نفتی ها /فائزه پناهی؛ رشد شگفت‌انگیز هوش مصنوعی، مصرف برق مراکز داده را به سرعتی باورنکردنی رسانده است. پیش‌بینی می‌شود این مصرف تا سال ۲۰۳۰ بیش از سه برابر شده و سهم این مراکز از کل برق کشور به ۱۲ درصد برسد؛ روندی که بازار انرژی و زیرساخت‌های برق را با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌کند.

طبق آمار منتشر شده فناوری‌های هوش مصنوعی با نیاز به پردازش و ذخیره‌سازی داده‌های حجیم، تقاضای برق مراکز داده در آمریکا را به سرعت افزایش داده‌اند. این موضوع باعث شده که مصرف برق مراکز داده از ۱۴۷ تراوات‌ساعت در سال ۲۰۲۳ به ۶۰۶ تراوات‌ساعت در سال ۲۰۳۰ برسد؛ رقمی که تقریباً سه برابر افزایش نشان می‌دهد و سهم آنها از کل مصرف برق کشور را از ۴ درصد به ۱۲ درصد می‌رساند.

در واقع مراکز داده به دلیل فعالیت ۲۴ ساعته و نیاز مداوم به برق، فشار زیادی به شبکه‌های برق وارد می‌کنند. این نوع مصرف بی‌وقفه و پرحجم، نیازمند افزایش ظرفیت تولید برق و تنوع منابع انرژی است. در حالی که بخش عمده‌ای از برق مصرفی مراکز داده در آینده از منابع تجدیدپذیر تأمین خواهد شد، وابستگی قابل توجهی به سوخت‌های فسیلی مانند گاز طبیعی همچنان پابرجاست.

و برای پاسخ به این تقاضای رو به رشد، سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در توسعه نیروگاه‌ها، شبکه‌های انتقال برق و سیستم‌های خنک‌کننده مراکز داده ضروری است. برآوردها نشان می‌دهد که حدود ۵۰۰ میلیارد دلار برای زیرساخت‌های جدید مورد نیاز خواهد بود و زمان لازم برای آماده‌سازی زیرساخت‌های برق‌رسانی ممکن است در برخی مناطق بیش از سه سال طول بکشد.

نکته مهمتر این است که این روند نه تنها بازار انرژی آمریکا را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه برای دیگر کشورهایی که در مسیر توسعه اقتصاد دیجیتال قرار دارند نیز هشداری جدی است. موفقیت در دنیای فناوری آینده، مستلزم تأمین انرژی پایدار، مقرون‌به‌صرفه و قابل اطمینان برای زیرساخت‌های دیجیتال است؛ موضوعی که باید هم‌اکنون در دستور کار دولت‌ها و بخش خصوصی قرار گیرد.