نفتی ها /محمد صادق مهر جو کارشناس انرژی با اشاره به میانگین ۱۵ دلاری هزینه تمام شده تولید بنزین در پالایشگاههای خارجی گفت: میانگین هزینه تمام شده تولید بنزین در پالایشگاههای خارجی نزدیک به ۱۵ دلار است، در واقع هزینهای که از پالایشگاه آغاز میشود تا به دست مصرف کننده برسد، زیرا شرکتهای معتبر دنیا از زنجیره اکتشاف تا پمپ بنزین که آخرین حلقه در حقیقت در اختیار قرار دادن محصول است کاملاً در اختیار دارد. به عنوان مثال در دنیا پمپ بنزینهای توتال، بی پی، شل و.... را مشاهده میکنید که از ابتدای زنجیره تا پایان به دست این دست شرکتها است.
وی ادامه داد: بر اساس آمار و ارقام موجود در آمریکا تنها هزینه هر بشکه تولید بنزین برای هر بشکه نفت خام ۱۵ دلار میشود و با در نظر گرفتن بشکههای ۱۵۹ لیتری نفت خام قیمت نهایی تولید بنزین ۱۰ سنت یا یک دهم دلار میشود که با در نظر گرفتن دلار ۷۷ هزار تومانی تولید هر لیتر بنزین معادل ۷ هزار و ۷۰۰ تومان که مربوط به نرم جهانی میشود.
به گفته این کارشناس انرژی متأسفانه تولید داخلی هزینههای مازاد بسیاری دارد به عنوان مثال پالایشگاه تهرانی در شرکتهای دیگری سرمایه گذاری میکند که ضرر انباشته آن شرکتها به نام هزینه تولید بنزین تمام میشود.
راجع به اینکه آقای پناه گفته ۴۰ هزار تومان داریم یارانه میدهیم منظورش هزینه نفت خام به اضافه هزینه تولید و هزینههای جانبی آن است اما آنچه محاسبه شد تنها هزینه تولید آن هم با نرم جهانی بود.
ابتدا باید هزینه تولید یعنی شما هزینه هر بشکه نفت خام کنار گذاشته شود، و با در نظر گرفتن اینکه از هر بشکه نفت خام تنها ۲۵ درصد آن به بنزین تبدیل میشود به عبارتی برای تولید هر بشکه بنزین به ۴ بشکه نفت خام نیاز است و هر بشکه نفت خام نیز دارای قیمت معینی است.
مهرجو اضافه کرد: در ایران نیز قیمت نفت خام معین است و باید دید هزینه هر لیتر از بشکه ۱۵۹ لیتر نفت خام چقدر است و آن را به هزینه ۱۰ سنتی تولید اضافه کرد.
وی ادامه داد: به نظر میرسد منظور دکتر قائم پناه در حقیقت یارانه از بنزین با کیفیت است اکنون بنزینی که امارات در اختیار مصرف کننده قرار میدهد و هر لیتر آن ۸۰ سنت میشود. زیرا امارات در زمره کشورهایی است که هزینه ثابتی را برای بنزین در نظر گرفته و به نوسانات قیمت نفت خام توجهی ندارد که برای یک دوره ۶ ماهه تا یک ساله است.
مهرجو با اشاره با اینکه با در نظر گرفتن واردات بنزین ۷۰ سنتی با کیفیت قیمت بنزین تقریباً به ۵۰ هزار تومان میرسد، خاطر نشان کرد: با در نظر گرفتن واردات بنزین با کیفیت یورو و۴ که استانداردهای زیست محیطی بالا و آلایندگی کمی دارد میانگین قیمتی ۷۰ سنت میشود که اگر دلار را ۷۷ هزار تومان در نظر بگیریم، هفتاد درصد آن تقریباً ۴۹ تا ۵۰ هزار تومان میشود.
وی ادامه داد: این در حالیست که بنزین ۵۰ هزار تومانی وارداتی با قیمت ۳ هزار تومان در اختیار مردم قرار میگیرد به عبارتی دولت در حال پرداخت این یارانه بالای بنزین است.
این کارشناس انرژی در پاسخ به این سوال که در صورتی که یارانه بنزین برداشته شود آیا ما شاهد بنزین ۴۳ هزار تومانی خواهیم بود گفت: در صورتی که یارانه بنزین حذف شود بنزین وارداتی به هیچ عنوان با قیمت ۴۳ هزار تومان به مشتری عرضه نخواهد شد.
وی با اشاره به اینکه پیش بینی میشود دولت عزم حذف یارانه بنزین را دارد، خاطر نشان کرد: به نظر میرسد دولت میخواهد بنزین ۱۵۰۰ تومانی را حذف و بنزین ۳ هزارتومانی به عنوان بنزین یارانهای عرضه شود. در کنار این مورد و در راستای مدیریت مصرف کارت جایگاههای سوخت به طور کلی حذف شود تا از این طریق امکان کنترل قاچاق سوخت برای دولت نیز فراهم شود.
به گفته مهرجو متأسفانه میزان قابل توجهی بنزین در مرزها قاچاق میشود که بیشترین میزان هم مربوط به کارت جایگاهداران این زیرا نظارت صحیحی بر آن وجود ندارد
مهرجو با اشاره به اینکه بخشی از واردات بنزین برای خلوص بنزین داخلی است، اضافه کرد: در تمامی ادوار واردات بنزین برای افزایش خلوص بنزین داخلی وجود داشته است حتی در زمان آقای احمدی نژاد هم بود که مقداری کاهش یافت و به ۲ میلیون لیتر در روز رسید اما واردات بنزین در ۲۰ سال گذشته هیچ گاه به صفر نرسید به جز سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ که تقاضای جهانی کم شد ما مازاد عرضه داشتیم و متأسفانه تمام در حقیقت مخازن پر از بنزین و گازوئیل شده بود مجبور به صادرات شدند زیرا مصرف داخلی هم به شدت کاهش پیدا کرده بود.
وی ادامه داد: جدای از بنزین ۶۰ لیتری که پیش بینی میشود از ۱۵۰۰ به ۳ هزار تومان برسد باید سهمیه ۱۰۰ لیتری آزاد هم یا حذف شود و یا کم شود و باید قیمت ۸ هزار تومانی برای آن در نظر بگیرند./مهر