میزان ذخایر درجای گاز در میدان مشترک فرزاد B بالغ بر ۲۳ هزار میلیارد فوت مکعب برآورده شده است.

در سمت ایران امضای قرارداد اولیه اکتشاف و توسعه فرزاد B با کنسرسیومی متشکل از سه شرکت دولتی هند به سال ۲۰۰۰ میلادی بازمی‌گردد؛ اما این قرارداد تنها در بخش اکتشاف اجرایی شد و در بخش توسعه هیچ اقدامی برای برداشت منابع گازی این میدان نشد.

برآوردها نشان می‌دهد با توجه به حجم ذخایر قابل توجه، بهره‌برداری از این میدان نقشی تعیین‌کننده در تأمین انرژی پایدار و کاهش ناترازی گاز در سال‌های آینده خواهد داشت.

 

۱۵ سال مذاکره بی‌سرانجام و فرصت‌سوزی با هندی‌ها

 

مذاکرات توسعه میدان فرزاد B در سال ۲۰۰۸ با شرکت ONGC هند آغاز شد و طرفین به توافق رسیدند اما طرف هندی در سال ۲۰۱۴ به طور یک جانبه به بهانه تحریم‌ها از ادامه همکاری سر باز زد. با توجه به این اقدام طرف هندی، ایران پس از آن قادر به انجام مذاکرات با سایر شرکت‌ها و کشورهای خارجی صاحب‌نام بود اما تصمیم گرفت مذاکرات را دوباره از سر گرفته و در خصوص کنسرسیوم هندی حسن نیت نشان دهد.

دلیل طولانی شدن دور دوم مذاکرات با هندی‌ها، درخواست طرف هندی به توافق در قیمت‌های پایین و نامتعارف گاز طبیعی بود و در ادامه نیز اهمال مسئولان وقت ایرانی صنعت نفت و شیطنت و وقت‌کشی هندی‌ها موجب شد این میدان مشترک از توسعه جا بماند. بیش از دو دهه توسعه این میدان مشترک، معطل وعده‌ها و بدقولی‌های هندی‌ها بود تا اینکه توسعه ایرانی این میدان مهم که مخزنی مشترک با عربستان دارد، از دو سال پیش کلید خورد.

از ابتدای سال ۱۴۰۲ شرکت ایرانی پتروپارس توسعه این میدان مشترک را آغاز کرد و این تلاش دو ساله، در روزهای اخیر به عملیات رول‌آپ (ROLL UP)رسید. شرکت نفت وگاز پارس اعلام کرد که عملیات رول‌آپ (ROLL UP) چهارپایه (جکت) سکوی گازی میدان مشترک فرزاد بی (چهارشنبه، ۲۸ آبان‌ماه ۱۴۰۴) با موفقیت به پایان رسید.

 

شمارش معکوس نصب جکت ۲.۶ هزار تنی در عمق ۵۰ متری خلیج فارس

 

بر اساس این گزارش، با تکمیل چارچوب سازه، مراحل بارگیری و نصب دریایی این سازه عظیم به‌زودی آغاز و زمینه آغاز عملیات حفاری در این میدان فراهم خواهد شد.

جکت سکوی WHP۱ میدان گازی فرزاد B به همراه متعلقات ۲ هزار و ۶۵۰ تن وزن (وزن سازه اصلی) و و ۶۳ متر ارتفاع دارد که در عمق بیش از ۵۰ متری آب‌های خلیج فارس در موقعیت میدان مشترک فرزاد بی در مرز آبی ایران و عربستان نصب خواهد شد.

بر اساس اعلام شرکت نفت وگاز پارس، این سازه حاصل ۲۸ هزار نفر روز کار بدون حادثه است که بیانگر سطح بالای کنترل ریسک، آموزش ایمنی و تعهد عملیاتی تیم‌های اجرایی پروژه است و از مجموع ۱۱۳ هزار اینچ جوشکاری برنامه‌ریزی‌شده در این پروژه، تاکنون ۷۵ هزار اینچ با موفقیت و در بالاترین سطح استانداردهای کیفی انجام شده است

کیوان طریقتی مجری طرح توسعه میدان گازی فرزاد در خصوص عملیات رول‌آپ (ROLL UP) چهارپایه (جکت) سکوی WHP۱ طرح توسعه میدان گازی فرزاد بی اظهار کرد: این سازه پس از اتمام عملیات ساخت، بارگیری و انتقال به مرز مشترک آبی ایران و عربستان سعودی، به‌زودی در یکی از پرچالش‌ترین میدان‌های گازی کشور نصب و میزبان حفاری چهار حلقه چاه تولیدی می‌شود.

وی ساخت این سازه را نمادی از توان مهندسی ایرانی و نتیجه تلاش متخصصان صنعت نفت کشور دانست و گفت: این سازه عظیم که به همراه متعلقاتش معادل ۲ هزار و ۶۵۰ تن وزن دارد، با بهره‌گیری حداکثری از توان داخلی و رعایت استانداردهای روز جهان طراحی و ساخته شده است. این عملیات با مدیریت تیم مهندسی شرکت پتروپارس و ازسوی شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران به اجرا درآمده است.

 

بیش از ۷۵درصد مخزن مشترک فرزاد B در آبهای ایران است

 

مجری طرح توسعه میدان گازی فرزاد، سهم ایران از میدان مشترک فرزاد بی با عربستان سعودی را حدود ۷۵ درصد اعلام و بیان کرد: توسعه این میدان اقدامی راهبردی در جلوگیری از هدررفت منابع مشترک است؛ این میدان به‌عنوان یکی از طرح‌های اولویت‌دار و کلیدی شرکت ملی نفت ایران شناخته می‌شود که بهره‌برداری از آن، روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز به ظرفیت تولید گاز کشور اضافه می‌کند.

طریقتی ادامه داد: به همین منظور، گروه مدیریت و نظارت شرکت نفت و گاز پارس روند مهندسی، خرید، ساخت و اجرای این طرح را با هدف تسریع در توسعه میدان، حفاظت از منافع ملی و جلوگیری از عدم‌النفع کشور با جدیت دنبال می‌کند.

 

توسعه پیچیده‌ترین میدان گازی دریایی ایران با توان داخلی

 

حمیدرضا ثقفی، مدیرعامل پتروپارس نیز در حاشیه انجام عملیات رول‌آپ، با قدردانی از اجرای ایمن عملیات رول‌آپ جکت سکوی WHP۱ فرزاد بی و با اشاره به مشترک‌ بودن این میدان بر تسریع فرآیند کار تأکید کرد و گفت: انجام عملیات حفاری در میدان مشترک فرزاد B با پیچیدگی‌هایی مواجه است که برای نخستین بار در ایران انجام می‌شود.

 

در واقع میدان گازی فرزاد B یکی از پیچیده‌ترین میادین گازی دریایی ایران محسوب می شود و مهمترین پیام عملیات رول‌آپ (ROLL UP) چهارپایه (جکت) سکوی گازی میدان مشترک فرزاد B این است که پس از بیش از دو دهه وقفه فرصت سوز، توسعه میدان مشترک فرزاد B در سمت ایران در حال انجام است.

 

عربستان ۱۰ سال پیش تولید گاز از مخزن مشترک فرزاد B را آغاز کرده بود

 

شرکت آرامکوی عربستان قرارداد ۶ میلیارد دلاری توسعه میادین "عربیه" و "حصبه" را در سال ۲۰۱۳ با کنسرسیومی متشکل از شرکت های SNC-Lavalin کانادا، SK Engineering & Construction کره جنوبی، Samsung Engineering کره جنوبی و Saipem ایتالیا به امضا رسانده بود که بعد از تولید اولیه ۵۰۰ میلیون فوت مکعبی گاز طبیعی از میدان "حصبه" قرارداد دیگری به ارزش بیش از یک میلیارد دلار با شرکت های Larsen & Toubro هند و Emas AMC سنگاپور در تاریخ ۱۶ می سال ۲۰۱۶ ، با هدف رساندن تولید ۵۰۰ میلیون فوت مکعبی به تولید ۲ میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی در روز به امضا رسید؛ اما توسعه میدان "عربیه" که با کنسرسیومی به رهبری SNC-Lavalin کانادا به منظور تولید روزانه ۱.۲ میلیارد فوت مکعبی از این میدان امضا شده بود، منجر به تحقق تولید گاز این میدان از سال ۲۰۱۵ و رسیدن تولید به ۱.۲ میلیارد فوت مکعب (حدود ۳۴ میلیون مترمکعب در روز) در سال ۲۰۱۶ شد.

طبق گزارش‌های آرامکو، تولید روزانه حدود ۳۴ میلیون مترمکعب گاز از مخزن مشترک "عربیه" صرف تأمین گاز نیروگاه‌ها، صنایع و پتروشیمی در عربستان می‌‌شود./تسنیم