نفتی ها /از روزهای ابتدایی استقرار تیم جدید نفت سیزدهم یک شعار نفتی پا برجا بوده و آن تاکید بر توسعه میدانهای مشترک نفتی غرب کارون به عنوان اولویت دارترین پروژه شرکت ملی نفت ایران بوده است. هرچند که این امر در شرایط کنونی به دلایل مختلف با کندی پیش میرود اما نکته اساسی نحوه برگزاری مناقصه پروژه های فعال دراین منطقه است؛ منطقه ای که به دلیل اولویتدار بودنش بیشترین منابع مالی نفت را به خود اختصاص داده اما به اذعان برخی از کارشناسان یک اشتباه استراتژیک خجسته مهر در اظهارنظر خود در خصوص پروژههای نفتی این منطقه باعث شده تا رسم نانوشته مناقصه محدود به عنوان اولویت دارترین سیاست این منطقه از سوی برخی از مسوولان آن برگزیده شود که قطعا در میان مدت دود آن بر چشم اقتصاد کشور خواهد رفت.
بررسیهای "نفتیها" نشان میدهد اغلب مناقصههای این منطقه با عنوان دلایل مختلف چون اختلال در برنامه زمانبندی به صورت مناقصههای محدود صورت گرفته؛ به زبانی سادهتر، کارفرما و مسوول برگزاری مناقصه، شرکتهای کارآمد و توانمند را انتخاب و به سلیقه خود برای آنان جهت حضور در مناقصه دعوت نامه ارسال میکند و این شرکتها در صورت تمایل قیمت مورد نظر خود را اعلام میکنند.
با اینحال در برخی مواقع اظهارات ناخوشایندی به گوش میرسد از اینکه شرکتهای توانمندی هستند که دعوت نمیشوند و به جای آنان شرکتهای دسته چندم نفت دعوت نامه، دریافت میکنند تا تلاش برای هدایت برخی از شرکتها از سوی برخی از سودجویان در جهت بالا بردن میزان رتبه ارزیابی فنی و امتیاز آنان برای پیروزی در یک مناقصه؛ چرا که در اغلب مناقصهها پایین بودن قیمت به تنهایی ملاک نیست و رتبه ارزیابی فنی شرکت نیز در این امر موثر است که با بالا بردن این رتبه میتوان براحتی به برنده شدن یک شرکت آنهم به صورت ظاهر کاملا قانونی یاری رساند.
ازسویی دیگر، در خوشبینانه ترین حالت هم بزرگترین مشکل برگزاری مناقصه محدود ندادن فضا به شرکتهایی است که تلاش بر ارتقای سطح کیفی خود داشتهاند و به همین دلیل فرصت راه یافتن و افزایش توانمندی ایرانی از آنان گرفته میشود!
به عنوان مثال، قراراست به زودی در جهت افزایش ظرفیت انتقال نفت غرب کارون، چند مناقصه شامل توسعه تلمبه خانه غرب کارون و توسعه تلمبه خانه امیدیه ، ساخت تلمبه خانه گوره B و احداث چند خط لوله برگزار شود. این امر در شرایطی است که به تازگی شرح کار این پروژه ها مورد بازنگری مجدد قرار گرفته که همین امر حکایت از عقب افتادگی حدود شش ماه نسبت به برنامه زمانبندی دارد. بر همین اساس پیش بینی میشود این مناقصهها نیز با استدلال عقب افتادگی در کار و سرعت بخشیدن به آن به صورت محدود برگزار گردد که باز هم این شائبه به قوت خود باقی میماند که در این مناقصه چه شرکتهایی قرار است به طور سلیقهای انتخاب شوند و چه کسانی قراراست درآن شرکت کنند؟
درهمین راستا پیش از این نیز محسن خجستهمهر مدیر عامل شرکت ملی نفت به نحوه برگزاری مناقصه ها در غرب کارون اشاره داشته و معتقد بوده از اعلام مناقصه تا اجرای یک طرح یا پروژه در غرب کارون زمان زیادی میگذرد که این موضوع به ویژه در مورد قراردادهای ریالی مشکلاتی را به همراه دارد و سبب تداخل و کندی در روند انجام کارشده است که همین اظهار نظر به اذعان بسیاری از کارشناسان، مبنای استدلال مدیران در برگزاری مناقصههای محدود شده که قطعا ادامه این روند میتواند منجر به ایجاد تبانی و فساد از سوی برخی از سودجویان دراین پروژهها گردد.
نکته حائز اهمیت آنکه این رسم نانوشته در نفت که در برخی از پروژهها شائبه تبانی و فساد را ایجاد کرده باید برچیده شود و مناقصههای عمومی و یا شرط رتبه بندی شرکتها برای حضور را در اولویت قرارداد؛ چراکه در صورت ادامه این روند علاوه بر اینکه فضای کار به شرکتهای دانش بنیان و تقریبا تازه نفس اما توانمند داده نمیشود بلکه امکان ایجاد تبانی در نحوه اجرای مناقصه ها را تشدید میکند!
بر این اساس شاید لازم باشد مسوولان نفت در ابتدا به دنبال تعیین و تکلیف و فهرست پیمانکاران و سازندگان صنعت نفت باشند تا تمام کارفرمایان نفت از یک قانون خاص در انتخاب شرکتها حتی در مناقصههای محدود برخوردار باشند و در عین حال نمایندگان مجلس نیز باید با وضع قوانین محکم در نفت، از ایجاد تبانی و فساد در مناقصه ها جلوگیری نمایند. البته شاید لازم باشد نهادهای نظارتی نیز به موضوع رسم نانوشته مناقصههای محدود نفت وارد شوند و پاسخ به این سوال دهند که چرا اغلب مسوولان نفت به مناقصههای محدود علاقمند شده اند؟
لینک مطلب: | http://naftiha.ir/News/73148.html |