نفتی ها /از همان روزی که کمیسیون تلفیق مجلس در تبصره یک لایحه بودجه ۱۴۰۰، دولت را مکلف کرد که سال ۱۴۰۰ برای دو میلیون تن LPG در بخش حمل و نقل اقدام کرده و زیرساختهای لازم مثل احداث جایگاههای LPG را ایجاد کند.استفاده از گازمایع در ناوگان حملونقل عمومی تبدیل به یک چالش اساسی میان مدافعان و منتقدان آن شده است هر چند وزارت نفت هنوز زیربار آن نرفته است.
نکته مهمتر آن است که کمیسیون تلفیق برای آنکه ال. پی. جی را دوباره وارد سبد سوخت کشور کند، حتی به نرخشکنی نیز دست زده است و اعلام کرد قیمت LPG معادل دو سوم قیمت یارانهای بنزین تعیین شده است، یعنی اگر قیمت هر لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومان است، قیمت هر کیلو LPG معادل ۱۰۰۰ تومان خواهد.
موافقان میگویند: آمارهای موجود حکایت از این دارد که حدود ۸ میلیون تن گاز مایع تقریبا هیچ فایده ای برای اقتصاد ایران ندارد؛ در حالی در فلرها سوخته یا در خط لوله تزریق میشود که در بسیاری از مناطق دنیا از جمله ترکیه، کره جنوبی، روسیه، ایتالیا و … گاز مایع به عنوان سوخت اول جایگزین بنزین مطرح است.
جدای از این طبق گفته های کارشناس انرژی صادرات ال پی جی به راحتی گازوییل نیست و شرایط حمل خاصی را می طلبد، ضمن اینکه مصرف کننده های گاز مایع در دنیا محدودتر از گازوییل است و به نظر میرسد مهمترین موضوع در این باره، شرایط کشور و تحریمهایی میباشد که دامان کشور را گرفته است.
با توجه به اینکه برای صادرات ال. پی. جی باید کشتیهای مخصوصی در ایران پهلو بگیرند و تعداد کشتیها نیز اندک است، هیچ چارهای جز سوزاندن این سوخت نیست. در واقع این گاز، بهشدت تحریمپذیر است، درست برخلاف صادرات فرآوردههای نفتی همچون بنزین و گازوئیل که بهراحتی صادر شده و تحریمپذیر نیستند. از این رو، مدافعان میگویند باید با توسعه مصرف ال. پی. جی در شبکه حمل و نقل عمومی با رویکرد جایگزینی با گازوئیل، هم مانع از سوزاندن بیدلیل گاز مایع شد و هم با باز شدن جا برای صادرات گازوئیل، سود بیشتری کسب کرد.
از سویی دیگر اما مخالفان معتقدند گاز مایع سوخت مناسب خودرو نیست و یکی از دلایل این مخالفت هزینه حملونقل بالا، اشتعالزایی فراوان و محدودیت در حملونقل آن بوده است.
مخالفان میگویند در واقع گاز مایع فرآورده گرانتری در مقایسه با بنزین است و از همین رو منطقی به نظر نمیرسد که به عنوان سوخت در خودروها مورد استفاده قرار گیرد و سوال مهمی که در این میان مطرح میکنند این است که در حالی که امکان صادرات گاز مایع با قیمت بالاتر و مصرف بنزین ارزانتر در کشور وجود دارد چرا کمیسیون تلفیق اصرار دارد که فرآورده گرانتر را بسوزاند و سوخت ارزان را صادر کند.
ضمن اینکه زیرساخت های موجود در کشور متناسب با عرضه سی ان جی است و اینکه شبکه حمل و نقل کشور را به یک سوخت دیگر سوییچ کنیم هزینه بالایی به اقتصاد تحمیل می کند.
نکته بعدی اما اینجاست؛ در حالی که کشورهایی از گاز مایع برای تنوع در سبد سوخت استفاده میکنند که دسترسی به گاز طبیعی ندارند و این تنوع تنها برای ایجاد امنیت انرژی است تا در مواقعی که دسترسی به بنزین ممکن نبود، از سوخت گرانتر گاز مایع بهره ببرند.ایران اما سوخت جایگزین سی. ان. جی را دارد که علاوه بر قیمت مناسبتر، امنیت بالاتری نیز دارد و آلودگی کمتری برای محیط زیست ایجاد میکند.
بنابراین بازگشت ال. پی. جی به سبد سوخت خودروها که پیش از این نیز تجربه شده در شرایط فعلی ایران نه تنها منطقی نیست بلکه میتواند به اقتصاد انرژی ایران نیز آسیب بزند.
نکته ای که در پایان میتوان به آن اشاره کرد این است که نباید فراموش کرد که هم موافقان و هم مخالفان یک طرح یا موضوع هر دو دلسوز هستندو توجه به نظریات هر دو میتواند باعث یک ایجاد یک سیاست گذاری بی عیب و نقص شود.
به نظر میرسد که میسر خواهد بود اگر از ال پی جی در حمل و نقل عمومی کشور و خودروهای سنگین استفاده نمود زیرا این کار هزینه زیادی را به کشور تحمیل نمی کند و اتفاقا توجیه اقتصادی بالایی هم دارد .
ولی این که ال پی جی به عنوان سوخت رسمی کشور مطرح شود نیازمند زیرساختهایی که فعلا موجود نیست و نیازمند یک برنامه ریزی بلند مدت است و بهتر است که با تبصره و تصمیم های عجولانه آن را تبدیل به یک طرح ناموفق دیگر نکنیم./فائزه پناهی
پست الکترونیکی نفتیها به نشانی naftiha.ir@gmail.com برای دریافت نقطه نظرات، پیشنهادها، انتقادها و شکایات شما به عنوان پل ارتباطی این پایگاه خبری – تحلیلی با شما مخاطبان عزیز، در دسترس قرار دارد که شما مخاطبین عزیز نفتی ها میتوانید از این طریق با ما در ارتباط باشید.