نفتی ها /فائزه پناهی:در حالی که شرکت توتال فرانسه از «بازگشتی بزرگ» به واسطه قرارداد ۲۷ میلیارد دلاری برای ساخت چهار پروژه انرژی بزرگ در جنوب عراق میگوید، مقامات ایرانی علت کاهش ناگهانی صادرات گاز به عراق را بدهیهای معوقه و عدم انجام به موقع تعهدات مالی عراق عنوان کرده اند.
نکته اما اینجاست که این اولین بار نیست که صادرات گاز ایران به عراق قطع میشود و این کشور بارها در زمستان شاهد این قطعی بوده است و در واقع گازی که مقرر بود بهعنوان بستر پیشرفت باشد اکنون به استحکاک تولید بدل شده است، قطع یا کاهش گاز صنایع در ماههای سرد، عدم تامین مناسب گاز نیروگاهها، خاموشی، آلودگی، عدم النفع درآمدی از بابت جایگزین سوخت مایع با گاز و عدم تزریق مناسب به مخازن، دستاورد عدم توجه به تراز گاز در کشور بوده بوده است که در نهایت هم باعث کاهش ارزش افزوده این منبع پر درآمد برای کشور شده است.
هر چند مهمترین راهی که تا کنون برای حل این معضل در دستور کار قرار گرفته "تهاتر" بوده اما مشکل اینجاست که واردات سالانه ایران از عراق به ۱۰۰ میلیون دلار هم نمیرسد، اما ایران سالانه حدود ۱۱ تا ۱۲ میلیارد دلار صادرات کالا، خدمات، برق و گاز به عراق دارد و عملا امکان استفاده از ۶ میلیارد دلار منابع مسدود شده صادرات برق و گاز ایران به عراق، وجود ندارد و اگرچه بدهی سنگین عراق به ایران واقعیتی بسیار مهم است، اما طی سالهای گذشته ایران در تابستانها به خاطر کمبود داخلی برق صادرات به عراق را تقریبا متوقف میکند و در زمستان نیز به خاطر کمبود داخلی گاز، صادرات گاز به عراق را به شدت کاهش میدهد.
حالا اما در حال حاضرمیادین نفت و گاز ایران وارد نیمه دوم عمر خود شدهاند و برای حفظ سطوح کنونی تولید، حدود ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه میخواهند، سرمایه ای که میشد حتی با توجه به موقع به بحث صادارت گاز و قراردادهای سفت و محکم با کشورهای همسایه خواستار گاز کشور تامین شوند که به نظر میرسد با عدم برنامهریزی جامع این فرصتها به پای مصرف کنندگان داخلی یا دود شدن در هوا سوختند و از بین رفتند.
در واقع سرعت رشد مصرف گاز در کشور هر روز بیشتر می شود و از همین رو علاوه بر افزایش تولید باید به فرهنگسازی نیز توجه ویژه داشت. زیرا همین گاز میتواند، صادر شده و یا به محصولات باارزش بیشتری تبدیل شود. بنابراین لازم است، افزایش ارزش افزوده در دستور باشد حال آنکه ایران با وجود داشتن ۱۸ درصد از منابع گازی جهان بعد از روسیه در جایگاه دوم قرار دارد، اما به علت نداشتن برنامه ای منسجم برای صادرات گاز به کشورهای هم جوار عملا تا چند سال آینده، از بازار گاز جهانی حذف خواهد شد و عملا بازیگری منفعل در بازار گاز در اختیار سایر بازیگران همچون بازار نفت خواهد بود.
پست الکترونیکی نفتیها به نشانی naftiha.ir@gmail.com برای دریافت نقطه نظرات، پیشنهادها، انتقادها و شکایات شما به عنوان پل ارتباطی این پایگاه خبری – تحلیلی با شما مخاطبان عزیز، در دسترس قرار دارد که شما مخاطبین عزیز نفتی ها میتوانید از این طریق با ما در ارتباط باشید.