نفتی ها / در ۹ ماهه سال جاری ۴۹.۳ میلیارد لیتر فرآورده نفتی و ۵۳ میلیارد لیتر نفت خام از بستر شبکه خطوط لوله به مبادی مصرف انتقال داده شده؛که بدین ترتیب از تردد بیش از چهار میلیون تانکر نفتکش ۲۵ هزار لیتری در سطح جاده‌های کشور جلوگیری شده است.
بهینه سازی مصرف انرژی یکی از مولفه های بسیار مهم در صنعت انتقال نفت محسوب می شود؛ صنعتی که به عنوان یک حلقه میانی اما موثر در میان سایر صنایع در حرکت چرخ های سایر صنایع همچون نیروگاه ها، پالایشگاه ها، واحدهای پتروشیمی به صورت مستقیم و غیرمستقیم عمل می کند.
طبق گزارش عملکردی که از سوی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران منتشر شده، رشد ۷ درصدی انتقال مواد نفتی در دولت سیزدهم، خود موید این موضوع است که تمام ساز و کار های صنعت انتقال نفت در راستای کاهش هزینه های حمل و از سوی دیگر حفظ محیط زیست و توجه به صنعت پالایش با کاهش مصرف سوخت (نفت گاز) در فرآیند سوخت رسانی از طریق تانکرهای جاده پیما، بسیج شده است.
توسعه شبکه خطوط لوله و تبدیل الگوی حمل و نقل جاده ای به خطوط لوله از جمله برنامه های مهمی است که به جد توسط وزارت نفت درحال پیگیری است. این درحالی است که با راه اندازی محورهای جدید خط لوله برای انتقال مواد نفتی ضمن صرفه جویی در مصرف سوخت (نفت گاز)، از حرکت تانکر های نفتکش که منشایی برای وقوع حوادث غیرمترقبه در جاده های کشور تلقی می شوند ممانعت کرده و میزان حوادث و مرگ و میر احتمالی ناشی از آن و پیامدهای زیست محیطی را به حداقل برساند.
براساس آمار موجود در ۹ ماهه سال جاری ۴۹.۳ میلیارد لیتر فرآورده نفتی و ۵۳ میلیارد لیتر نفت خام از بستر شبکه خطوط لوله به مبادی مصرف انتقال داده شده است.
که بدین ترتیب از تردد بیش از چهار میلیون تانکر نفتکش ۲۵ هزار لیتری در سطح جاده‌های کشور جلوگیری شده است. این در شرایطی است که در صورت توقف فرآیند انتقال از بستر شبکه خطوط، می بایست بیش از چهار میلیون تانکر نفتکش مسافتی معادل ۴.۸ میلیارد کیلومتر را در جاده‌های کشور پیمایش می‌کردند که انجام این فرآیند گذشته از عدم وجود چنین پتانسیلی در ناوگان نفتکش‌های جاده‌پیمای کشور، مشکلات متعدد ترافیکی، ایمنی و محیط زیستی را به وجود می‌آورد.
صرفه جویی ۸۱۵ میلیون دلاری در شبکه خطوط
براساس محاسبات صورت گرفته با تلاش صورت گرفته برای استفاده حداکثری از ظرفیت خطوط لوله انتقال مواد نفتی در این مدت، خالص صرفه‌جویی انرژی معادل ۱.۳ میلیارد لیتر نفت گاز (در مقایسه با حمل جاده‌ای) را موجب شده است. این میزان صرفه‌جویی، حداقل معادل ۸۱۵ میلیون دلار برای کشور ارزش اقتصادی دارد. لازم به ذکر است از آنجا که منبع اصلی انرژی مصرفی در خطوط لوله گاز طبیعی یا برق تولید شده از مصرف گاز طبیعی در نیروگاه‌ها است؛ ارزش واقعی عملکرد صحیح و حداکثری خطوط لوله انتقال مواد نفتی، تنها از منظر عملکرد انرژی، بسیار بیشتر از عدد ۸۱۵ میلیون دلار در نه ماه ابتدایی سال جاری برای کشور است.
در مجموع باید تاکید کرد عملکرد حجمی (حجم انتقال مواد نفتی) شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران در نه ماه ابتدایی سال ۱۴۰۲، در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بیش از ۴.۵درصد و عملکرد تن‌کیلومتری آن بیش از ۳.۷ درصد افزایش داشته است.
کمک به رفع اختلال جایگاه های سوخت
اواخر آذرماه سال جاری با حمله سایبری به سامانه سوختگیری و بروز اختلال در جایگاه های سوخت، عرضه سوخت با کارت سوخت برای مدتی کوتاه متوقف شد. در این مقطع از زمان با اقدامات انجام شده از سوی دست اندرکاران این بحران مدیریت شد.
به این ترتیب پس از وقوع این حادثه بلافاصله گروه های متخصص به جایگاه های عرضه سوخت مستقر در تهران اعزام شدند، همچنین با هماهنگی به عمل آمده، به تمامی مناطق ۱۲ گانه کشور نیز ابلاغ شد تا گروه های خود را به جایگاه های عرضه سوخت بسیج کنند.
این گروه ها در دو بخش عملیات فنی پیکربندی دستگاه ها و نصب و راه اندازی آنها در جایگاه های سوخت بصورت شبانه روزی و با برنامه ریزی و مدیریت منظم را در کنار متخصصان شرکت ملی پخش و مدیریت شرکت ملی پالایش و پخش به انجام رساندند تا بدین ترتیب با خدمت فنی و عملیاتی وضعیت جایگاه های سوخت و سامانه مربوطه در راستای خدمات رسانی بهینه به عموم هموطنان به وضعیت عادی بازگردد.
تامین سوخت زمستانه نیروگاه ها
باتوجه به اهمیت موضوع سوخت رسانی بویژه در نیمه دوم سال و ورود فصل سرما برای ارائه خدمات در صنعت برق و جلوگیری از وقفه در این مهم، طی ۹ ماهه سال جاری حدود ۲ میلیارد و ۵۱۷ میلیون لیتر سوخت مایع به نیروگاه های متصل به شبکه خطوط لوله ارسال شده است.
اتصال نیروگاه‌های کشور به شبکه خطوط لوله از جمله طرح های مهمی است که در جلوگیری از قاچاق سوخت، کاهش خطرهای جاده‌ای، حفظ محیط زیست و افزایش ایمنی، استمرار فرآیند انتقال و کاهش هزینه تمام‌شده انتقال فرآورده به یک‌پنجم آن هم نسبت به حمل‌ونقل جاده‌ای تاثیر بسزایی خواهد داشت.
در حال حاضر ۱۱ نیروگاه اعم از سروچادرملو،تابان، خرم آباد، سمنگان،شریعتی، کاشان، نیروگاه شهید بشتی لوشان، ایسین، هنگام، در فهرست اتصال به شبکه خطوط لوله قرار گرفته اند. در این میان نیروگاه نکا که سال گذشته عملیاتی شد و نیروگاه علی آباد گلستان در حال اجرا و عملیاتی شدن می باشد.
پایش مسیر خطوط با ریزپرنده ها
باتوجه به اهمیت حراست از تاسیسات انتقال نفت، بکارگیری ریزپرنده ها در دستور کار قرار گرفته است، در سال جاری جلسات متعددی با هدف آشنایی با توانمندی شرکت های فعال در حوزه پهپادی بمنظور پایش خطوط لوله انتقال نفت بوسیله پهپاد برگزار شده است. همچنین با توجه به اعلام آمادگی یکی از شرکت ها درخصوص انجام تست میدانی در طول یکی از مسیر خطوط لوله، پیگیری لازم در دست اقدام است.
امضای قرارداد ساخت بار اول با یک شرکت دانش بنیان
این درحالی است که فناوری پیگرانی هوشمند خطوط لوله در کشور با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و با انحصارشکنی از شرکت‌های خارجی در اولویت های این شرکت قرار گرفته است.
به این منظور در آذرماه سال جاری قرارداد ساخت بار اول روتور GGT توربین Sulzer S۷ بین شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران و یک شرکت دانش بنیان به امضا رسید.
ارتقاء اعتبارات طرح های توسعه ای و نگهداشت صنعت انتقال نفت
همچنین نظر به اهمیت توسعه و اجرای طرح های کلان در صنعت انتقال نفت، با اقدامات و پیگیری های صورت گرفته تامین اعتبارات طرح های صنعت انتقال نفت به ۲۰ هزار میلیارد تومان ارتقا یافته است
بنابراین با اخذ مجوز از شورای اقتصاد و مکاتبات صورت گرفته از سوی وزیر نفت با سازمان برنامه بودجه سقف اعتبارات طرح ها ی صنعت انتقال به ۲۰ هزار میلیارد تومان رسید.
افزایش پهنای باند در صنعت انتقال نفت
همچنین با برنامه ریزی های صورت گرفته بیش از ۹۰ درصدی ارتباطات این شرکت از طریق شبکه فیبرنوری در آینده نزدیک مجهز به زیرساخت و شبکه فیبر نوری خواهند شد. در حال حاضر از ۱۲ منطقه این شرکت، پیش تر ۴ منطقه تهران، مرکزی، لرستان و خوزستان تجهیز کامل شده اند. دو منطقه اصفهان و جنوبشرق نیز طی ماه گذشته به شبکه فیبرنوری سراسری شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران متصل شده اند.
براساس این گزارش، اتصال فیبرنوری مناطق خلیج فارس و شمال نیز در حال اجرا بوده و در آینده نزدیک عملیاتی خواهند شد./تسنیم