نفتی ها /با گذشت یک روز از خبر خروج شرکت ملی نفت چین از پروژه پارس جنوبی این بار خبر رسید، شرکت روسنفت هم روابط تجاری خود را با ایران قطع و این در حالی بود که مدیر عامل این شرکت پیش از این از سرمایه‌گذاری ۳۰ میلیارد دلاری شرکت متبوع خود در پروژه‌های نفت و گاز ایران خبر داده بود.
چند روز پیش، روزنامه ودموستی روسیه نوشت؛ شرکت "روس نفت" که تا پیش از این تصمیم به اجرای پروژهای مشترک با شرکت ملی نفت را ایران را داشت، از این تصمیم منصرف شد و به نقل از ۳ منبع نزدیک به مدیریت شرکت " روس نفت" روسیه، علت این خروج از بازار نفت و گاز ایران، ترس ازتحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه صنایع نفت و گاز ایران و به خطر افتادن منافع این شرکت در آمریکا بوده است.
پیش از این نیز شرکت ملی نفت چین اعلام کرد که حاضر به سرمایه‌گذاری در پروژه بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی نیست و علت خروج این شرکت از پروژه پارس جنوبی، فشارهای آمریکا اعلام شد قبل از چین نیز توتال از این پروژه کناره‌گیری کرده بود.
به گفته رسانه ها یکی دیگر از دلایل خروج روس نفت از ایران، به تغییر استراتژی این شرکت بازمی‌گردد، در واقع این شرکت در حال حاضر تصمیم دارد تمرکز خود را به فعالیت در داخل روسیه اختصاص دهد. و روس نفت نیز اعلام کرد که هیچگونه تعهدی نسبت به ایران نداشته و سرمایه گذاری در این کشور صورت نگرفته است، بنابراین ضرر و زیانی وارد نشده است.
به عقیده بسیاری از کارشناسان حوزه انرژی، این اقدام شرکت روسی استراتژی هوشمندانه‌ای بوده، چرا که در حال حاضر ریسک سرمایه‌گذاری در بخش نفت و گاز ایران با توجه به تحریم‌ها بالاست و از سوی دیگر شرکت ملی نفت ایران نیز چارچوب های قراردادی جذابی برای این قبیل شرکت ها که باید در قبال همکاری با ایران هزینه های هنگفتی را در برابر قدرت آمریکا بپردازند معرفی نکرده و نداشته است.
علت بعد دیگری که به نظر می‌رسد سبب خروج این شرکت ها از ایران بوده ، به خصوصی یا دولتی بودن آنها باز می‌گردد، نکته این است که بسیاری از این شرکت‌ها که درحال حاضر اقدام به خروج از ایران نمودند شرکت های خصوصی بودند و به طبع بیشتر به دنبال منافع خود هستند تا منافع جمعی یا سیاسی، برای مثال در روزهای ابتدایی آغاز تحریم‌های آمریکا شاهد این بودیم که علی رغم تمایل فرانسه و آلمان به ادامه همکاری با ایران در قالب برجام، شرکت‌های خصوصی آنها ایران را ترک کردند.
البته با این که مساله پیروی از دولت، در کمپانی‌های دولتی چین و روسیه قوی‌تراز شرکت‌های اروپایی است ولی به معنای عدم آسیب منافع بخش خصوصی و دولتی این دو کشور از تحریم های آمریکا علیه ایران نیست.
ازهمین رو شرکت های مذکور این خسارات را برنمی تابند و مسائلشان را به نحوی دنبال می کنند که نتیجه آن خروج از صنایع نفت و گاز ایران شده است. با این حال به گوش می‌رسد برخی از شرکت های دولتی چینی و روسی، درصدد تغییر مدل های همکاری خود با ایران هستند. یعنی با تغییر فرایندهای صوری، شاید تا ۶ ماه دیگر برخی از این شرکت ها که به ظاهر از صنعت نفت ایران بیرون رفته اند، همکاری خود را دوباره از سر بگیرند.
گفتنی است یکی از دلایل اصلی خروج شرکت ملی نفت چین نیز همین مسئله ذکر شده است، و در واقع شرکت سی ان پی سی چین یک سری سرمایه‌گذاری‌هایی در آمریکا دارد که از ترس آسیب آنها، فعلا عدم همکاری با ایران را اعلام کرده است. ولی مطمئنا در مذاکرات جدیدی که هم با اروپا و هم چین و روسیه جریان دارد، این شرکت ها دنبال راهکارهای ثانویه هستند تا با حداقل آسیب از طرف آمریکا به ایران بازگردند.
اما نکته ای که در پایان به نظر می‌رسد این است که با توجه به مشکلات شرکت‌های خصوصی و منافع آنها بهتر نیست مدیران و تصمیم‌گیران ایران با قراردادهای سفت و محکم‌تری اقدام به همکاری با این شرکت‌ها نماید ؟
https://oilprice.com