح داد: نبود برنامه‌ریزی در زمینه افزایش تولید چنین مشکلاتی را ایجاد کرد. در حالی که این موضوع در گذشته باید پیش‌بینی می‌شد.
معروف‌خانی افزود: تنها امید کشور برای تولید بنزین به پالایشگاه مهر خلیج فارس است. با قرار گرفتن این پالایشگاه روی مدار تولید حدود ۱۲۰ هزار بشکه بنزین به ظرفیت تولید کشور اضافه می‌شود. البته تا سال آینده نباید به ورود آن به چرخه سوخت‌رسانی فعلاً امید چندانی داشت.
وی تشریح کرد: بهره‌برداری از پالایشگاه‌های متعدد برای تولید بنزین در دستور کار بود، اما همگی مغفول ماندند. چراکه تحت تاثیر تحریم‌ها، نبود صحت‌سنجی مالی و … قرار داشتند. بررسی‌ها نشان می‌دهد تحریم‌ها رشد شاخص سرمایه‌گذاری در این زمینه را منفی کردند.
معروف‌خانی توضیح داد: ایران روزی صادرکننده بنزین بود، اما به علت بی‌تدبیری مسئولان در حال حاضر به واردکننده این محصول تبدیل شده است. ضمن آنکه اوضاع ذخایر استراتژیک کشور نیز اصلا مناسب نیست.
او درباره ارز تخصیص‌یافته برای واردات بنزین گفت: به نظر می‌رسد در ازای واردات بنزین نفت کوره سوآپ شود. البته بخشی از پرداخت آن نیز به صورت نقدی صورت می‌گیرد.
معروف‌خانی در پایان تصریح کرد: به صورت کلی هزینه گزافی برای واردات بنزین به کشور تحمیل شده است. برآوردها نشان می‌دهد ایران به ازای واردات هر تن بنزین ۱۵۰ دلار بیش از قیمت بین‌المللی بنزین هزینه می‌کند.
برخی اخبار حاکی از آن هستند که ایران از شش ماه گذشته واردات بنزین و گازوئیل را از سر گرفته است. هرچند هربار دولت سعی دارد توپ را در زمین مصرف‌کنندگان بیندازد، اما به نظر می‌رسد روند مصرف مسیر طبیعی خود را طی کرده و در واقع نبود مدیریت منجر به بروز واردات بنزین شده است./تجارت نیوز
حاشیه دوم هم به ماجرای احیای یک پرونده قدیمی صادرات گاز می‌پردازد.
هر چند که صادرات گاز ایران به عمان جزو یکی از قدیمی‌ترین پرونده‌های بسته به حساب می‌آید، اما این روزها خبرهایی از گشایش آن به گوش می رسد تا جایی که اعلام شده در سال جاری شاهد احداث خط لوله صادرات گاز به عمان خواهیم بودبه تازگی رضا نوشادی - مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران - از احداث خط لوله صادرات گاز ایران به عمان در سال ۱۴۰۲ خبر داده و گفت: بحث صادرات گاز به عمان با احداث خط لوله‌ای از میناب تا کوه مبارک در نزدیکی جاسک دنبال خواهد شد، در قرارداد صادرات گاز با عمان آمده خط لوله صادراتی تا کوه مبارک احداث شود.
حاشیه سوم این هفته هم نقشه جدید برای جبران ناترازی بنزین می‌پردازد.
با شروع سال جدید و افزایش ترددها دولت موضوع تکراری افزایش مصرف بنزین را پیش کشید. در همین زمینه اظهارات متفاوتی بیان شد و حتی به‌رغم تکذیب وزارت نفت، شایعاتی مبنی بر تصمیم دولت مبنی بر بالابردن قیمت بنزین به گوش رسید.
اظهارات مسئولان و دست‌اندرکاران این حوزه نیز به این شایعات رنگ و بوی واقعیت می‌داد و سناریوی گرانی بنزین در آبان ۱۳۹۸ را یادآور می‌شد. در میانه عید نوروز بود که رضا نواز، سخنگوی اتحادیه جایگاه‌داران کشور، ازبازه زمانی مورد اشاره آن‌قدر عجیب است که به نظر می‌رسد این مقام صنفی صرفاً برای بحرانی‌تر جلوه‌دادن ماجرا مصرف بنزین در یک قرن اخیر را پیش کشید. زیرا طبیعتاً مصرف بنزین در سال ۱۴۰۱ که بیش از ۲۱ میلیون خودرو در کشور تردد دارند با ۱۰۰ حتی ۱۰ سال اخیر هم قابل مقایسه نیست.
طبیعی است زمانی که خودروسازان از دستاورد تولید یک میلیون و ۳۵۰ هزار دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۱ خبر می‌دهند، دولت باید برای تأمین سوخت آنها که غالباً بنزین است فکری کند. مشخصاً این خودروها نیز برای حرکت به بنزین احتیاج دارند و بر سرانه مصرف سوخت می‌افزایند.
در این بین برخی دست‌اندرکاران و نمایندگان نیز پیشنهادهای محیرالعقول برای مدیریت بهتر سوخت و البته کاهش تلفات جاده‌ای در سفرهای نوروزی پیشنهاد داده‌اند. به‌عنوان مثال مصطفی میرسلیم، نماینده مجلس، در صفحه توییتر خود سهمیه‌بندی سفرهای نوروزی را یکی از این راهکارها دانست.
اردشیر دادرس، رئیس هیئت مدیره انجمن سی ان جی تهران، درباره طرح توزیع رایگان سی ان جی به مدت سه سال گفت: مطرح کردن این موضوع اصولی نیست و معنایی ندارد.او توضیح داد: حتی در ثروتمندترین کشورهای جهان هم چنین پیشنهادی مطرح نمی‌شود. آژانس بین‌المللی انرژی سه تعرفه دارد که درباره قیمت‌گذاری انرژی جهت مدیریت آن صحبت می‌کند. حال ایران وضعیت بهتری از آژانس
دادرس ادامه داد: بر اساس تعرفه‌های آژانس بین‌المللی انرژی در وهله اول مبنای قیمت هر فرآورده باید بر اساس عرضه و تقاضا باشد، همچنین قیمت داخلی باید بر پایه قیمت صادرات باشد؛ یعنی در ایران باید قیمت فوب خلیج فارس در نظر گرفته شود، سوم اینکه نسبت و تناسب قیمت‌های حامل انرژی با یکدیگر سنجیده شود.او عنوان کرد: همچنین با توجه به کمبود پول و بحث هدفمندی یارانه‌ها که از این منابع تامین می‌شود امکان اجرای چنین طرحی ممکن و منطقی نیست.
جوهری هزینه گازسوزکردن خودروها را تقریباً حدود ۲۰ میلیون تومان برآورد توضیح داد: در سال ۹۸ مصوبه‌ای وجود داشت که بر اساس آن قرار شد یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه خود را به صورت رایگان گازسوز شوند.
او ادامه داد: با این حال تنها ۲۵۰ هزار خودرو تاکنون گازسوز شده‌اند. چراکه مردم انگیزه‌ای برای گازسوزکردن خودروهای خود ندارند. با این حساب اگر این طرح دنبال شود آن مصوبه نیز به مرحله اجرا می‌رسد.حال مشخص نیست صنف جایگاه‌داران سی ان جی در ارائه این طرح مسئله زمستان و ناترازی گاز کشور را در نظر گرفته‌اند یا خیر؟
افزون بر این باید گفت کیفیت پایین خودروهای داخلی در افزایش مصرف سوخت مورد توجه واقع نشده است. بنابراین با ارائه مصداقی به مقایسه میزان مصرف سوخت یکی از خودروهای داخلی و خارجی می‌پردازیم. مصرف سوخت ترکیبی خودرو تیبا یکی از محصولات سایپا در هر ۱۰۰ کیلومتر ۶.۹۵ لیتر است. این در حالی است مدل مشابه خارجی این خودرو که تویوتا یاریس مدل ۲۰۰۹ است در هر ۱۰۰ کیلومتر ۶.۴ لیتر بنزین مصرف می‌کند. نسل جدید این خودرو به ازای طی کردن مسافت ۱۰۰ کیلومتر تنها ۲.۸ لیتر بنزین مصرف می‌کند. بر این اساس ضعف در کیفیت تولید خودروی داخلی به جهت کاهش مصرف سوخت به وضوح مشهود است.
این در حالی است که وزارت صمت همواره از راه‌اندازی خطوط تولید جدید با عرضه خودروهای باکیفیت خبر می‌دهد. در حالی که به نظر می‌رسد کیفیت خودروسازهای داخلی تنها محدود به اضافه کردند جالیوانی و تغییر مدل چراغ خودروهاست. فارغ از مسئله کیفیت امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت، اعلام کرد که در سال ۱۴۰۱ یک میلیون و ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شده است. گویا این رقم برای سال آینده یک میلیون و ششصد هزار دستگاه برآورد شده است. اما مشخص نیست افزایش تولید خودرو بدون در نظر گرفتن ظرفیت بنزین چگونه توجیه‌پذیر است؟/روزنو
لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد.