نفتی ها / آمارهای تجارت خارجی هر ماه رشد جدیدی را به ثبت میرسانند و حالا شرایط اگرچه هنوز هم فاصله زیادی با روزهای بدون تحریم دارد؛ اما رونق خوبی نسبت به سال هایی دارد که تحریمها در کشور اوج گرفتهاند و تجارت خارجی ایران با برخی محدودیت ها مواجه بوده است.
البته بخشی از این افت تجارت خارجی مرتبط با آنچیزی بود که تحریم برای اقتصاد ایران رقم زده و از نقل و انتقالات مالی تا مشکلات مرتبط با حمل و نقل کالا گرفته، اقتصاد ایران را با آسیبهایی مواجه ساخته است؛ اما آنچه که بیش از هر چیز بر روی تجارت خارجی ایران اثر گذاشت و به روایت بسیاری از کارآفرینان و صنعتگران، افراد صاحب نام و شناسنامهدار را خانهنشین کرد، مجموعه سیاستهای غلطی بود که برخی سیستم ها در این حوزه پیاده سازی کردند و متاسفانه آثار آن درست در دورهای که باید صادرات و ارزآوری آن به بهترین شکل پیش میرفت، با افت مواجه گردید.
اکنون چند ماهی است که تجارت خارجی ایران رونق گرفته و ارز صادراتی به یکی از نقشآفرینان جدی عرصه تجارت خارجی و تامین نیازهای ارزی کشور تبدیل شده است و حتی شاید بتوان امیدوار بود که درب چاههای نفت را بالاخره بست و اقتصاد ایران را به طور کامل از دلارهای نفتی جدا کرد.
البته طی سنوات گذشته هم تا حدود خیلی زیادی این اتفاق رخ داد؛ اما کمبود ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی در کنار محدودیتهایی که فروش نفت و منابع حاصل از آن برای کشور رقم زده بود، بخش واردات و تامین نیازهای کشور را با محدودیت ارزی مواجه میساخت؛ اما اکنون روند افزایش فروش کالاهای صادراتی ایران از یک سو و مجموعه سیاستهایی که دولت برای حمایت از ارزآوری صادرکنندگان غیرنفتی در نظر گرفته است از سوی دیگر سبب شده تا درآمدهای ارزی حاصل از صادرات غیرنفتی به شیوه مناسبتری به کشور برگردد.
در واقع، با اعلام ابلاغیه معاون اقتصادی رئیس جمهور مبنی بر تسهیل روشهای رفع تعهد ارزی که در مهرماه سال گذشته و در هفتههای ابتدایی حضور دولت سیزدهم بر مسند امور صادر شد صادرات غیرنفتی و بازگشت ارز صادراتی نفس کشید و توانست روند قرار گرفتن ارزهای صادرکنندگان در سیستم ارزی کشور را سرعت بخشد.
حالا هم گره‌ای از کار صادرکنندگان باز شده که به نظر میرسد آثار مثبت آن را بتوان در ماههای آتی به خوبی مشاهده کرد، چراکه دولت تصمیم گرفته تا اجازه دهد ارز صادرکنندگان به نرخ توافقی از سوی صرافیها به صورت نامحدود خریداری شود و این اختلاف ارزی که بین بازار آزاد و سامانه نیما تا پیش از این صادرکنندگان را آزار میداد، بتواند پوشش داده شود.
در واقع، با مکانیزمی که اکنون بانک مرکزی و دولت در نظر گرفته است، شرایط به گونهای پیش رفته که بازگشت ارز صادراتی تسریع شده و روند فروش ارز به واردکنندگان و صرافیها نیز از شرایط مساعدتری برخوردار شود، اما همه اینها یک پیش شرط دارد و آن اینکه دولت بتواند روز به روز قیمت بازار متشکل ارزی را به آنچه که در بازار آزاد اتفاق میافتد نزدیک و نزدیکتر کند.
مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران میگوید: باید به دولت هشدار داده شود که در گردابی که دولت گذشته دچار آن بود، گرفتار نشود، گفت: دولت گذشته ارز را تثبیت کرد و با توجه به قیمت واقعی ارز، روز به روز فاصله قیمت ارز تثبیتی با قیمت ارز واقعی بیشتر می‌شد.
وی می افزاید: اگر قرار است ارز مورد نیاز واردکنندگان از طریق سامانه نیما تأمین شود باید مراقب بود که تا فاصله نرخ ارز نیمایی با بازار آزاد زیاد نشود و دوباره یک قیمت ثابتی برای ارز در نظر گرفته نشود.
به گفته خوانساری، خوشبختانه تصمیمی که دولت در هفته گذشته اتخاذ کرد و اجازه داد تا صادرکنندگان ارز را به صرافیها بدهند اقدام مثبتی بود و امیدواریم این موضوع بسط یابد و در عین اینکه صادر کننده مکلف باشد که ارز خود را به کشور وارد کند اما کوتاژ صادراتی خود را با افرادی که قصد واردات دارند، مبادله کنند و لذا ارز به صورت شناور در کشور باشد.
همچنین کامران سلطانی زاده، رئیس شورای عالی کانون صرافان از مراجعه صادرکنندگان برای عرضه ارز در صرافیها خبر می دهد و می گوید: این تصمیم دولت توانسته تاثیرات بسیار خوبی را بر بازار از یک سو و رغبت صادرکنندگان به فروش ارز بیشتر به جای بگذارد؛ به نحوی که صادرکنندگان با جدیت و تعداد زیاد برای فروش ارز در حال مراجعه به صرافیها هستند.
او می گوید که قیمت توافقی است و محدودیتی برای قیمت‌گذاری وجود ندارد. با توجه به کاهشی شدن قیمت ارز خریداران نیز فعلا دست نگه داشته اند./اقتصاد آنلاین