حاشیه‌های نفت و انرژی/ از ادعای نماینده مجلس درباره تصویب بنزین سه نرخی تا اختلاف آمار فروش نفت و بودجه!
کد خبر: 294241
تاریخ: 1404/8/17 14:02
حوزه نفت و انرژی همواره سرشار از حواشی و اتفاقات غیرمترقبه و داستان‌های مختلف است، که در این بخش به این حواشی خواهیم پرداخت.
نفتی ها /بازار انرژی ایران این هفته دوباره درگیر شایعه و واقعیت‌های نرخ سوخت شد؛ پس از انتشار اخباری درباره سه‌نرخی شدن بنزین، سخنگوی دولت تاکید کرد که قیمت بنزین سهمیه‌ای، چه ۱۵۰۰ تومان و چه ۳۰۰۰ تومان، تغییری نخواهد کرد. با این حال، بحث درباره نرخ سوم بنزین که برای مصارف بالای ۱۶۰ لیتر در ماه پیشنهاد شده و رقم ۷۵۰۰ تومان روی آن مطرح است به یکی از موضوعات داغ فضای اقتصادی کشور بدل شده است.
موافقان طرح، از جمله دبیر انجمن صنفی CNG، می‌گویند این نرخ تنها گروه محدودی از پرمصرف‌ها را هدف قرار می‌دهد و ۹۵ درصد مردم تحت تاثیر آن قرار نمی‌گیرند؛ اما آمارهای واقعی و مصرف بالای خودروهای داخلی، کیفیت پایین سوخت و توسعه ناکافی حمل‌ونقل عمومی نشان می‌دهد که حتی سهمیه‌های فعلی هم اغلب کفاف مصرف را نمی‌دهد و اجرای نرخ سوم در عمل، هزینه مضاعف بر مصرف‌کننده تحمیل می‌کند.
حسین صمصامی، نماینده مجلس، در شبکه اجتماعی خود به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: «علاوه بر حذف ارز ۲۸۵۰۰ تومانی، بنزین سه‌نرخی (۱۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ تومانی) نیز مصوب شده است. اگر چندنرخی بودن سوخت عامل رانت و فساد است، چرا مدام نرخ اضافه می‌کنند؟»
به‌عبارت دیگر، این طرح نه‌تنها یک موضوع اقتصادی ساده نیست، بلکه بازتاب بحران ساختاری در سیاست‌گذاری انرژی است؛ بحرانی که ریشه آن در کیفیت پایین سوخت، ناکارآمدی خودروهای داخلی و نبود نگاه بلندمدت به مدیریت انرژی نهفته است. در شرایط فعلی، سه‌نرخی کردن بنزین، بیش از کنترل مصرف، احتمال افزایش هزینه‌ها و تشدید نابرابری را به همراه دارد.
حاشیه بعدی هم به اختلاف آمار فروش نفت و تحقق بودجه می‌پردازد؛ هفته گذشته وزیر نفت از وضعیت فروش نفت ایران با اطمینان سخن گفت و آن را «بسیار خوب» توصیف کرد؛ اما واقعیت بودجه‌ای کشور داستان دیگری روایت می‌کند، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اعلام کرد که از ردیف واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای که عمده آن درآمد نفتی است ۹۳۰ هزار میلیارد تومان در بودجه پیش‌بینی شده بود، اما تنها ۱۵۱ هزار میلیارد تومان آن در شش ماه اول محقق شده است؛ یعنی فقط ۳۲ درصد.
علت این شکاف واضح است: هم قیمت نفت کاهش یافته (از ۷۱ دلار به ۵۱ دلار)، هم میزان فروش نفت کمتر از حد پیش‌بینی شده است. به گفته قوامی، حتی اگر صادرات نفت به ظاهر «خوب» باشد، ورود پول نفت به کشور در شرایط کنونی کم است و کاهش درآمدها باعث تنگنا در تأمین کالاهای اساسی، از جمله نهاده‌های دامی، شده است.
کسری بودجه تنها به درآمد نفت محدود نمی‌شود؛ از مجموع درآمدهای عمومی ۲ میلیون و ۴۴۶ هزار میلیارد تومانی کشور، تنها حدود ۳۰ درصد در شش ماه اول محقق شده است. در مجموع، بیش از یک میلیون و ۲۹ هزار میلیارد تومان درآمد محقق نشده و اگر همین روند ادامه یابد، کسری بودجه می‌تواند تا ۲ میلیون میلیارد تومان برسد.
در بخش هزینه‌ها نیز با ۷۹۱ هزار میلیارد تومان عدم تحقق مواجهیم و ۲۸۰ هزار میلیارد تومان از محل تنخواه و سایر منابع تأمین شده است؛ امری که می‌تواند افزایش پایه پولی و تورم را به دنبال داشته باشد.
به‌عبارت دیگر، آنچه وزیر نفت «وضعیت بسیار خوب فروش نفت» خوانده است، از منظر بودجه‌ای، یک شکاف بزرگ میان وعده و واقعیت اقتصادی کشور را نشان می‌دهد./ایلنا
سومین حاشیه این هفته "نفتی‌ها" به معمای غیبت ایران در بازار LNG می‌پردازد
معمای غیبت ایران در بازار LNG روزبه‌روز روشن‌تر می‌شود: هر روز کشتی‌های عظیم‌الجثه LNG از قطر و امارات به نیروگاه‌های چین، کارخانه‌های ژاپن و خانه‌های اروپایی می‌روند و بی‌اعتنا از کنار سواحل ایران عبور می‌کنند. کشوری با دومین ذخایر گاز جهان—۳۴ تریلیون مترمکعب—هنوز حتی یک محموله صادر نکرده است.
این معما ریشه در سه بحران ساختاری دارد:
مصرف داخلی بالا: حدود ۸۰ درصد تولید گاز ایران صرف داخل می‌شود. در هفته اول اکتبر ۲۰۲۵، مصرف داخلی تنها در یک هفته ۴.۵۲ میلیارد مترمکعب بود؛ رقمی که می‌توانست یک پروژه بزرگ LNG را برای چند ماه تغذیه کند.
بن‌بست فناوری مایع‌سازی: تولید LNG نیازمند فناوری‌های پیشرفته و کلدباکس‌های پیچیده است. تحریم‌ها دسترسی ایران به لایسنس‌ها و تجهیزات کلیدی را محدود کرده‌اند. پروژه Iran LNG در عسلویه، از سال ۲۰۰۷ آغاز شده، اما با وجود پیشرفت فیزیکی ۵۰ درصد، تولید عملیاتی صفر است.
چالش اقتصادی و سرمایه‌گذاری: هزینه‌های سرمایه‌گذاری بالا و ریسک سیاسی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی را دشوار کرده است. در مقابل، قطر با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد دلاری ظرفیت LNG خود را از ۷۷ به ۱۲۶ میلیون تن تا ۲۰۲۷ افزایش می‌دهد.
کارشناسان برای برون‌رفت سه محور را پیشنهاد می‌کنند:
بهینه‌سازی مصرف داخلی و آزادسازی گاز مازاد،
دیپلماسی انرژی برای دسترسی به فناوری‌های حیاتی،
ایجاد بستر جذب سرمایه‌گذاری خارجی با کاهش ریسک‌های سیاسی و اقتصادی.
در غیر این صورت، کشتی‌های LNG همچنان بی‌اعتنا عبور می‌کنند و ایران تماشاگر بازی‌ای خواهد بود که می‌توانست بازیگر اصلی آن باشد./تجارت نیوز
حاشیه آخر این هفته به ماجرای حذف کارت سوخت آزاد می‌پردازد؛رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاه‌داران سوخت، تأکید کرد که کارت‌های سوخت آزاد در پمپ بنزین‌ها جمع‌آوری نخواهند شد. این کارت‌ها طی سال‌های گذشته به دلیل الزام استفاده از کارت سوخت شخصی محدود شده‌اند، اما هیچ تصمیمی برای حذف آنها وجود ندارد.
نواز افزود: مردم برای کمک به هموطنانی که کارت سوخت شخصی ندارند، بهتر است از کارت خود استفاده کنند تا استفاده از کارت‌های جایگاه‌ها بهینه شود. همچنین در مسیرهای پرتردد، تعداد کارت‌ها افزایش یافته تا دسترسی آسان‌تر شود.
سخنگوی صنف جایگاه‌داران تأکید کرد: هموطنان حتماً کارت سوخت شخصی خود را به همراه داشته باشند و به‌ویژه در بخش غیر یارانه‌ای (۳۰۰۰ تومانی) از آن استفاده کنند. در غیر این صورت، اگر همه متقاضی استفاده از کارت جایگاه باشند، شارژ کارت‌ها پیش از پایان شبانه‌روز به اتمام می‌رسد و ممکن است برای سایر هموطنانی که کارت ندارند مشکل ایجاد شود.
"لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد."
| لینک مطلب: | http://naftiha.ir/News/294241.html |