حوزه نفت و انرژی همواره سرشار از حواشی و اتفاقات غیرمترقبه و داستان‌های مختلف است، که در این بخش به این حواشی خواهیم پرداخت.

نفتی ها /حاشیه نخست این هفته با یک موضوع جنجالی و پشت‌پرده در صنعت نفت آغاز می‌شود؛ سرنوشت بند تحویل نفت خام به صندوق توسعه ملی در صورت نکول پرداخت سود سرمایه‌گذاری.

ماجرا از آنجا شروع شد که صندوق توسعه ملی در ازای سرمایه‌گذاری در طرح ضربتی افزایش برداشت نفت، شرط مهمی را مطرح کرد: اگر شرکت ملی نفت ایران نتواند اصل و سود سرمایه را بازپرداخت کند، باید نفت خام معادل مبالغ نکول‌شده را تحویل صندوق دهد. حتی محل تحویل نیز به پیشنهاد خود صندوق تعیین می‌شد.

اما در نهایت، مصوبه نهایی شورای اقتصاد این بند مهم را حذف کرد. در متن مصوب:بازگشت منابع صندوق منوط به تحقق اهداف تولید شد؛ یعنی اگر تولید محقق نشود، بازپرداخت هم فعلاً مطرح نیست.

حتی اگر برنامه تولید تغییر کند، تا ۵۰٪ کاهش در سقف بازپرداخت مجاز اعلام شد.

منابع بازپرداخت هم به منابعی مثل ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید و بودجه‌های سنواتی ارجاع داده شده، نه تحویل نفت.

به زبان ساده، نفتی که قرار بود پشتوانه پرداخت باشد، از متن مصوبه کنار گذاشته شد؛ و حالا بازگشت اصل و سود سرمایه‌گذاری صندوق توسعه ملی، تنها در صورت موفقیت طرح و تحقق تولید خواهد بود./تسنیم

 

دومین حاشیه این هفته هم به ماجرای پشت‌پرده صادرات نفت ایران به چین اختصاص دارد، جایی که پالایشگاه‌های کوچک و مستقل چینی، موسوم به تی‌پات‌ها، بازیگران اصلی خرید نفت ایران شده‌اند در حالی که شرکت‌های بزرگ دولتی چینی عملاً کنار کشیده‌اند.

طبق گزارش تجارت‌نیوز، با وجود اینکه چین همچنان بزرگ‌ترین مشتری نفت ایران باقی مانده و در نیمه اول سال ۲۰۲۵ حدود ۱۳.۶ درصد از واردات نفت خود را از ایران تأمین کرده، اما این نفت عمدتاً به دست پالایشگاه‌های خصوصی پرریسک و کم‌نام‌ونشان چینی می‌رسد.

شرکت‌های دولتی چینی مانند سینوپک از سال ۲۰۱۸ و به دنبال تشدید تحریم‌های آمریکا، واردات رسمی نفت از ایران را متوقف کرده‌اند. دلیل اصلی؟ ترس از تحریم‌های ثانویه آمریکا، محدودیت‌های مالی، ریسک‌های حقوقی، و ترجیح به استفاده از سیستم‌های پرداخت استاندارد جهانی مثل سوئیفت و دلار.

 در مقابل، بیش از ۱۰۰ پالایشگاه مستقل چینی (تی‌پات‌ها)، به‌ویژه در استان شاندونگ، نفت ارزان‌تر ایران را با تخفیف‌های قابل‌توجه خریداری می‌کنند حتی با وجود تحریم‌ها. این پالایشگاه‌ها اغلب از روش‌هایی مثل تعویض پرچم کشتی، انتقال کشتی به کشتی، خاموش‌کردن ردیاب‌ها و پرداخت‌های غیردلاری برای دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌کنند.

برخی از این تی‌پات‌ها به دلیل خرید نفت از ایران توسط آمریکا تحریم هم شده‌اند؛ از جمله:

Shandong Shengxing، Hebei Xinhai و Shouguang Luqing Petrochemical.

با این حال، روند خرید نفت ایران توسط این پالایشگاه‌ها همچنان افزایشی است. طبق داده‌های ورتکسا، واردات نفت ایران توسط چین در ژوئن به بیش از ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسید رکوردی کم‌سابقه، آن هم در سکوت کامل گمرک چین که نامی از ایران نمی‌آورد.

حاشیه بعدی هم به ماجرای شبیخون متن به آزادگان و ماجرای تصمیم شائبه برانگیز نصرالله زارعی می‌پردازد؛

شرکت مهندسی و توسعه نفت، در یک تصمیم شائبه برانگیز قصد دارد مناقصه‌ای برای ۲۵ حلقه چاه در میدان آزادگان جنوبی برگزار کند تا با زخمی‌کردن فاز ۲ توسعه این میدان، شرکت دشت آزادگان را از پروژه حذف کند.

به گزارش. میز نفت در دولت گذشته و فعلی تصمیم گرفته شده توسعه یکپارچه میدان آزادگان به کنسرسیوم دشت آزادگان سپرده شود؛ شرکتی که منابع مالی‌اش توسط بانک‌ها تأمین شده و چندین شرکت پیمانکاری، عضوش هستند.

قرارداد این کنسرسیوم با دولت منعقد شده، مصوبه شورای اقتصادش هم گرفته شده اما در مرحله هیئت تطبیق قراردادهای نفتی متوقف مانده است. به همین دلیل، قرارداد نافذ نشده و باتوجه‌به گذشت یک سال از این اتفاق، شرکت ملی نفت می‌تواند به‌صورت یک‌طرفه آن را فسخ کند.

در چنین وضعیتی، نصرالله زارعی مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت، طرحی را در قالب «پروژه میان فازی» تعریف کرده است که شائبه‌های مختلفی را خلق کرده است.

براین‌اساس، متن قصد دارد حفاری ۲۵ حلقه چاه را با برگزاری مناقصه‌ای، واگذار کند تا با زخمی‌کردن این پروژه، عملاً تصمیم‌گیری درباره فاز ۲ توسعه آزادگان را در دست خود و برخی پیمانکاران خودمانی نگاه دارد.

هنوز مشخص نیست چنین تصمیمی بر اساس چه ضرورتی گرفته شده است؛ اما باتوجه‌به سوابق موجود و غیرقابل‌انکار، متن قصد دارد خودش را در صدر تصمیم‌گیری‌های وزارت نفت نگه دارد و با راندن ایده‌های خود، وزارت نفت را زیر فشار قرار دهد.

سوءاستفاده شرکت مهندسی و توسعه نفت از شرایط کشور و صنعت نفت، می‌تواند یک بحران دیگر در آزادگان خلق کند و اگر تصمیم فوری برای این میدان مشترک گرفته نشود، هوای آزادگان دوباره ابری می‌شود./میز نفت

 

"لازم به ذکر است درج اخبار حواشی هفتگی حوزه نفت و انرژی در این بخش به منزله تایید آنها نیست و سایت تحلیلی خبری نفتی‌ها صرفا گردآورنده اخبار در این بخش خبری می‌باشد."