نفتی ها /یکی از بدیهات علم اقتصاد این است که سیاستگذاری اقتصادی- اجتماعی دولت باید طوری باشد که اکثر یارانههای اعطایی با هدف حمایت از اقشار ضعیف و آسیبپذیر تخصیص یابد، از ابتدای انقلاب نظر مدیران ارشد و سیاستگذاران ارشد کشور بر این بود که بخشهای ضعیف حمایت شوند و به سمت توزیع عادلانه درآمد برویم. به واسطه این شعار برنامه ریزی شده و موضوعی به نام سوبسید یا یارانه بر روی بسیاری از موضوعات مثل کالاهای اساسی از جمله نان و شیر و گوشت و حاملهای انرژی از جمله بنزین و گازوئیل اعمال شد.
اما این شیوه یک ضعف اساسی داشت و با وجود اینکه سیاستگذار هدف مثبتی از تصویب و اجرای آن داشت و این سیاست در این جهت برنامه ریزی شد که به دهکهای پایین جامعه کمک بشود و از آنها حمایت بشود اما متأسفانه میبینیم در ۴ دهه گذشته نتیجه این تخصیص برعکس بوده استو به جای اینکه این سیاست گذاری منجر به این شود که قشر محروم و دهکهای اول و دوم و سوم و حتی چهارم را به سمت دهکهای بالاتر هدایت کنیم کسی که در دهک هشتم و نهم و دهم است از این یارانههای مستقیم بهره برده است.پوردهقان ادامه داد: به عنوان مثال از یارانه پنهان قیری است که به جادهها میدهیم چه کسی استفاده میکند؟ مشخص است کسی که چند خودرو دارد و شرایط مالی بهتری دارد. چه کسی از یارانه بنزین هواپیما استفاده میکند؟ کسی که تاجر است و کسی که در دهکهای بالای هشت است. این موضوعات در چند دهه گذشته اصلاح نشده است.
متاسفانه دولتهای یازدهم و دوازدهم نیز از ابتدای روی کارآمدن خود بهجای اجراییکردن قانون هدفمندسازی یارانهها به فکر اجرای سیاست توزیع بستههای حمایتی بود. این فرصتسوزی دولت موجب شده با توجه به آمار منفی رشد اقتصادی کشور، تورم، نوسانات نرخ ارز، بیکاری و مشکلات متعدد اقتصادی اکنون فضای سیاسی کشور آماده حذف یارانههای آشکار و پنهان نباشد؛ و این در حالی است که برای هدفمندشدن یارانهها دو موضوع مهم بهعنوان پیششرط اهمیت دارد؛ نخست توان دولت برای اجرای این سیاست و دوم پذیرش این سیاست از سوی جامعه. بدیهی است در سالهای گذشته، توان دولت برای هدفمندکردن یارانهها بهمراتب بیشتر از شرایط کنونی بود اما این مهم در سایه سوءمدیریت دولت محقق نشد. مضاف بر اینکه در سالهای گذشته، پذیرش این سیاست از سوی جامعه نیز آسانتر بود، اما در حال حاضر نهتنها دولت در هدفمندکردن یارانهها توانایی لازم را ندارد بلکه جامعه هم پذیرای این سیاست دولت نیست.
حالا مصطفی پوردهقان عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفته است:یکی از سادهترین راهها برای مدیریت این مسئله این است که یارانه بنزین را بین همه افراد تقسیم کنیم و اگر ۸۰۰ همت یارانه میدهیم به جای بنزین به مردم بدهیم. هر کدام از این طرحها نقاط قوت و ضعف دارد امروز همه ما میدانیم که اگر هر روشی را اجرا کنیم از این روش فعلی بهتر است. افزون بر این بنزین کالایی است که بر سایر کالاها اثر گذار است گازوئیل هم همینطور است و نیاز است در فضای کارشناسی به دور از رسانه و التهاب جامعه روی این طرحها کار شود. اگر طرحی نهایی شد باید با مردم در میان گذاشته شود، مزایایش گفته شود و ذهن مردم آماده پذیرش این طرح بشود.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: حتماً در دولت جدید این موضوع مطرح و پیگیری خواهد شد. در بحث یارانهها در حال حاضر حدود ۴ هزار همت یارانه مستقیم و غیر مستقیم در تمام حوزهها میدهیم دولت باید کاری ساختاری برای اصلاح این وضعیت انجام بدهد.
لینک مطلب: | http://naftiha.ir/News/260450.html |