نفتی ها /یک سال قبل، سیاستمداران اروپایی اعلام کردند بحران گاز ناشی از توقف تقریبا کل واردات گاز روسیه، به پایان رسیده است. اتحادیه اروپا به منابع دیگر عرضه گاز روی آورد و به دنیا اطمینان داد که گاز کافی برای جلوگیری از کمبود انرژی و افزایش شدید قیمت‌ها دارد. اما اکنون به نظر می‌رسد این اطمینان‌ها، زودهنگام بوده است.

هفته گذشته، قیمت پایه گاز در اروپا، با خبر اختلال در تولید نروژ، به بالاترین میزان در یک سال گذشته رسید. به نظر می‌رسد که در آینده افزایش قیمت‌ها بیشتر خواهد بود، زیرا این افزایش قیمت با پر بودن مخازن گاز اروپا در آستانه فصل اوج تقاضا، روی داد.

همه چیز کاملا ساده شروع شد. شرکت دولتی اکوئینور نروژ، پنج شنبه گذشته اعلام کرد تولید یکی از سکوهای خود را به دلیل هشدار دود، متوقف کرده است.  نروژ در حال حاضر، بزرگترین تامین کننده گاز طبیعی اتحادیه اروپا است. حدود ۳۰ درصد از گاز اتحادیه اروپا را تامین می‌کند. اکوئینور هنگام گزارش این واقعه، خاطرنشان کرد که در تعهدات صادراتی این کشور، وقفه ایجاد نخواهد کرد. با این حال قیمت گاز افزایش یافت.

البته بحث سر امنیت عرضه است. این امنیت عرضه بود که خریداران اروپایی گاز را وادار کرد تا در اوایل سال برای ذخیره سازی گاز عجله کنند و قبل از شروع فصل زمستان اطمینان حاصل کنند که ذخیره کافی وجود دارد. در حال حاضر، سطح ذخایر گاز در اتحادیه اروپا به ۹۵ درصد رسیده که کار مثال زدنی است اما اگر زمستان سردتر از دو زمستان گذشته باشد، این بلوک را از کمبود گاز نجات نخواهد داد.

پیش‌بینی‌های اولیه نشان می‌دهد که این دقیقا همان چیزی است که ممکن است اتفاق بیفتد؛ با این حال، زمستان سردتر بار دیگر این واقعیت را برجسته می‌کند که تنها دلیلی که اتحادیه اروپا توانست زمستان ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ را پشت سر بگذارد، شانس بود که زمستانی ملایم‌تر از حد معمول را برای این منطقه به همراه آورد. وقتی صحبت از امنیت تامین انرژی می‌شود، شانس چیزی نیست که بتوان روی آن حساب کرد؛ به همین دلیل است که روسیه دومین تامین کننده گاز طبیعی اتحادیه اروپا، تحریم‌ها و همه چیز است.

اتحادیه اروپا در گزارش وضعیت اتحادیه انرژی خود که در سپتامبر منتشر شد، به این موضوع اعتراف کرد. در گزارش اتحادیه اروپا آمده است: سهم گاز روسیه در واردات اتحادیه اروپا، از ۴۵ درصد در سال ۲۰۲۱، به ۱۸ درصد تا ژوئن سال ۲۰۲۴ کاهش یافت و همزمان، واردات از شرکای مورد اعتماد مانند نروژ و آمریکا افزایش یافت. اما اتحادیه اروپا هر اندازه هم تلاش کند تا به استفاده از گاز نروژ و آمریکا روی بیاورد و سیاستمداران اتحادیه اروپا هر چه تلاش می‌کنند تا واردات از روسیه را سرکوب کنند، واقعیت این است که روسیه گاز بیشتری نسبت به آمریکا به اروپا عرضه می‌کند.

این واقعیت که واردات گاز روسیه همچنان ادامه دارد، گواه ساده‌ای است بر این که اروپا با وجود تخریب داوطلبانه تقاضای خود از سال ۲۰۲۲، هنوز به حجم بالایی گاز نیاز دارد. طبق گزارش وضعیت اتحادیه انرژی، کاهش تقاضا در فاصله اوت ۲۰۲۲ تا مه ۲۰۲۴، به ۱۳۸ میلیارد متر مکعب رسیده است. این امری نیست که بتوان به آن افتخار کرد؛ نه وقتی که کسب و کارها به دلیل شوک قیمت‌های انرژی، تعطیل می‌شوند. با این حال، اتحادیه اروپا تمام تلاش خود را برای ایجاد یک چرخش مثبت در روایت نابودی تقاضا انجام داده و آن را به عنوان موفقیتی در کاهش وابستگی این بلوک به گاز طبیعی روسیه معرفی کرده است.

اما به نظر می‌رسد کسانی که این چرخش را انجام می‌دهند، فراموش کرده اند که عرضه جایگزین تضمین شده نیست. افزایش اخیر قیمت گاز، یادآور آن است.

فرمان توقف صدور مجوزهای صادرات جدید گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) در دولت بایدن، توسط دادگاه مسدود شد اما مدتی طول می‌کشد تا تمام ظرفیت جدید برنامه‌ریزی‌شده ساخته شود. در واقع سال‌ها زمان خواهد برد و اروپا در حال حاضر به گاز نیاز دارد، زیرا اوکراین اعلام کرده است که قرارداد ترانزیت گاز خود با روسیه را تمدید نخواهد کرد و جدا از ال‌ان‌جی، خط لوله اوکراین، تنها مسیری است که هنوز گاز روسیه را به اتحادیه اروپا منتقل می‌کند.

بلومبرگ هفته گذشته گزارش داد که اتحادیه اروپا مشغول بحث در خصوص جایگزین کردن گاز جمهوری آذربایجان به جای بخشی از واردات گاز روسیه از خط لوله است. طبق گزارش بلومبرگ، این قرارداد باید شامل یک قرارداد سواپ بین جمهوری آذربایجان و روسیه باشد، زیرا این جمهوری شوروی سابق ظرفیت صادرات کافی برای گرفتن کامل جای گاز روسیه ندارد.

هنگامی که این خبر منتشر شد، قیمت هاب گازی تی تی اف هلند را به پایین برد اما این کاهش چندان دوام نیاورد و قیمت‌ها دوباره بالا رفتند زیرا تقاضا برای گاز طبیعی در سطح بین المللی رشد می‌کند، زمستان در راه است و قرارداد با جمهوری آذربایجان هنوز نهایی نشده است.

کیم فوستر، رئیس تحقیقات نفت و گاز اروپا در بانک اچ اس بی سی به بلومبرگ گفت: همه این عوامل، ریسک‌هایی را ایجاد کرده است که چشم انداز عرضه گاز برای اروپا در سال ۲۰۲۵ نسبت به سال ۲۰۲۴ بهتر نباشد، اما حتی ممکن است بدتر هم باشد. اگر اتحادیه اروپا جایگزین کاملی برای گاز روسیه پیدا نکند، ممکن است زمستان را با ذخایر گاز در سطح ۳۰ درصد و حتی قیمت‌های بالاتر پایان دهد. برای مثال، زمستان گذشته، اتحادیه اروپا از فصل گرمایش با ذخایری در سطح ۵۸ درصد خارج شد که سطحی کاملا مطلوب بود و از فشار بر قیمت‌ها کاست. در بدترین سناریو، اروپا حتی ممکن است مخازت ذخیره‌سازی خود را خالی کند تا روشنایی چراغ‌ها و گرمایش را تامین کند.

بر اساس گزارش اویل پرایس، آسیا نیز ال‌ان‌جی را دوست دارد و زمستان معمولا فصل خوبی برای نیروی باد و خورشیدی نیست. مشکلات گاز اروپا هنوز به پایان نرسیده است./ایسنا